Merkez Bankası faiz artırdı, TL değer kazandı

Fotoğraf: Elif Öztürk / AA

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK), bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) 475 baz puan artırarak yüzde 10,25'ten yüzde 15'e yükseltti.

Merkez Bankası’ndan yapılan duyuruda tüm fonlamanın temel politika aracı olan bir hafta vadeli repo faiz oranı üzerinden yapılmasına karar verdiği bildirildi.

Duyuruda, küresel ekonominin üçüncü çeyrekte kısmi toparlanma gösterdiği, ancak, son dönemde artış gösteren yeni tip koronavirüs (Covid-19) vakaları nedeniyle önümüzdeki dönemde küresel ekonomiye ilişkin belirsizliklerin yükseldiği ifade edildi.

İktisadi faaliyette toparlanmanın devam ettiği kaydedilen duyuruda şu ifadelere yer verdi:

"Artan vaka sayıları nedeniyle getirilen kısmi kısıtlamalar, başta hizmetler sektörü olmak üzere iktisadi faaliyetin kısa vadeli görünümüne dair belirsizlikleri arttırmaktadır. Türk lirasındaki değer kaybının gecikmeli etkileri, uluslararası gıda fiyatlarındaki yükseliş ve enflasyon beklentilerindeki bozulma enflasyon görünümünü olumsuz etkilemektedir.

"Kasım ayına ilişkin takip edilen veriler, enflasyonda yakın dönemdeki döviz kuru oynaklığı kaynaklı bir yükselişe işaret etmekle birlikte, para politikasındaki kararlı duruşla beraber bu artışın geçici olacağı değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda Kurul, enflasyon görünümüne dair risklerin bertaraf edilmesi, enflasyon beklentilerinin kontrol altına alınması ve dezenflasyon sürecinin en kısa sürede yeniden tesisi için, net ve güçlü bir parasal sıkılaştırma yapılmasına karar vermiştir." 

Merkez Bankası duyurusunda enflasyonda kalıcı düşüş sağlanana kadar kararlılık mesajı verdi. 

Dolar ve euro sert düştü

Merkez Bankası’nın faiz açıklamasının ardından borsa yükselişe geçerken, döviz kurları ve altın fiyatları sert düştü.

Karar öncesinde 1.284 seviyesinde bulunan BIST 100 endeksi, alımların güçlenmesi ile yükselişe geçerek 1.307 puana kadar çıktı. BIST 100 endeksi, saat 14.20 itibarıyla dünkü kapanışa göre yüzde 0,9 artışla 1.306 seviyesinde bulunuyor.

Dolar/TL, de Merkez Bankası’nın kararı öncesinde bulunduğu 7,71 seviyesinden sert bir şekilde düşüşe geçerek 7,56’ya kadar geriledi. Euro/TL ise yüzde 8,96’dan işlem görüyor.

Altının gram fiyatı da dolar kurundaki düşüşe paralel gerileyerek, kararın hemen sonrasında 449,3 lirayı gördü. Gram altın, şu dakikalarda önceki kapanışa göre yüzde 1,6 değer kaybıyla 456 lira seviyesinde bulunuyor.

Başkan görevden alındı, Bakan istifa etti

Merkez Bankası Başkanı Başkanı Murat Uysal 07 Kasım'da yayınlanan Cumhurbaşkanı kararı ile görevden alındı. Yerine eski Maliye Bakanı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal atandı.

Uysal, bu yılın dördüncü ve son enflasyon raporunun tanıtımı amacıyla düzenlenen toplantıda yaptığı sunumda döviz kurlarıyla ilgili bir hedeflerinin olmadığını, Türk Lirası'nın aşırı değersiz bir noktada olduğunu söylemişti.

Uysal'ın görevden alınarak yerine Naci Ağbal'ın getirilmesi sonrası Hazine ve Ekonomi Bakanı Berat Albayrak olaylı bir şekilde istifa ettiğini duyurmuş, piyasaların açılmasıyla birlikte de TL diğer para birimleri karşısında değer kazanmıştı.

İstifanın ardından Ağbal ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ayrı ayrı yaptıkları açıklamalarda faizin yükseltileceği mesajını vermişti.

Merkez Bankası’nın faiz seyri

Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya'nın 6 Temmuz 2019'da görevden alınıp yerine Murat Aysal'ın göreve getirilmesiyle birlikte Merkez Bankası radikal bir kararla politika faizini Temmuz 2019'da yüzde 24 seviyesinden yüzde 19,75 seviyesine düşürmüştü.

Kurul, 12 Eylül 2019'daki toplantıda faizi yüzde 16,50'ye, 24 Ekim'deki toplantıda yüzde 14,00'e ve 12 Aralık'taki yılın son toplantısında yüzde 12'ye çekmişti.

Yeni yılla birlikte 16 Ocak'taki toplantıda 75 baz puanlık bir indirime daha giden Merkez Bankası, politika faizini yüzde 11,25 seviyesine getirmiş, 19 Şubat'taki toplantıda 10,75'e çekmiş, 17 Mart'taki toplantıda yüzde 10,75'ten yüzde 9,75'e indirmişti.

22 Nisan'daki toplantıda politika faizini 100 baz puan düşürerek, yüzde 9,75'ten yüzde 8,75'e çeken Merkez Bankası 21 Mayıs'taki toplantıda da politika faizini 50 baz puan düşürerek yüzde 8,75'ten yüzde 8,25'e çekmişti.

Haziran, Temmuz ve Ağustos ayındaki toplantılarda ise sabit bırakmıştı. 24 Eylül’deki toplantıda ise 200 baz puan artışa giderek 8.25’ten 10,25’ye yükseltmişti. Bu tarihten sonra Murat Uysal başkanlığında toplanan PPK, 22 Ekim'deki son toplantıda faizi bu seviyede sabit bırakmıştı.

(HA)