Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Nils Muižnieks, sokağa çıkma yasakları ve Şırnak’ın Cizre ilçesinde insanların hayatını kaybettiği bodrumlar ile Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki operasyonlarla ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) devam eden 34 başvuruya müdahillik talebinde bulundu.
Muižnieks, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 36/3. maddesi uyarınca müdahillik talebini 21 Şubat 2017’de AİHM’e resmen sundu.
Müdahillik talebinde, sokağa çıkma yasakları sırasında alınan önlemlerin arka planı ile birlikte yaşam hakkı, etkili soruşturma, kötü muamele yasağı, özgürlük ve güvenlik hakkı, özel hayata saygı hakkı, iç hukuk ile mahkemeye etkili bireysel başvuru yollarına ilişkin görüş bildirmek istediğini ifade etti.
Bu talebi değerlendiren AİHM, komisere yazılı görüşlerini bildirmek üzere 11 Nisan’a kadar süre verdi.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın (TİHV) verilerine göre, 16 Ağustos 20152te başlayan ve son iki yıldır 11 kentteki 43 ilçede ilan edilen en az 200 sokağa çıkma yasağında en az 321 sivil hayatını kaybetti.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre de yasaklar boyunca 355 bin kişi de evlerini ve yaşadıkları yeri terk etmek zorunda kaldı.
“Hukuken önemli katkılar sunacak”
Muizniek’in müdahillik talebinde bulunduğu 34 başvurudan 16’sını AiHM’e taşıyan avukat Ramazan Demir, bianet’e yaptığı açıklamada, insan hakları komiserinin AİHM önünde devam eden davalara müdahillik talebinin çok önemli olduğunu, bu talebin çok istisnai durumlarda yapıldığını söyledi.
“Mahkeme önünde devam edip AİHS’de düzenlenen, temel haklara ilişkin önemli tartışmaların yapılacağı başvurulara müdahil olan Komiserin, sokağa çıkma yasakları ile ilgili raporundan sonra bu davalara müdahilliği, başvuruların mahkeme önündeki yargılamasına hukuken çok önemli katkılar sunacaktır.
“Komiserin raporunda açıkça ortaya koyduğu hukuksuzlukları bir de müdahillik talebinde tekrar edeceğini, bizzat gözlemleyip tanık olduğu önemli noktaları ve ihlal konularını mahkemenin dikkatine sunmasını bekliyoruz.”
Ne olmuştu?
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), sokağa çıkma yasakları sırasında yaşanan hak ihlallerine ilişkin, 160’dan fazla kişiyi temsilen yapılan 34 başvuru hakkında Türkiye hükümetinden savunma istedi.
AİHM savunmalarını sunmak üzere Türkiye’ye 6 Nisan’a kadar süre verdi.
AİHM’in savunma talep ettiği dava dosyaları arasında Cizre bodrumlarında yaşanan ölümlerle ilgili otopsi raporları, Taybet İnan’ın ölümü ve Diyarbakır Sur’daki operasyonlara ilişkin soruşturma belgeleri de bulunuyor.
Hak ihlallerinin yer aldığı 34 başvurunun 16’sını AİHM’e taşıyan avukat Ramazan Demir, “uluslararası arenada ülkeyi zayıf duruma düşürmek” suçlamasıyla tutuklanmış, beş ay sonra serbest bırakılmıştı. (TP/AS)