Diyarbakır’ın Hani ilçesinde mayın patlaması sonucu hayatını kaybeden yedi yaşındaki Turgay Ergin ve ağır yaralanan iki çocukla ile ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) görülen davada bugün karar çıktı.
Olaydan 16 yıl sonra verilen karar ile Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) makul zamanda adil yargılanma hakkını düzenleyen 6/1. maddesi uyarınca tazminata mahkum oldu.
Ne olmuştu?
13 Mart 1999’da Hani ilçesindeki kırsal alanda, o dönem yedi yaşında olan Turgay Ergin ile sekiz yaşındaki Servet Evin ve 11 yaşındaki kardeşi Suat Evin, askeri atış talimi sahası yakınında bir cisim buldu.
Çocukların oynamak istediği cisim Turgay Ergin’in elindeyken patladı. Servat Evin ağır şekilde beyin hasarı geçirdi, korneasını kaybetti. Suat Evin’in de sol kolunun dirseğinden aşağısı alındı.
Ağır yaralanan Turgay Ergin hayatını kaybetti.
Turgay Ergin’in annesi Aysel Akdemir ile Suat ve Servet Evin’in annesi Fatma Evin şikayetçi oldu.
2 Ağustos 1999’da Hani Cumhuriyet Başsavcılığı ölümün Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait patlayıcıdan ya da mayından kaynaklı olduğuna, patlayıcının daha sonra atılmış olduğuna karar verdi. Ancak patlayıcıyı kimin oraya koyduğu tespit edilemedi.
Soruşturma 3 Temmuz 2009’da zamanaşımından düştü.
Aysel Akdemir ile Fatma Evin Şubat 2000’de İçişleri Bakanlığına tazminat başvurusu yaptı ancak talepleri kabul edilmedi. İdare Mahkemesine yaptıkları başvuru sonucu ise Akdemir’e 22 bin 172 Euro karşılığı, Evin’e de 38 bin 36 Euro karşılığı tazminat ödendi.
Ancak fillaer tespit edilemediği ve olay faili meçhul kaldığı için AİHM’e başvurdular. AİHM olayla ilgili kararını bugün açıkladı. Türkiye, AİHS’nin 6/1 maddesi uyarınca, makul sürede adil yargılanmayı ihlalden suçlu bulundu. Fatma Evin ile çocukları Suat ve Servet Evin’e toplam 6 bin, Aysel Akdemir’e 5 bin Euro manevi tazminat verilecek.
10 bin mayın mağduru
Mayınsız Bir Türkiye Girişimi’nin rakamlarına göre, Türkiye'de, 839 bin anti-personel karamayını, 164 bin 797 adet anti-tank mayını olmak üzere bir milyon 101 bin 389 adet mayın bulunuyor. Savaş artığı patlayıcı maddelerin sayısı ise bilinmiyor.
Mayınlar, Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Gaziantep, Hakkari, Hatay, Iğdır, Kars, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Tunceli, Van illerinde olmak üzere toplam 3 bin 174 alanda. Mayınlı alanların büyüklüğü 214 milyon 732 bin 307 metrekare.
Türkiye’de tespit edilen 10 binin üzerinde karamayını mağduru var. (AS)