Meslek lisesi mezunlarının yüzde 49,5’i meslek lisesindeki eğitimin iş hayatı için yeterli olmadığını düşünüyor.
Benzer şekilde öğretmenlerin yüzde 59,2’si de meslek lisesi mezunlarının iş hayatının beklentilerini karşılayamadığı kanaatinde. İşletmelerin yüzde 49,7’si de bu fikirde.
Eğitim Sen İstanbul 3 No’lu Şube’nin 5. Demokratik Eğitim Kurultayı için hazırladığı rapora göre, bu okullarda okuyan öğrencilerin yüzde 38’i yeniden tercih hakları olsa meslek lisesini seçmeyeceklerini belirtiyor.
Mustafa Özcan ve Murat A. Tamer’in imzasını taşıyan raporun önsözünde esas olarak “eğitim ve öğretimle meslek edinilmesi amaçlanan ve piyasadaki ara eleman ihtiyacını karşılamaya dönük tasarlanmış olan meslek liselerinin mevcut durumları itibariyle çocuk emeğinin daha çok sömürülmesinin yolunu açtığı” vurgulanıyor.
Eğitim Sen 3 No’lu Şube Başkanı Hüseyin Tosu’nun yazdığı önsözde, 12 eylül 2010’da yapılan, anayasa değişikliklerini de içeren “torba referandum”da kabul edilen maddelerle yapılan değişiklikler vurgulanıyor.
Stajyer olma yaşının düşürüldüğü, işletmelerde 10 kişiye bir stajyer üst sınırının kaldırıldığı ve her işletmeye dilediği kadar stajyer çalıştırabilme imkanı sağlandığı hatırlatılıyor.
“Stajyerlere ödenen ücretler zaten düşüktü, yapılan değişiklikle iyice düşürülmüştür. Ödenen ücret, önceden brüt asgari ücretin 1/30’i iken çalışan sayısı 20’den fazla olanlar için net asgari ücretin 1/30’ine; çalışan sayısı 20’den az olanlar için net asgari ücretin 1/15’ine; düşürülmüştür. Ödenen ücret 326,2 TL’den 257 TL’ye ve çalışan sayısı az ise 128 TL’ye düşürülmüştür.”
2013 tarihli Örgün Mesleki ve Teknik Eğitim Sürecine Genel Bakış adlı rapora kaynaklık eden araştırmanın bazı verileri şöyle:
Mezunların görüşü
* Araştırmaya katılan meslek lisesi mezunlarının yüzde 71,3’ünün eğitimi lise düzeyinde kalıyor.
* Mezunların yüzde 92,1’i meslek lisesinden mezun olmasının iş bulmasında avantaj sağladığını düşünüyor.
* Meslek lisesi mezunlarının yüzde 88’i iş sağlığı ve güvenliği, yüzde 90’ı mesleki alanda yeterli olduğuna inanıyor.
Öğrencilerin görüşü
* Meslek lisesinde son sınıfta staj yapan öğrencilerin yüzde 11,9’u staj ücretini düzenli alamadığını söylüyor.
* Yüzde 34,5’i işyeri şartlarının ağır geldiğini belirtiyor.
* Yüzde 63,9’u okulda verilen mesleki bilginin staj pratiğinde yeterli olduğunu belirtiyor.
Öğretmenlerin görüşü
* Öğretmenlerin yüzde 89,2’si MEB’in mesleki eğitime yeterli önemi vermediğini düşünüyor.
* Yüzde 54,2’si meslek lisesinden yeni mezun çalışanların çalışma hayatına uyum problemi yaşadığı kanaatinde.
* Yüzde 71’i meslek liselerinin fiziki altyapılarının yeterli olmadığını belirtiyor.
İşletmelerin görüşü
* İşletmelerin yüzde 47,6’sı temel matematik bilgisinde meslek lisesi mezunlarının genel liseye göre daha kötü olduğu kanaatinde.
* Yüzde 64,6’sı ise meslek liselilerin pratik çözüm üretme becerisinin daha iyi olduğunu söylüyor.
* Yüzde 54,9 oranında genel liselerin yabancı dil konusunda meslek lisesi mezunlarından daha iyi oldukları düşünülüyor.
Araştırma
Raporun dayandığı anket İstanbul’da yapıldı.
Rastgele seçilmiş 101 meslek lisesi mezunu çalışanı, 320 meslek lisesi son sınıfında staj yapan öğrenci, 120 meslek lisesinde çalışan meslek dersi öğretmeni ve 82 meslek lisesi alanları ile ilgili faaliyette bulunan işletme ve kurum yetkilileriyle görüşüldü.
Mesleki ve teknik okullar
MEB’in 2012-2013 dönemi verilerine göre, resmi mesleki ve teknik lise sayısı 6078, bu liselerde okuyan öğrenci sayısı 2 milyon 7 bin 128, öğretmen sayısı 133 bin 321.
Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’ne bağlı okul türleri şunlar:
Adalet Meslek Lisesi, Anadolu İletişim Meslek Lisesi, Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi, Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi, Sağlık Meslek Lisesi, Anadolu Sağlık Meslek Lisesi, Ticaret Meslek Lisesi, Anadolu Ticaret Meslek Lisesi, Çok Programlı Lise, Denizcilik Anadolu Meslek Lisesi, Denizcilik Anadolu Teknik Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi, Anadolu Meslek Lisesi, Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise, İkili Mesleki Eğitim Merkezi, Kız Meslek Lisesi, Kız Teknik Lisesi, Anadolu Kız Meslek Lisesi, Anadolu Kız Teknik Lisesi, Tarım Meslek Lisesi, Tarım Anadolu Meslek Lisesi, Ziraat Teknik Lisesi, Tapu Kadastro Anadolu Meslek Lisesi.
Alan/Dala göre meslek liseleri bilgilerine ise buradan ulaşabilirsiniz.
Milli Eğitim istatistiklerine buradan ulaşabilirsiniz. (YY)
