Fotoğraf: Merkez Bankası
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın dünkü 100 baz puanlık faiz indirimi (yüzde 15’ten yüzde 14’e çekti) döviz kurlarında engellenemez bir yükselişe sebep oldu.
Naci Ağbal’ın 20 Mart 2021’de görevden alınıp yerine Şahap Kavcıoğlu’nun atandığı dönemden bu yana Merkez Bankası’nın dördüncü faiz indirimi bu.
Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranları önce Eylül’de yüzde 19’dan yüzde 18’e, Ekim yüzde 16’ya, Kasım’da da yüzde 15’e çekildi.
Her indirimde döviz kurları ve altın yükseldi. Öyle ki faiz indiriminin başladığı 23 Eylül’den bugüne kadar artış oranı neredeyse yüzde 100’ü buldu.
20 Eylül’de 8,64 olan dolar/TL kuru 17 Aralık'ta bu haberin yayına hazırlandığı dakikalarda 16,84'tü. Gün içinde de 17,14’ü gördü. Peki küresel anlamda enflasyonist baskı karşısında dünya merkez bankaları ne yaptı?
Sadece Aralık’ta 14 merkez bankası faiz artırdı. Diğer ülkelerin merkez bankaları ise sabit bıraktı. Eylül’den bu yana Avrupa’da bazı merkez bankaları 300 baz puanlara yaklaşan faiz artırımı yaparken tek faiz düşüren banka Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası oldu.
Ayrıca Türkiye bu faiz indirimine rağmen dünyanın en fazla faiz veren ülkeleri arasında yer almaya devam ediyor.
Türkiye'den fazla faiz veren sadece Zimbabve (yüzde 60), Venezuela (yüzde 56,86), Arjantin (yüzde 38), Yemen (yüzde 27), Angola (yüzde 20), Liberya (yüzde 20), İran (yüzde 18), Sudan (yüzde 17,10), Haiti (yüzde 17), Afganistan (yüzde 15), Güney Sudan (yüzde 15) ve Gana (yüzde 14,50) bulunuyor.
Faiz artırımının nedeni enflasyon
Bugün politika faizini yüzde 7,5'ten yüzde 8,5'e yükselten Rusya Merkez Bankası bir toplantıda da faiz artırımı yapabileceğinin sinyalini verdi. Rusya Merkez Bankası faiz artırımına neden olarak enflasyonist baskıyı gösterdi. Kararın ardından Ruble diğer para birimleri karşısında değer kazandı.
Dün de İngiltere Merkez Bankası enflasyonist baskıların artmasıyla ve ülke genelinde enflasyonun yüzde 5'in üzerine çıkmasıyla faiz artırımına gitti. Yüzde 0,1'den yüzde 0,25'e yükseltti.
Benzer şekilde bir başka Avrupa ülkesi Norveç de faiz artırdı. Norveç Merkez Bankası politika faiz oranını yüzde 0,25'ten yüzde 0,50'ye çıkarttı.
Brezilya da geçen Mart'tan bu yana faizi toplamda 725 baz puan artırdı. Ülkede politika faizi şu an yüzde 9,25 seviyesinde.
Merkez Bankası’nın faiz seyriMurat Çetinkaya’nın 6 Temmuz 2019’da görevden alınıp yerine Murat Uysal’ın atandığı dönem
Murat Uysal’ın 7 Kasım 2020’de görevden alınıp yerine Naci Ağbal’ın atandığı dönem
Naci Ağbal’ın 20 Mart 2021’de görevden alınıp Şahap Kavcıoğlu’nun getirildiği dönem
*Boşluklarda faiz sabit. |
(HA)
(HA)