Politeknik , 24 Kasım-16 Aralık tarihleri arasında Mühendis, Mimar, Şehir Plancılarının Çalışma Hayatında Covid-19 Araştırması yaptı.
Araştırmayla mühendislerin, mimarların Covid-19 ile çalışma yaşamında açığa çıkan dönüşümler ve süren toplumsal yaşama ilişkin değerlendirmeleri sorgulandı.
Karantina ve sonrasında işyerlerinde önlemler
Pandeminin Mart-Haziran 2020’de gerçekleşen karantina döneminde katılımcıların çalışma hayatında en yüksek oranla görülen önlem evden çalışma. Karantina döneminde evden çalışan oranı yüzde 67. 2020 Haziranıyla birlikte başlayan normalleşme sürecinde bu oran yüzde 39’a gerilese de, evden çalışma pandemi öncesi döneme göre yaygın hale gelmiş durumda.
Karantinada toplantıların online yapılması işyerlerinde yüzde 65 ile en sık rastlanan bir başka önlem. Karantina sonrası bu oran yüzde 49’a gerilemiş durumda.
Karantina döneminde işçi sağlığı ve iş güvenliği kapsamında alınması zorunlu olan önlemlerden işyerlerinin düzenli dezenfekte edilmesi yüzde 54, Covid-19 bilgilendirme eğitimi %40 ve pandemi acil eylem planı yüzde 35 oranlarıyla gerçekleşmiş.
Bu oranlar yasal zorunlukların bile düşük oranlarda hayata geçirilmiş olduğunu ve işyerlerinin pandemiye karşı patronların insafına bırakıldığını gösteriyor.
Pek çok negatif, biraz da pozitif deneyimle evden çalışma
İşyerlerinde alınan önlemlere ilişkin bir başka çarpıcı veri ise İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Kocaeli gibi işçi nüfusunun yoğun olduğu kentler dışında yaşayan katılımcıların işyerlerindeki pandemi önlemlerinin oldukça zayıf olması.
Araştırmada pandemide yaygın bir şekilde uygulanan evden çalışmayla ilgili mühendis ve mimarların deneyimleri ayrıntılı bir şekilde incelendi. Evden çalışmayla ilgili negatif durumlarda başı çeken yüzde 52’lik oranla ev masraflarının artması oldu. İş ve iş dışı sınırlarının kalmaması (yüzde 51), ev işleri ve bakım yükünün artması (yüzde 40), ofis sandalyesinin olmaması (yüzde 40) yüksek oranlarla ifade edilen olumsuzluklar arasında yer alıyor.
Mühendis ve mimarların yüzde 94’ü evden çalışmayla birlikte artan masraflar için işveren desteği olması gerektiğini düşünüyor. Katılımcıların yüzde 86’sı ise işten bağlantısızlık hakkından yana fikirlerini dile getirmekte ve işverenlerin çalışanlara mesai dışı erişememelerinin yasal olarak düzenlenmesi gerektiği fikrine katılmakta.
Pandemide eşitsizlik
Karantina ve sonrası dönemde çalışma hayatıyla ilgili olumsuz sonuçları kadın mühendisler, mimarlar, plancılar erkek meslektaşlarına göre daha yüksek oranlarda yaşıyor.
Kadınlar için kısa çalışma ödeneği ile sigorta priminin düşmesi yüzde 35 (toplamda yüzde 26), iş yoğunluğunun artması yüzde 46 (toplamda yüzde 35) oranlarıyla genelden daha sıklıkla gerçekleşmiş.
Evden çalışmayla ilgili negatif deneyimlerin tamamını kadınlar daha yüksek oranlarla yaşıyor. Kadınlar ofis sandalyelerinin olmamasını yüzde 51, iş saati dışında daha sık iş yaptıklarını yüzde 48, çalışma saatlerinin artmasını yüzde 45 oranlarıyla yaşıyor. Erkeklerde ise bu oranlar sırayla yüzde 30, yüzde 29 ve yüzde 28 düzeyinde karşımıza çıkıyor.
Ankete göre kadın mühendis, mimar ve plancıların yüzde 48’i pandemide ev içi bakım işleri için harcadığı zamanın arttığını ifade ediyor. Kadınların yüzde 25’i Covid-19’a karşı hijyen önlemlerini daha çok kendilerinin aldığını belirtiyor. (EMK)
