Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, son iki ayda Mesleki Eğitim Merkezlerindeki (MESEM) iş kazalarına ilişkin beş soru önergesi cevapladı.
Tekin, sorular farklı olsa da CHP Milletvekilleri Nermin Yıldırım Kara, Gülcan Kış, Gökhan Günaydın, DEM Parti Milletvekili Meral Danış Beştaş ve Saadet Partisi Milletvekili Mesut Doğan’a kopyala yapıştır cevaplar verdi.
Meral Danış Beştaş, MESEM’lerde kurulduğu 2016’dan bu yana kaç iş kazası yaşandığını, ölümlü ve yaralanmalı vaka sayısını, en çok iş kazası yaşanan iş kollarını, iş yerlerinde denetim yapılıp yapılmadığını, bugüne kadar soruşturma başlatılan ve cezai yaptırım uygulandığını sordu. Ayrıca bakandan MESEM’leri çocuk hakları bağlamında değerlendirmesini istedi.
Nermin Yıldırım Kara, Danış Beştaş’la benzer şekilde kaza ile ölümlü ve yaralanmalı vaka sayısını sordu. Ancak farklı olarak Tekin’e iş kazaları sonucunda engelli duruma düşen öğrenci olup olmadığını, hayatını kaybeden çocuklarla ilgili iş yerlerinde ihmal tespit edilip edilmediğini, MESEM'lerin ne sıklıkla denetlendiğini, bakanlığın iş kazalarını önlemek için hangi iş güvenliği tedbirlerini aldığını soru olarak yöneltti.
Gülcan Kış, sorduğu sorularla Danış-Beştaş ve Yıldırım-Kara’dan farklılaştı. MESEM kapsamında Çalışma koşullarını gündem yaptı.
MEB’in çocukların iş kazalarına maruz kalmalarını önlemek amacıyla uyguladığı program veya stratejiyi, çocukların iş güvenliği konusunda eğitim alıp almadığını, iş kazası geçiren çocukların haklarını bilip bilmediğini sordu. Ayrıca Tekin’e bakanlığın çocuk işçilik üzerine değerlendirilmesinin ne olduğunu sorguladı.
Gökhan Günaydın’ın gündeminde Bursa, Sivas, Burdur ve Konya’da açılan ve çocuk işçiliğin yaşını küçülten mesleki ortaokullar vardı. Çocuk işçiliğin 10-11 yaşına kadar düştüğünü belirtip bunun pedagojik yansımalarını Tekin’e sordu.
Günaydın ayrıca Türkiye’de kaç çocuğun işçi olarak çalıştırıldığını, MESEM’lerde kaç çocuğun iş kazasına uğradığını Tekin’e yöneltti.
Mesut Doğan da diğer milletvekilleriyle benzer şekilde son 1 yılda MESEM’lerde kaç çocuğun iş kazasına karıştığını, kazaların hangi il ile sektörlerde yaşandığını ve bunlarla ilgili hukuki süreçleri sordu. Farklı olarak hayatını kaybeden çocukların ailelerine bir destekte bulunulup bulunulmadığını önergesine ekledi.
Ceza kesme yetkisi yokmuş
Bakan Yusuf Tekin soru önergelerine farklı tarihlerce cevap verdi. Fakat aynı ya da benzer şekilde yanıtladı.
Tüm önerge yanıtlarında MESEM’in köklerinin Ahilik kültürüne dayandığını, cumhuriyet sonrası da çıraklık eğitimine ilişkin ilk yasal düzenlemenin 1977'de yapıldığını söyledi.
O günden bugüne de mesleki eğitim merkezlerinin, bir mesleki ve teknik eğitim program türü olarak uygulandığını anlattı. Bu kapsamda da çıraklık eğitiminin, 2016’da zorunlu örgün ortaöğretim kapsamına aldıklarından bahsetti.
Çocuklara yönelik mesleki eğitim programlarının farklı ülkelerde de olduğunu ve gelişimlerine olumlu etkisi olduğunu savundu. İşleyişin ulusal mevzuata ve uluslararası sözleşmelerde uygun olduğunu belirtti.
Bakan Tekin, tüm soru önergelerinde farklı şekillerde istenen verilere tek bir yanıt verdi. 2023’ten Kasım 2024’e kadar geçen sürede 26 hafif yaralanmalı, 5 ölümlü olmak üzere toplam 31 kaza yaşandığını söyledi.
Bakan Yusuf Tekin, MESEM’lerdeki ölümlerden bihaber
Bakan Tekin'den "MESEM'de iş cinayetleri" önergelerine çelişkili yanıtlar
MESEM’lerde 187 bin öğrenci olduğunu, Şubat 2024’te yayımlanan bir genelge sonrası 144 bin işletmenin ‘ziyaret edildiğini’ ve 25 bin işletmenin gerekli şartları sağlamadığını için program dışına çıkartıldığını anlattı. Ayrıca işletmelere ceza kesme yetkililerinin olmadığından bahsederek bu konuda topu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına attı.
Ancak Tekin, MESEM’lerin kurulduğu 2016’dan bu yana yaşanan kazaları, engelli duruma düşen öğrenciler, hayatını kaybeden çocukların ailelerine destek, en çok kaza yaşanan iş kolları, iş yerlerinin denetimi, çocukların iş güvenliği konusunda aldıkları eğitim, çocukların hukuki haklarını bilip bilmediği, bakanlığın kazaları önlemek için aldığı tedbirleri ve bu konudaki stratejisi ile çocukların çalıştırılmalarının pedagojik yansımaları gibi sorulara yanıt vermedi.
MESEM Projesinin Eğitsel ve Sosyolojik Etkileri
(HA)