"Küresel Medya İzleme Projesi 2010"un sonuçlarına göre, dünyada ve Türkiye'de haber medyasında cinsiyet ayrımcılığı sürüyor. Dünyada küçük gelişmeler gözlense de Türkiye'de durum değişmiyor. Türkiye'de haberlerin yüzde 82'sinde erkeklerin sesi duyuluyor. Dünyada haber öyküleri cinsiyet kalıplarını güçlendiriyor. Bu kalıpları güçlendiren haberlerin oranı mücadele edenlerden neredeyse sekiz kat fazla.
Projenin Türkiye Koordinatörü, Anadolu Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nezih Orhon, "Adil ve eşit cinsiyet sunumu, doğruluk, tarafsızlık ve dürüstlükte olduğu gibi profesyonel ve etik bir amaçtır" diyor.
108 ülkede bin 281 haber medyası incelendi
"Küresel Medya İzleme Projesi 2010", haber medyasında cinsiyet ayrımcılığını araştırmak üzere beş yılda bir gerçekleştirilen projelerin dördüncüsüydü.
10 Kasım 2009'da, dünyada 108 ülkede, bin 281 gazete, televizyon ve radyo takip edilerek gerçekleştirilen projenin Türkiye'deki yürütücülüğünü Anadolu Üniversitesi öğretim üyeleri yaptı.
Proje kapsamında 16 bin 734 haber öyküsü, haberi hazırlayan ve sunan 20 bin 769 medya çalışanı ile habere konu olan 35 bin 543 kişi incelendi.
Projenin Türkiye'de yürütücülüğünü Anadolu Üniversitesi'nden öğretim üyeleri yaptı. Türkiye'den altı ulusla televizyon, iki ulusal radyo ve sekiz ulusal gazete incelendi.
Dün 108 ülkede aynı anda açıklanan projenin dikkat çeken sonuçlarından bazıları şöyle:
Haberin öznesi olarak kadın
- Her üç erkeğe karşılık yalnızca bir kadın haber konusu oluyor.
- Kadınlara en çok yüzde 43'lük bir oranla 'ünlüler, doğumgünleri, evlilikler, ölüm duyuruları v.b.' konularla ilgili haberlerde rastlıyoruz.
- Haberlerde kurban/mağdur olarak sergilenenlerin yüzde yüzde 54'ü kadın, yüzde 46'sı erkek.
- Kadınlar yüzde 33'lük bir oranla, en sık 'suç ve şiddet' ile ilgili haberlerde merkez özne durumunda yer alıyor. 'Sosyal ve hukuk/yasa' ile ilgili haberlerde ise kadınlar görülmüyor; oranları yalnızca yüzde 8.
Televizyon ve gazetelerde durum
- Televizyon muhabirlerinin yüzde 75'i, haber sunucularının ise yüzde 33'ü kadın.
- Gazete muhabirlerinin yüzde 82'si erkek, yüzde 18'I kadın.
- Kadın muhabirlere en çok "ekonomi" , en az "suç ve şiddet" ile ilgili haberlerde rastlıyoruz. 'Ekonomi' ile ilişkili haberlerin muhabirlerinin yüzde 33'ü; 'Suç ve şiddet' ile ilgili haberlerin muhabirlerinin yüzde 8'i kadın.
Yerelde kadının sesi duyulmuyor
- Temel haber kaynağı olarak başvurulan kadınların oranı yerel haberlerde yüzde 19, ulusal haberlerde yüzde 22, uluslararası haberlerde ise yüzde 33.
Haberler cinsiyet kalıplarını güçlendiriyor
- "Ekonomi' haberlerinin yüzde 63'ü, "Ünlü, sanat, medya ve spor" haberlerinin yüzde 82'si, "Politika ve hükümet" haberlerinin ise yüzde 55'I cinsiyet kalıplarını güçlendiriyor.
- Kadın muhabirlerin haberlerinin yüzde 71'i, erkek muhabirlerin haberlerinin ise yüzde 40'ı bu kalıpları güçlendiriyor. (BB)
* Küresel Medya İzleme Projesi 2010'un basın bülteninin tam metnine ulaşmak için tıklayın.
