Mardin’in Kızıltepe ilçesi başta olmak üzere birçok bölgede, derin yoksulluk ve yetersiz psiko-sosyal desteklerin etkisiyle uyuşturucu ve kumar bağımlılığı kritik boyutlara ulaştı.
Özellikle gençleri etkileyen bağımlılık türleri, toplumda büyük bir sorun haline geldi.
Bu bağlamda, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Mardin Milletvekili Beritan Güneş Altın, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’a, bağımlılıkla mücadelede yaşanan aksaklıkları ve çözüm önerilerini içeren yazılı bir soru önergesi sundu.
Sorular
Altın’ın devletin sosyal koruma ve önleyici müdahale mekanizmalarındaki eksikliklerine dikkat çektiği önergesinde yer alan sorular şöyle:
- Mardin’in Kızıltepe ilçesinde son beş yılda kayıtlara geçen intihar vakalarının sayısı nedir? Bunlardan kaçı genç yaştaki bireyleri kapsamaktadır?
- Mardin'in Kızıltepe ilçesi başta olmak üzere, bağımlılıkların aile içindeki yansımalarına karşı, özellikle kadınlara yönelik hukuki ve psikolojik destek sunacak, toplumsal cinsiyet duyarlılığına sahip “Aile Destek Merkezleri”nin kurulması yönünde Bakanlığınızın bir çalışması veya planlaması bulunmakta mıdır?
- Mardin genelinde çocuk ve gençleri uyuşturucu ve kumar bağımlılığından korumaya yönelik Bakanlığınızın yürüttüğü veya desteklediği herhangi bir sosyo-kültürel ya da psiko-sosyal çalışma bulunmakta mıdır? Varsa bunlar nelerdir?
- Son üç yılda Kızıltepe’de kumar ve bahis bağımlılığına ilişkin yapılan adli/idari işlem sayısı nedir? Bu işlemlerin kaçı 18 yaş altı bireylerle ilgilidir?
- Mardin ve özellikle Kızıltepe’de bağımlılıklarla mücadele kapsamında kurulan ya da planlanan bir Rehabilitasyon ve Destek Merkezi var mıdır?
- Bahis, kumar ve uyuşturucu bağımlılığı ile mücadele kapsamında, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve uzmanlarla işbirliği içinde yürütülen bir planlama mevcut mudur?
- Gençlerin bağımlılık riski taşıyan ortamlardan uzaklaştırılması ve sosyal hayata katılımlarının desteklenmesi amacıyla; ücretsiz, erişilebilir sosyal alanlar (spor salonları, kültürel atölyeler, dijital merkezler) ile kursların açılması yönünde Bakanlığınızın yerel yönetimlerle iş birliği içinde geliştirdiği bir program veya destek politikası mevcut mudur?
- Kızıltepe ve Mardin genelindeki eğitim kurumlarında bağımlılık riski taşıyan çocukların erken teşhisi için rehberlik birimlerinin güçlendirilmesine yönelik bir planlama mevcut mudur? Her okulda en az bir psikolog ve sosyal hizmet uzmanı görevlendirilmesine dair Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır?
- Derin yoksulluğun, çocukların bağımlılıklara yönelmesindeki etkisini dikkate alan herhangi bir sosyal destek programı, Bakanlığınız bünyesinde planlanmakta mıdır?
- Bağımlılıkla mücadelede yerel katılımı ve toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla; mahalle temelli saha ekipleri, mobil sosyal hizmet birimleri ve gönüllülük esasına dayalı bağımlılık izleme ağlarının oluşturulması yönünde Bakanlığınız tarafından geliştirilen toplum temelli bir önleme modeli bulunmakta mıdır?
Uyuşturucu kullanım yaşı
Narkotik Suçlarla Mücadele Başkanlığı'nın yayımladığı 2024 Türkiye Uyuşturucu Raporu'na göre, uyuşturucu madde kullanımı ülke genelinde erken yaşlara indi ve raporda, özellikle 15-24 yaş grubunun risk altında olduğu belirtildi.
Diyarbakır Barosu'nun 2023 yılında yayımladığı rapora göre ise bu yaş, Diyarbakır ve Mardin gibi Kürt illerinde ise 12 yaşın altına düşmüş durumda.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ/WHO), alkol ve uyuşturucu kullanımının neden olduğu sağlık sorunları ve ölümlere ilişkin yayımladığı 2024 raporuna göre, alkol ve uyuşturucu nedeniyle yılda 3 milyondan fazla kişi ölüyor.
Yılda 0,6 milyon ölümün psikoaktif uyuşturucu kullanımına bağlı olduğu belirtilen raporda, özellikle erkeklerde alkole bağlı 2 milyon, uyuşturucuya bağlı 0,4 milyon ölüm kaydedildiği vurgulandı. (TY)
