Hüsnü Mübarek'in ardından yazılan tüm yazılar muhalefetin elindeki en güçlü araçlardan birinin internet olduğunu teslim ediyor. Fakat Mısır yönetiminin geliştirdiği ve küresel iletişim çağında imkansız olduğu düşünülen karşı atağın başarısı, devrim heyecanının içinde unutulup gitti. 28 Ocak akşamı, 20 milyon kişinin ağa bağlı olduğu, teknolojik olarak ilerlemiş bir ülke küresel İnternet ağından kopmuştu.
Yasak beş gün sonra kaldırıldı ve Mübarek'i kurtarmaya yetmedi. Ama dünyanın farklı yerlerindeki teknisyenleri şaşırttı ve hali hazırda e-postaları ve web sitelerini izleyip engelleyebilen baskıcı rejimlerin bir deyişle İnternet'in kapatma düğmesini bulmuş olabileceğini gösterdi.
İnternetin temel yapısının önüne koyulan engellerin etrafından dolaşmayı sağlaması nedeniyle Mübarek'in bu engelleme başarısı ağ ve telekomünikasyon mühendislerini şaşırttı. Fakat şimdi Mısır'ın alt yapısını inceleyen mühendisler kendilerine neyin çarptığını anlamaya başlıyor.
Veriler, hükümetin ulusal İnternet altyapısındaki bir dizi açığı kullandığını gösteriyor. Bunların başında da ülke içinde ve ülkeden çıkış yapan bağlantıların sahibi olması geliyor. Suriye, Ürdün, Katar, Suudi Arabistan gibi ülkeler de aynı durumda.
Gösterilen sürdüğü Bahreyn ve İran'da eylemciler ciddi engellemeler fark ettiklerini belirtiyor. Özellikle az sayıda fiber optik kabloyla uluslar arası ağa bağlanan Kuzey Afrika ülkelerinde hükümetlerin engellemeleri endişe verici bir hal alabilir.
Mühendisler Mısır'daki karartmanın iki aşamalı olduğunu söylüyor. Diğer otoriter ülkelerde olduğu gibi Mısır'da da yurtdışı çıkışı, hükümetin kontrolündeki az sayıda uluslararası portal üzerinden yapılıyor. Teknisyenler ilk etapta tüm uluslararası bilgi akışını bu portallar üzerinden kesiyor.
Teoride ülke içindeki İnternetin bu saldırıdan etkilenmemesi beklenir. Ancak karartma, Mısır'ın iç ağının da büyük ölçüde ülke dışında olan -Google, Microsoft, Yahoo gibi şirketlerin e-posta sunucuları da dahil- sistemlere; Amerika Brleşik Devletleri'ndeki (ABD) veri merkezlerine ve herhangi bir ülkede bulunabilen alan adı sunucularına bağımlı olduğunu ortaya çıkarttı.
Hükümetin saldırısı Mısır'ın sadece uluslar arası dünyadan kopmasına yol açmadı, içerideki sistemlerinin de komaya girmesini sağladı. Sunucular, kablolar ve fiber optik hatlar genel olarak çalışıyordu ama yerel e- posta trafiğinin bir kısmı ve web siteleri dışında veri taşıyamayacak kadar karışmıştı.
Mısır'dan gelen internet trafiğini izleyen ABD merkezli ağ yönetim şirketi Renesys yöneticisi Jim Cowie, "Beklenmedik bir şekilde internetin en alt katmanına kadar inerek tüm trafiği durdurdular" dedi. "Engellemenin boyutu ve online nüfus açısından daha önce görülmemiş bir olaydı." (EÜ)
________________________________________________________________________________
* James Glanz ve John Markoff'un NY Times'da yayınlanan haberinin giriş bölümünü Türkçeleştirdik. Yazının tamamına ulaşmak için tıklayın.