Haberin İngilizcesi için tıklayın
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), yüzde 19 olan politika faizini 100 baz puan (1 puan) düşürerek yüzde 18'e çekti.
Böylece faiz, enflasyonun 1,25 puan altına çekilerek negatif faiz uygulamasına geçilmiş oldu. Genel beklenti Eylül toplantısında faizin sabit tutulması yönündeydi.
Kararın saat 14.00’da açıklanmasının ardından piyasalar sert tepki gösterdi. Dolar ilk işlemlerde 8,65 seviyesinden 8.80’sine kadar çıktı. 8.8017 seviyesiyle de tüm zamanların rekorunu kırdı.
Merkez Bankası kararı açıkladığı metinde, manşet enflasyon yerine çekirdek enflasyonun baz alındığı belirtilerek, söylem değişikliğine de gitmiş oldu.
Açıklamada “Enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte; gıda ve ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılmaya bağlı talep gelişmeleri etkili olmaktadır. Bu etkilerin arızi unsurlardan kaynaklı olduğu değerlendirilmektedir. Diğer taraftan, güçlü parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki yavaşlatıcı etkileri devam etmektedir. Parasal duruşun sıkılığı ticari kredilerde öngörülenin ötesinde daraltıcı etki yapmaya başlamıştır. Bunun yanında, bireysel kredilerin ılımlı seyre dönmesi için makroihtiyati politika çerçevesi güçlendirilmiştir. Kurul, para politikasının etkileyebildiği talep unsurları, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizleri değerlendirmiştir. Bu çerçevede para politikası duruşunda güncellemeye ihtiyaç bulunduğu değerlendirmesi yapılmış ve politika faizinde indirim yapılmasına karar verilmiştir” ifadelerine yer verdi.
TÜİK'in açıkladığı Ağustos verilere göre manşet enflasyon yüzde 19,25, çekirdek enflasyon ise yüzde 16,76 olmuştu.
Merkez Bankası’nın faiz seyri
Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya'nın 6 Temmuz 2019'da görevden alınıp yerine Murat Aysal'ın göreve getirilmesiyle birlikte Merkez Bankası radikal bir kararla politika faizini Temmuz 2019'da yüzde 24 seviyesinden yüzde 19,75 seviyesine düşürdü.
Kurul, 12 Eylül 2019'daki toplantıda faizi yüzde 16,50'ye, 24 Ekim'deki toplantıda yüzde 14,00'e ve 12 Aralık'taki yılın son toplantısında yüzde 12'ye çekti.
2020’yle birlikte 16 Ocak'taki ilk toplantıda 75 baz puanlık bir indirime daha giden Merkez Bankası, politika faizini yüzde 11,25 seviyesine getirdi. 19 Şubat'taki toplantıda ise yüzde 10,75'e, 17 Mart'taki toplantıda da yüzde 9,75'e indirdi.
22 Nisan'daki toplantıda politika faizini 100 baz puan daha düşürerek politika faizini yüzde 8,75'e çeken Merkez Bankası, 21 Mayıs'taki toplantıda da faizi 50 baz puan düşürerek yüzde 8,25'e getirdi.
Haziran, Temmuz ve Ağustos ayındaki toplantılarda ise sabit bıraktı. 24 Eylül’deki toplantıda ise 200 baz puan artışa giderek 8.25’ten 10,25’ye yükseltti. 22 Ekim'deki toplantıda faizi bu seviyede sabit bıraktı.
Murat Uysal’ın 07 Kasım'da Cumhurbaşkanı Kararı’yla görevden alınıp yerine eski Maliye Bakanı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal’ın atanmasının ardındansa radikal bir kararla 19 Kasım’da politika faizini 475 baz puan artırarak yüzde 10,25'ten yüzde 15'e yükseltti.
24 Aralık’taki toplantıda 200 baz puanlık bir artışa daha giden Merkez Bankası politika faizini yüzde 15'ten yüzde 17'ye yükseltti. Ocak ve Şubat toplantılarında ise sabit bıraktı. 18 Mart’taki son toplantıda ise yine 200 baz puanlık artışa giderek yüzde 17'den yüzde 19'a yükseltti.
Bu hamleden sonra Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal Cumhurbaşkanı Kararıyla görevden alınarak yerine Şahap Kavcıoğlu atandı. Bu aya kadarsa tabloda bir değişiklik yapılmadı.
(HA)