Marmara Depremi: 17 bin kişi öldü, 600 bin kişi evsiz kaldı

Deprem Bölgeleri Haritası'na göre, Türkiye'nin yüzde 92'si deprem bölgesi ve nüfusun yüzde 95'i deprem tehlikesi altında yaşıyor. Türkiye topraklarının yüzde 66'sı 1. ve 2. derece deprem kuşakları üzerinde. Ayrıca büyük sanayi merkezlerinin yüzde 98'i ve barajların yüzde 93'ü de deprem bölgeleri üzerine kurulu.

Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın

Marmara Bölgesi 17 Ağustos 1999’da tarihinin en uzun 45 saniyesini yaşadı. Sabaha karşı saat 03.02’de merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan 7.4 büyüklüğündeki depremde sadece Kocaeli’nde değil çevre iller İstanbul, Yalova ve Sakarya’da da yıkıma neden oldu.

17 bin 840 kişi yaşamını yitirdi

* Resmi rakamlara göre 17 bin 840 kişi hayatını kaybetti. 43 bin 953 kişi yaralandı ve 505 kişi de sakat kaldı. Onlarca kişi ise kayboldu.

Temmuz 2010'da 'Deprem riskinin araştırılarak deprem yönetiminde alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan TBMM Araştırma Komisyonu Raporu'na göre ise resmi olmayan can kaybı sayısının 50 bin, yaralı sayısının ise 100 bin civarında olduğunu tahmin ediliyor.

Yaklaşık 600 bin kişi evsiz kaldı

* Depremde 285 bin 211 ev ve 42 bin 902 iş yeri de büyük hasar gördü. 133 bin 683 bina yıkıldı, yaklaşık 600 bin kişi evsiz kaldı.

* Ülke sanayisinin merkezi konumundaki bölgede yaşanan deprem ülke ekonomisine telafi edilmesi güç sonuçlara yol açtı. Petrol rafinerileri, petrokimya tesisleri, metal tesisleri, otomotiv, kâğıt, plastik fabrikaları, ham madde tesisleri ve diğerleri üretimi durdurmak zorunda kaldı. Depremin toplam maliyetinin o dönem 20 milyar doları bulduğu tespit edildi.

Deprem Konseyi lağvedildi

* 1999 depreminden hemen ardından, 21 Mart 2000’de Ulusal Deprem Konseyi kuruldu. Deprem bilimcilerinden, üniversite ve bilim çevrelerinin temsilcilerinden oluşan Konsey, 2002 yılında Strateji Raporu ile kamuoyunun karşısına çıktı. Hazırlanan rapor, o zamana kadar çekilen en net Türkiye fotoğrafı barındırmasının yanı sıra yol haritasını da içerecek şekilde düzenlenmişti. 2007 yılında Ulusal Deprem Konseyi’nin varlığına son verildi.

Kentsel dönüşüm ve imar affı

* İnşaat Mühendisleri Odası’nın hazırladığı rapora göre Türkiye’de 10 milyona yakın yapının büyük bölümü kaçak ve ruhsatsız. Aynı zamanda mühendislik hizmeti almadan üretilmiş binalar söz konusu.

* Bu yapıların deprem güvenliğinin olmadığı belirtilen raporda 2012’de başlayan ve kentsel dönüşüm olarak adlandırılan 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’la aşama kaydedildiği belirtildi. 

Hükümetin kentleri depreme hazırlamak için kentsel dönüşümden başka önerisi ve uygulaması bulunmadığı belirtilen raporda İmar Affı’nın ilanı sonrası güvenli olmayan yapıların koruma altına alındığı kaydedildi. (HA)