Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Sudan’la ilgili raporunda, Faşir şehrindeki Zemzem mülteci kampında yapılan sağlık taraması sonuçlarına göre, kamptaki çocukların 4’te birinin yetersiz beslenme, yüzde 7’sinin şiddetli akut yetersiz beslenme tehlikesi altında olduğunu açıkladı.
Uluslararası topluma “acil seferberlik” çağrısı yapılan raporda, kampta günlük toplam ölüm oranının alarm verici boyutlara ulaştığına dikkat çekildi.
Şehirde ailelerin çocukları için temel sağlık hizmeti alabileceği hiçbir yer kalmadığını belirten raporda MSF, çatışan taraflara, insani yardımın Zemzem kampına ve Kuzey Darfur'a ulaşması için Faşir'deki havalimanını acilen açması çağırısı yaptı. Raporda, daha fazla can kaybının önlenmesi gerektiğinin altı çizildi.
“Çocuklar, 3-6 haftada ölme riskiyle karşı karşıya”
MSF'nin Sudan'daki Acil Müdahale Sorumlusu Claire Nicolet, Faşir şehrindeki Zemzem kampında yaşananların felaket boyutlarında olduğuna işaret ederek, “Kampta her 2 saatte en az bir çocuğun yetersiz beslenme sebebiyle öldüğünü tahmin ediyoruz” dedi.
Her gün yaklaşık 13 çocuğun öldüğü tahmininde bulunduklarını belirten Nicolet, “İleri derecede yetersiz beslenen çocuklar, tedavi görmemeleri halinde 3 ila 6 haftada ölme riskiyle karşı karşıya. Sağlık kuruluşuna ulaşmaları halinde tedavi edilebilirler ancak çoğu kişi bunu yapamıyor” diye konuştu.
Kampta ölümleri azaltmak için müdahalede bulunduklarını ancak bunun yetersiz kaldığını açıklayan MSF, vakaların sürekli artış göstermesinden ötürü yardıma ihtiyaç duyduklarını vurguladı.
Sudan’da iç savaş
Ülkede Nisan 2023’ten bu yana Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında şiddetli çatışmalar sürüyor.
HDK ve ordu, Aralık 2018'deki halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirip yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in Nisan 2019'da devrilmesinin ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümette yer almış, 2021'de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti. Ordu ve HDK'nin, askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK'nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından geçen yıl Nisan ayında iç savaş çıkmıştı.
Nüfusun yaklaşık yarısına tekabül eden 25 milyon insanın insani yardıma ihtiyaç duyduğu ülkede 19 milyon çocuk okula gidemiyor.
BM: 10 milyon kişi yerinden edildi
Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Sudan'daki çatışmalar nedeniyle yerinden edilenlerin sayısının 10,7 milyona ulaştığını açıkladı.
Açıklamada, Sudan'da ülke içinde 9 milyon kişinin yerinden edildiği ve 1,7 milyon Sudanlının ise komşu ülkelere geçtiği kaydedildi.
IOM, Sudan'daki çatışmalar nedeniyle sağlık tesisleri, okullar, yollar, elektrik ve su kaynakları gibi kamu hizmetlerinin yanı sıra kritik öneme sahip altyapının da tahrip edildiğini belirtti.
IOM Genel Direktörü Amy Pope, “Bugün itibarıyla dünya genelinde ülke içinde yerinden edilmiş her 8 kişiden 1'i Sudan'da” dedi. Sudan'da yerinden edilenlerin çok büyük ihtiyaçları olduğunu belirten Pope, şu ana kadar yapılan insani yardımların ihtiyaçları karşılamadığını vurguladı.
UCM’den “savaş suçu” uyarısı
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han, geçen hafta yaptığı açıklamada, “Değerlendirmelerim, Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Darfur'da Roma Statüsü suçları* işlediğine dair delillerin bulunduğunu gösteriyor” dedi.
Han, “Sudan'ın hemen şimdi, hiç olmadığı kadar, dikkatinize ihtiyacı var” uyarısında bulundu.
Kerim Han, Darfur'da görüştüğü kişilerin cinsel şiddete uğradıklarını aktardıklarını belirterek, bir kadının Dünya Gıda Programının Batı Darfur'daki deposunda taciz edildiği iddiasını dile getirdi, Darfur'daki olayların daha geniş bölgeye yayılma riskine karşı uyardı.
BM Güvenlik Konseyinin de desteğini talep eden Han, Sudan hükümeti ve HDK yetkililerinin, UCM'nin soruşturmasını gerçekleştirmesi için gerekli bilgi paylaşımı yapmadığını ifade etti.
* UCM Roma Statüsü/Tüzüğü, uluslararası hukukun ağır ihlalini oluşturan suçları düzenler. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin yetki alanın giren suçlar soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve saldırı suçudur.
AB’den yaptırım kararı
Avrupa Birliği (AB), iç savaşın taraflarına yaptırım kararı aldı. AB Konseyinden 22 Ocak’ta yapılan açıklamada, Sudan'ın istikrar ve siyasi geçiş sürecini tehlikeye attıkları gerekçesiyle 6 kurum ve kuruluşun yaptırım listesine alındığı belirtildi.
Yaptırımlar kapsamında AB'deki mal varlıkları dondurulan ve ekonomik kaynak temin etmeleri yasaklanan kuruluşlar arasında orduya bağlı Savunma Endüstrisi Sistemi (SAF) ve SMT Mühendislik ile SAF kontrolündeki Zadna Uluslararası Şirketi de bulunuyor.
AB böylece Sudan'da ilk kez orduya bağlı kuruluşları yaptırım listesine almış oldu. AB ayrıca ordu ile çatışan HDK'ye askeri ekipman tedarikinde rol alan Al Junaid, Tradive General Trading ve GSK Advance şirketlerini yaptırım listesine dahil etti.
(AS)
