"Romanların eğitime erişimi" Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu, UNICEF, Avrupa Roman Hakları Merkezi, Avrupa Parlamentosu, Edirne, İzmir, Balıkesir, Sulukule Roman Dernekleri, Milli Eğitim Bakanlığı'ndan katılımcıların olduğu konferansta tartışıldı.
Avrupa Roman Bilgi Ofisi (The European Roma Information Office-ERIO) ile Sulukule Roman Kültürünü Geliştirme ve Dayanışma Derneği tarafından 9 Şubat'ta düzenlenen "Romanların Türkiye'de Eğitime Erişimleri" başlıklı konferansta taraflar kendi deneyimlerini aktardılar.
Devlet: Eğitime erişme sorunu var, etnik kategorizasyon yanlış
Gün boyunca bianet'in izlediği panellerde konuşmacı olarak yer alan Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Salih Çelik, Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürü İbrahim Er, Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Araştırma ve Geliştirme Bölümü'nden İbrahim Demirer'in görüşleri ortaktı:
"Türkiye'de eğitim sorunu var. Bu sorun yoksulluk, cinsiyet gibi değişkenlere dayanıyor. Haydi kızlar okula, eğitime yüzde yüz destek ya da ücretsiz ders kitapları gibi kampanyalarla devlet bu sorunlara çözüm bulmaya çalışıyor."
Romanlara ilişkin ayrımcılık konusundaysa MEB temsilcileri temkinliydi: "Eğitim alanındaki sorunları etnik temelde kategorize etmek doğru değil. Ancak Romanlara özel sorunlar olduğunu biliyoruz."
"Romanların eğitime erişimi" konulu konferansta bu güne kadar Romanlara ilişkin herhangi bir proje geliştirdiklerine dair bilgi vermeyen yetkililer konferans sonunda zaten "ilk kez böyle bir sempozyuma katıldıklarını" söylediler.
Avrupa: Ortaklık geliştirmek Türkiye'nin elinde
Avrupa Parlamentosu Üyesi Victoria Mohachi, Avrupa Roman Enformasyon Ofisi Direktörü Ivan Ivanov ve Araştırmacı Adrian Marsh Romanlara uygulanan ayrımcılık örneklerini aktardılar.
"Roman çocukları zihinsel engellilerin eğitim aldığı okullara gönderiyorlar. Anaakım eğitimin içinde yer alamıyorlar. Aldıklarındaysa öğretmenleri yeterince önemsemeyip 'okuma yazma öğrenseler yeter' diyor. Yaramaz olduğu gerekçesiyle okulu bitirmeden diploma verilen çocuk var. Romanlar dans edip şarkı söylerken kimliklerini gizlemezken üniversiteye girdiklerinde kimliklerini gizliyorlar."
Ayrıca Ivanov, UNICEF Türkiye Temsilci Yardımcısı Lila Pieters, Roman Eğitim Vakfı'ndan Rumyan Russinov çözüm önerilerini de ifade ettiler.
"Projeler için güçlü kaynaklar, aile ve öğretmenlerin de eğitilmesi, ön yargıların ortadan kalkması için mücadele, öğrencileri destekleyecek burs, hazırlık ve kariyer danışmanlığı."
Avrupa Komisyonu, İstihdam ve Sosyal İşler Genel Müdürlüğü'nden Walter Wolf ise ortaklık çalışmalarını geliştirmenin Türkiye'nin elinde olduğunu diğer yandan AB'nin Romanlar konusunda projelere önümüzdeki zamanda daha fazla kaynak aktaracağını söyledi.
STK'ler: Devletin görevi hakları tanımak, korumak, geliştirmek
Sulukule Roman Kültürünü Geliştirme ve Dayanışma Derneği'nden Hacer Foggo yıkımlardan etkilenen Roman çocuklara değindi. Edirne Roman Federasyonu (EDROM) Başkanı Erdinç Çekiç "Romanlar çocuğun eğitimi için geleceğe yatırım gözüyle bakıyor. Eğitim alsa bile meslek edinmeyeceğine olan inancı onlara yönelik ayrımcılıktan kaynaklanıyor. Dolayısıyla bu inancı oluşturmak gerek" dedi.
Sinan Gökçen ise "Devletin üç görevi var. Hakları tanımak, korumak, geliştirmek" diyerek istisnai eğitimli Roman rol modellerin genel bir devlet politikasına işaret etmediğini söyledi. (EZÖ/TK)
