Misket Bombası Yasağı Sözleşmesi artık uluslararası alanda yürürlükte. Yasak dün (1 Ağustos) bağlayıcılık kazandı.
Mayıs 2008'de Dublin'de benimsenen ve Aralık 2008'de Oslo'da imzaya sunulan Misket Bombası Yasağı Sözleşmesi, misket bombası üretimi, kullanımı, ticaretini tamamen yasaklıyor. Sözleşmeyi onaylayan devletlerin stoklarındaki misket bombalarını sekiz yıl içinde imha etmeleri, bombaları kirlettiği alanları 10 yıl içinde temizlemeleri ve zarar gören topluluk ve bireylere yardım sunması bekleniyor.
Son 10 yılın en kapsamlı silahsızlanma hareketi
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Silahlar Birimi başkanı Steve Goose, sivillere akıl almaz derecede zarar veren misket bombasının kullanımının yasaklanması kararını, "Artık misket bombası kullanımından kaynaklanan uluslararası utanç o kadar görünür ki; hiçbir devlet bu farkındalığın karşısında duramaz" diye yorumladı. Goose ayrıca, sözleşmeyi kabul etmeyen ülkelerin son 10 yılın en kapsamlı silahsızlanma hareketini kaçırmaması gerektiğini belirtti.
Misket bombasının en son Ağustos 2008'de Rusya ve Gürcistan tarafından Güney Osetya'daki silahlı çatışmada kullanılması, uluslararası platformda kınama ile karşılaşmıştı. Rusya, Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya, Çin, Hindistan, İsrail, Pakistan ve Güney Kore'nin imzalamayı reddettiği anlaşmayı 37 ülke onayladı. Bu ülkeler arasında bulunan İspanya, Norveç, İrlanda ve Moldova, misket bombası cephanelerini imha etmeye başladılar. Moldova ve Norveç imhayı tamamladı.
Türkiye hâlâ sözleşmeyi imzalamış değil.
En çok çocuklar zarar görüyor
Etrafa yüzlerce şarapnel parçası saçan misket bombasının siviller üzerinde oluşturduğu tehlike, havada patlamayan bombacıklar. Bu bombacıklar düştükleri alanda mayın işlevi görerek, söz konusu çatışma bittikten uzun süre sonra bile öldürücü olabiliyor. Parlak şeylere duydukları ilgi nedeniyle de, bu bombacıklardan en çok çocuklar zarar görüyor.
Patlamamış misket bombaları nedeniyle kullanılamaz hale gelmiş alanların Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızıl Haç Komitesi'nden gelecek mali ve teknik yardım ile temizlenmesi bekleniyor.
ABD'den ses yok
Yüzlerce şarapnel parçasını futbol sahası büyüklüğünde bir alanı kaplayacak şeklinde yayan misket bombalarının kullanımına yasak getiren sözleşmenin benimsenmesi konusunda Amerika Birleşik Devletleri'nden hâlâ resmi bir açıklama yapılmadı. George W. Bush hükümeti döneminde, Temmuz 2008'de Pentagon tarafından yapılan açıklamada; 2018 yılından itibaren misket bombası kullanımının "büyük ölçüde durdurulacağı" belirtilmişti.
Hak Örgütleri, 2018'i beklemek yerine, misket bombası kullanımın şu anda durdurulması için Obama yönetimine çağrıda bulundu. (NY/TK)
_______________________________________
* Bu haberi Nilsu Yürür derledi.
