Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) “Ortaöğretimde Okul Çeşitliliği Yerine Program Çeşitliliğini Esas Bir Yapıya Geçilmesi Çalıştayı"nda genel ortaöğretim yapan bütün okulların "Lise", "Akademik Lise" veya "Anadolu Lisesi" adı altında birleştirilmesi; 6, 7 ve 8. sınıflarda yapılacak sınavlarda yeterli başarıyı gösteremeyen öğrencilerin meslek liselerine gönderilmesi önerildi.
Eğitim Reformu Girişimi'nden (ERG) Batuhan Aydagül, bu önerinin çözüm olmadığını, çocukların zorla meslek lisesine gönderilemeyeceğini söyledi. Aydagül, meslek liselerinin kalitesinin artırılması ve öğrenciler için çekici hale getirilmesi gerektiğini belirtti.
“Kimseye zorla istemediği şeyi okutamazsınız”
Aydagül'e göre, meslek eğitiminin başarılı uygulandığı ülkelerdeki ortak özellik eğitim politikalarının arz değil talep odaklı olması.
“Bu Kore’de de böyledir; şimdi Batı Avrupa’da da böyle uygulanmaya başladı. Türkiye ısrarla bunu görmezden gelerek hala işin merkezine bürokrasinin ne istediğini koyuyor. Oysa bireyin kendi tercihi önemlidir, kimseye zorla istemediği şeyi okutamazsınız. Zorlama olursa öğrenciler bu meslek liselerine gitmeyecektir. 21.yüzyılda bunu tartışmak bile garip.”
Öğrencilerin ve kamunun ihtiyaçları
Aydagül, “Mühim olan lise öğrencilerinin talepleri, ihtiyaçları doğrultusunda sistem geliştirebilmek" dedi.
"Bürokrasi yapacağı meslek eğitimini çekici hale getirmeli. Bu önerdikleri sistem ne bireye ne de kamuya yarar getirecek. Eğitimin içeriği geliştirilmeli. Öğrenciler bu meslek liselerine gittiklerinde hangi becerileri kazanacakları, mezun olunca ne gibi işlerde çalışacakları konusunda bilgilendirilmeli ki, bu okullarda okumak istesinler. Yoksa bu önerilen sistem, zaten başarısızlıkla damgalanmış meslek liselerine olan bakışı ve anlayışı güçlendirecek.”
“Öncelikle eğitimin niteliği tartışılmalı”
Liselerin hepsinin tek isim altında toplanması önerisi için de Aydagül şöyle konuştu:
“Asıl istediğimiz, liselerde okuyan gençlerin düşünen, sorgulayan, hayata güvenle bakabilen bireyler olması. Bunun için de öncelikle eğitimin niteliği tartışılmalı; arkasından adı şu bu olsun diye tartışılır.”
18-Ağustos'ta düzenlenen çalıştaydan çıkan öneriler şöyle:
- Genel ortaöğretim veren bütün okullar "Lise, Akademik Lise, Anadolu Lisesi" adlarından biri adı altında, mesleki ve teknik eğitim veren bütün okullar ise "Mesleki ve Teknik Liseler" ismi altında birleştirilmeli.
- Bu iki okul türü arasında yatay ve dikey geçiş imkanına her aşamada yer verilmeli, ayrıca aynı anda veya daha sonra da farklı tür programdan da mezun olabilme imkanı verilmeli.
- Bazı okul türlerinin mevcut hali devam edecekse Anadolu öğretmen liseleri, imam hatip liseleri ve sağlık meslek liseleri korunmalı.
- Okul türlerindeki alanlar yeniden düzenlenmeli ve sadece ÖSS kriterine dayandırılmamalı.
- Yükseköğretime geçişte tüm engeller kaldırılmalı.
- Açıköğretim Lisesi, Mesleki Açıköğretim Lisesi lisesi ve çıraklık eğitimi sistemin bu yapı içerisinde yeniden gözden geçirilmeli.(NV/EÜ)
