Doğru Yol Partisi hükümetinin bakanlarından Salim Ensarioğlu, 27 Ağustos 1992'de Diyarbakır'da olağanüstü toplanan Milli Güvenlik Kurulu'nda (MGK) 1200 kişilik Kürt işadamı listesinin tartışıldığını iddia etti.
Ensarioğlu, "Toplantıda Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü, Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Başbakan Süleyman Demirel vardı. Demirel hâlâ yaşıyor. Listeyi en iyi o bilir" dedi.
20 Mart 1992'de Newroz'u kutlamak üzere ateş yakanların üzerine ateş açılmasıyla başlayan olaylarda 94 kişi ölmüştü. 18 Ağustos'ta da Şırnak'ta PKK'lilerin geldiği öne sürülerek yapılan operasyon üç gün sürmüş, 54 kişi ölmüştü.
Dönemin Cumhurbaşkanı Özal, Bakanlar Kurulu ve MGK'yı Diyarbakır'da toplama kararı aldı. Cumhurbaşkanı, Başbakan, komutanlar ve bakanlar toplantı sonrası geceyi de Diyarbakır'da geçirdi.
O tarihte Diyarbakır Milletvekili olan Ensarioğlu, Radikal gazetesine yaptığı açıklamada, şehirlerinde ilk kez toplanan MGK'ya, bir "Kürt işadamı listesi"nin sunulmuş olabileceğini ifade etti.
Toplantı sonrası Diyarbakır ve Ankara'da liste konusunun sıkça konuşulduğunu ifade eden Ensarioğlu, "Kısa bir süre sonra Sayın Demirel'in yeğeni İbrahim Tatlıses'e 'Sen de listedesin' dediği ortaya çıkmıştı. Özal ve İnönü rahmetli oldular. MGK'ya böyle bir liste sunulup sunulmadığını en iyi bilecek kişi Sayın Demirel'dir" dedi.
1992'deki MGK toplantısında, İçişleri Bakanı İsmet Sezgin ve Milli Savunma Bakanı Nevzat Ayaz da katılmıştı. Genelkurmay Başkanlığı koltuğunda ise Orgeneral Doğan Güreş oturuyordu.
"Basit bir terör olgusunun ötesinde"
Faili meçhullerin ve çatışmaların zirveye çıktığı 1992 yılı Kürt sorununa çözüm arayışlarına da da sahne olmuştu. Cumhurbaşkanı Özal, bu konu için Sözcüsü Kaya Toperi ve Yaveri Kurmay Albay Arslan Güner'e 10 sayfalık 'Kürt Raporu' hazırlattı.
Raporda, "Karşılaştığımız sorunun basit bir terör olgusunun çok ötesinde olduğu aşikârdır" deniyordu.
Mart 1992'de Çankaya Köşkü'nde Demokrasi Partisi (DEP) milletvekilleri Ahmet Türk, Sırrı Sakık ve Orhan Doğan'la görüştü. Sakık, Özal'ın bu görüşmede "Genel af çıkarıp sorunu kökünden çözeceğim" dediğini aktardı.
Özal'ın raporu, Mart MGK'sında görüşülmüştü ancak MGK'dan bir hafta sonraki Nevruz'da 100'e yakın insanın ölmesi siyasi çözümü geri plana itti.
Özal'ın talimatıyla Anavatan Partisi (ANAP) Milletvekili Adnan Kahveci de bir "Kürt Raporu" hazırladı ve aralarında Kürtçe yayının da bulunduğu bir dizi demokratik açılım öngören rapor Mayıs'ta MGK'ya sunuldu.
Kahveci'nin raporunda, "Askeri yöntemle hiçbir ülke çözüme ulaşamamıştır. Bugün Kürt sorunu siyasal bir kriz halini almıştır. Cesur siyasal adımlara ihtiyaç vardır. Bu nedenle Kürt realitesi, Kürt kimliği ve dili hızla kabul edilerek, Kürtler'in siyasal hakları verilmelidir" deniliyordu.
Eski Jandarma Genel Komutanı Eşref Bitlis'in Cumhurbaşkanı Özal'a yazdığı Kürt Sorunu'nun çözümüne ilişkin son mektup da yine Ağustos 1992'de Diyarbakır'da toplanan MGK'da ele alınmıştı. (AS)
