29 Ekim’in 90. yıl dönümü kutlamaları ve İstanbul’un iki yakasını tüp geçitle birleştiren Marmaray’ın açılışı dün gerçekleşti. Bugün pek çok gazete Marmaray ya da Cumhuriyet Bayramı kutlamalarını manşete taşıdı. Günlük gazetelerin çoğunluğunda Marmaray açılışını Cumhuriyet Bayramı kutlamasını haberleştirme vesilesi yapma eğilimi vardı
Hürriyet, Vatan, Radikal, Taraf , Evrensel ve Özgür Gündem kendi gündemlerini manşetlerine taşıdı.
Hürriyet ve Vatan Marmaray açılışını, Radikal ve Taraf açılış ile birlikte 29 Ekim’e ilişkin haberleri sürmanşetten gördü.
Özgür Gündem’in ilk sayfasında iki konu da yer almadı.
Milliyet, Sabah, Star, Zaman, Habertürk, Yeni Şafak, Türkiye, Takvim, Akşam, Akit gazeteleri Marmaray açılışını manşetlerine taşıdı.
Birgün gazetesi Somali Cumhurbaşkanı üzerinden gördüğü haberi eleştirel bir başlıkla manşete taşıdı. Zaman ve Akşam gazetesi dışındaki gazetelerde Cumhuriyet Bayramı’nda dair haberler de ilk sayfada yer aldı.
Posta, Cumhuriyet, Aydınlık, Sol, Sözcü ve Yurt gazeteleri 29 Ekim kutlamalarını manşetten gördü. Bugün gazetesi ise Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel’in Cumhuriyet Resepsiyonu’ndaki açıklamalarını manşete taşıdı.
Marmaray açılışı manşette
Milliyet: En Güzel Hediye
Marmaray açılışını manşete taşıyan Milliyet’te manşet yanında “Cumhuriyet’in 90. Yaş Gününde Görkemi Açılış” yazdı.
“150 yıllık hayal gerçekleşti, İStanbul tarihi günlerinden birini yaşadı. İki kıtayı Boğaz’ın altından bağlayan Marmaray dün resmen açılırken, ilk geçişte vatmanlığı Cumhurbaşkanı Gül yaptı.”
İlk sayfada 29 Ekim resepsiyonu “Org. Özel’den istifa çağrılarına yanıt: Bir süre sonra beni bulamayabilirsiniz” başlığıyla yer alırken, haberin içindeki kutuda “Alternatif kutlama protestoya görüştü” başlıklı haber vardı.
Sabah: Cumhuriyet’i Taçlandırdık
Manşette yer alan haberin üzerinde “90. yıl coşkusu Marmaray gururuyla birleşti” cümlesi yer aldı.
Spotta Başbakan Erdoğan’ın sözlerine yer verildi.
“Başbakan Erdoğan Asrın Projesini Açtı: Cumhuriyetimizin 90’ıncı kuruluş yıldönümünü Marmaray’la taçlandırıyoruz.”
Manşet yanındaki kutu haberlerde Cumhurbaşkanı Gül ve Genelkurmay Başkanı Org. Özel’in Cumhuriyet Resepsiyonu’ndaki açıklamaları ve İstanbul Boğazı ile Anıtkabir’deki gösteri ve törenler yer aldı.
Star: Muhteşem Doğum Günü
Marmaray açılışını manşetten gören Star’ın spotunda “Sultanların hayali, asrın projesi, Asya ile Avrupa’yı deniz altından tünelle bağlayan Marmaray, Cumhuriyet’in 90. Doğum Günü’nde muhteşem bir törenle hizmete girdi.”
Haberin altında Güneydoğu’daki Cumhuriyet Bayramı kutlamaları “Bariyersiz cumhuriyet” başlığıyla görüldü:
“Cumhuriyet’in 90. yılı tüm Türkiye’de coşkuyla kutlandı. Güneydoğu’daki kutlamalarda resmi geçit sırasında halkın önüne konulan bariyerler bu yıl yoktu.”
Zaman: Marmaray kıtaları birleştirdi 153 yıllık rüya gerçek oldu
Marmaray açılışını manşetten gören Zaman’da Cumhuriyet Bayramı kutlamalarına yer verilmedi.
“Sultan Abdülmecit’in hayal ettiği, Sultan Abdülhamit’in çizimlerini yaptığı 153 yıllık proje Marmaray’ın açılışı dün yapıldı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tüp geçitin sadece İstanbul’un iki yakasını değil Atlas Okyanusu’nu Hint Okyanusu ile birleştirdiğini söyledi. Başbakan Erdoğan ‘Marmaray 15 gün ücretsiz’ müjdesini verirken Diyanet İleri Başkanı Görmez’in duasının ardından ilk sefer gerçekleşti.”
Habertürk: Türkiye’nin Gururu
Marmaray açılışını “Türkiye’nin Gururu” manşetiyle gören Habertürk manşet üstünde “1.5 asırlık hayal, Cumhuriyet’in 90’ıncı yaşında gerçek oldu” cümlesine yer verdi.
“Pekin’den Londra’ya Asya ve Avrupa’yı deniz altından demiryoluyla bağlayan Marmaray, Cumhuriyet’e armağan olarak görkemli bir törenle açıldı, ilk seferi devletin zirvesi yaptı.”
Habertürk, Cumhuriyet Bayramı kutlamalarını ise ilk sayfada “Türkiye, 29 Ekim’i büyük coşkuyla kutladı” cümlesi altındaki “Kurucuya teşekkürler” başlığıyla gördü.
“Cumhuriyet Bayramı, Anıtkabir töreniyle başladı, Köşk’teki resepsiyonla sona erdi.”
Yeni Şafak: Tarih Yazdık
Yeni Şafak, “Yeni Türkiye’nin simgesi Marmaray hizmete girdi” cümlesi altındaki “Tarih Yazdık” manşetiyle çıktı.
“Türkiye, Cumhuriyet’in 90. yılında Avrupa ve Asya’yı denizin altından birleştirerek tarih yazdı. 154 yıllık hayal gerçeğe dönüştü. Londra-Pekin arası ‘Demir İpek Yolu’yla bağlandı. İlk seferi Gül ve Erdoğan yaptı.”
Cumhuriyet Bayramı kutlamaları ise ilk sayfadaki “Hatay’da solu mesajı” haberiyle görüldü.
Türkiye: Kıtaların Bayramı
Marmaray açılışını manşete taşıyan Türkiye’de manşetin yanında “Ecdadın hayali dualarla açıldı” “Cumhuriyet’in 90’ıncı yaşı Marmaray ile taçlandı ve iki kıta birleşti” cümleleri yer aldı.
“Asya ile Avrupa’yı denizin altından buluşturan Asrın Projesi, İStanbul’u cazibe merkezi haline getirecek.”
Manşet üzerinde “açılışı gölgelemek için Kız Kulesi ve Taksim’de eylem vardı” başlığı yer alırken Cumhuriyet Bayramı törenleri “Cumhuriyet Coşkusu” başlığı ile ilk sayfada yer aldı.
Takvim: Cumhuriyet’in Gurur Günü
Takvim manşetine Marmaray açılışını taşıdı.
“Cumhuriyet’in 90’ıncı yılı göğsümüzü kabarttı! Liderler, 29 ekim törenlerine eşleriyle katılarak derin tartışmalara nokta koydu. Marmaray’ın tarihi açılışı ise tarihe damga vurdu.”
29 Ekim kutlamalarına ilişkin ise Org. Özel’in sözleri “İstediler diye istifa etmem” başlığıyla yer alırken Kılıçdaroğlu’nun gösterilerdeki sözleri “Ağzını bozdu” başlığıyla görüldü.
Birgün: Somali'nin Gurur Günü
Marmaray açılışını Başbakan Erdoğan, Cumhurbaşkanı Gül ve Somali Cumhurbaşkanı Mahmud'un fotoğrafıyla manşetten gören Birgün'deki haberin spotunda şu cümleler yer aldı:
"TMMOB ve projede çalışan mühendislerin tüm uyarılarına rağmen Marmaray, düzenlenen resmi törenle açıldı. Günün en mutlusu hiç şüphesiz açılışa katılan Somali Cumhurbaşkanı Mahmud'du.
Sürmanşetten "90. yılında Cumhuriyet'e bakmak" yazılarının görüldüğü Birgün'ün ilk sayfasında yer ala Cumhuriyet Bayramı kutlamaları haberi "TOMA cumhuriyeti" başlığıyla çıktı.
"TürkiyeCumhuriyeti'nin 90'ıncı kuruluş yıldönümü dün kutlandı. Ankaralılar Tandoğan Meydanı'ndan Anıtkabir'e yürürken İStanbul'da kutlamalar Beyoğlu ve Kadıköy'de gerçekleştirildi. Beyoğlu'ndaki kutlamalarda polis kitleye saldırdı ve 9 kişi gözaltına alındı."
Akit: 2 Kıta 4 Dakika
Akit, Marmaray açılışını “2 kıta 4 dakika” başlığıyla manşete taşıdı.
“Dünyanın en büyük projelerinden biri olan Marmaray, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı törenle hizmete açıldı. Boğaz’ın altından geçen Marmaray ile Avrupa’dan Asya’ya 4 dakikada geçilecek ve günde 1 milyon, saatte ise 75 bin yolcu taşınacak. Başbakan Erdoğan, MArmaray’ı ‘insanlık projesi’olarak değerlendirdi.”
Logo yanında “Taksim’de İP gerginliği” başlığı görülürken ana sayfadaki kutuda “29 Ekim Kutlandı” cümlesi altında “Devletin Zirvesi İstanbul’a aktı” başlıklı haber yer aldı.
Akşam: Asrın Rüyasında Muhteşem Final
Marmaray açılışına ilk sayfasını ayıran Akşam’ın spotunda şu cümleler yer aldı:
“Asya ile Avrupa arasındaki denizin altında raylı geçiş sağlayacak 153 yıllık hayal ‘Asrın Projesi’ Marmaray tarihi bir günde hizmete açıldı. Cumhurbaşkanı Gül, Meclis Başkanı Çiçek, konuk cumhurbaşkanları, başbakanlar ve bakanların katıldığı törende Başbakan Erdoğan ‘Bu kardeşlik projesidir. En kısa zamanda Marmaray’a kardeş kazandıracağız’ dedi.”
29 Ekim kutlamaları manşette
Posta: Yeni Cumhuriyet
Cumhuriyet Bayramı kutlamalarına katılan başörtülü insanların fotoğrafları manşette yer aldı.
“Kamu kurumlarında çalışanlar için başörtüsü yasağı 8 Ekim’de resmen kaldırılmıştı. Dün yapılan Cumhuriyet’in 90. yıl kutlamlarına öğretmenler ilk kez başörtüsüyle katışdı. Törenlere katılan öğrenciler arasında da başörtülü olanlar vardı. Oysa okullarca öğrneciler için başörtüsü yasağı hala yürürlükte.”
İlk sayfadaki kutularda İstiklal Caddesindeki Cumhuriyet Bayramı yürüyüşü “ Cumhuriyet için yürüyemediler” başlığıyla görülürken, Genelkurmay Başkanı’nın açıklamaları “Beni de bulamazsınız” başlığıyla yer aldı.
İlk sayfadaki Marmaray açılış töreni haberinin başlığında Başbakan’ın sözlerin yer aldı:
“Başbakan Erdoğan Marmaray’ın açılışında konuştu: Bu bir kutlu doğum”
Cumhuriyet: Her Yer Cumhuriyet
Cumhuriyet Bayramı kutlamalarını “Halk 90. yıl gururunu alanlarda yaşadı” cümlesinin yanında “Her yer Cumhuriyet” manşetiyle gören Cumhuriyet, İstiklal Caddesi’ndeki yürüyüşe yönelik polis saldırısına “Bayramda da gaz” başlığıyla yer verdi.
İlk sayfadaki kutu haberlerde “Marmaray Projesi Törenle açıldı” cümlesinin altındaki “Boğaz altından ilk geçiş” başlığıyla Marmaray açılışı haberi yer aldı.
Bugün: Marjinaller istedi diye istifa etmem
“Marjinaller istedi diye istifa etmem” manşetiyle çıkan Bugün’ün spotunda “Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel, Çankaya Köşkü’ndeki 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı resepsiyonunda önemli açıklamalar yaptı” cümlesi yer aldı.
Marmaray açılışı ise “Türkiye’nin Gurur Günü” sürmanşetiyle görüldü.
“İstanbul tarihi bir gün yaşadı. Asrın projesi Marmaray Cumhuriyet’in 90’ıncı yıldönümünde hizmete açıldı. Geçişler 15 gün ücretsiz olacak.”
Aydınlık: Meydanlardan İktidara
Aydınlık Cumhuriyet Bayramı kutlamalarını “Cumhuriyet için birleşen milyonlar çözümü gösterdi” cümlesi altında manşete taşıdı.
“29 Ekim Cumhuriyet Bayramı için yurt çapında ayağa kalkan milyonlar ‘Mustafa Kemal’in askerleriyiz’ ve ‘Birleşe birleşe kazanacağız’ sloganlarıyla güçbirliği mesajı verdi.”
Sol: Sol Cephe Geliyor
Kadıköy’deki cumhuriyet Bayramı kutlamalarını manşete taşıyan Sol gazetesinin ilk sayfasında “Erdoğan Kılıçdaroğlu ile bayramlaşmadı” ve “İstiklal’de 29 Ekim müdahalesi” haberleri görüldü.
Sürmanşette ise Marmaray açılışı ise “Marmaray’ı dualar koruyacak!” başlığıyla yer aldı.
“Marmaray’ın Kazlıçeşme-Ayrılıkçeşme bölümü dün Cumhurbaşkanı ve Başbakan’ın katılımıyla ve dualarla açıldı. Açılış AKP’nin siyasi şov aracına dönüştürülürken, ‘asrın projesi’nin açılışına devlet başkanı düzeyinde sadece Japonya, Romanya ve Somali’nin katılımı dikkat çekti. Projede sorumlu müdür olarak çalışan bürokratın sözleriyse güvenlik kaygılarını artırdı.”
Sözcü: Halk Bayram Yaptı Tayyip Şov Yaptı
Sözcü, Anıtkabir’deki 29 Ekim kutlamalarını ve Marmaray açılışını manşete taşıdı.
“Halk Bayram Yaptı” başlığı “Atatürk’ün armağanı olan Cumhuriyetimiz’in 90. yılı her yerde coşkulu törenlerle kutlandı. Anıtkabir doldu taştı” spotu ile, “Tayyip Şov Yaptı” başlığı ise “Abdülmecit’li reklamla tanıtılan Marmaray’ın açılışını Cumhuriyet kutlamasına denk getirdi. Halkı yine böldü” spotu ile yer aldı.
Yurt: Cumhuriyeti Yıkamazsınız
Ankara, İzmir, Kadıköy’deki 29 Ekim kutlamalarını ilk sayfaya taşıyan Yurt gazetesi “Cumhuriyeti Yıkamazsınız” manşetiyle çıktı.
“Ankara Tandoğan’da on binler T.C.’yi silmek isteyen iktidara karşı hep birlikte haykırdı… ‘Mustafa Kemal’in askerleriyiz’ sloganıyla Anıtkabir’e yürüdü…”
Sürmanşette ise İstiklal Caddesi’ndeki yürüyüşe yönelik polis saldırısı “Cumhuriyete gaz sıktılar” başlığıyla görüldü.”
Vatan: Türkiye’de Çift Kulak
“Türkiye’de Çift Kulak” manşetiyle çıkan Vatan, Marmaray açılışını sürmanşetten “90. Yıla Yakıştı” başlığıyla gördü.
“Asya ve Avrupa’yı deniz altından bağlayan dev proje Marmaray, Cumhuriyet’in 90’ıncı yılında görkemli bir törenle hizmete girdi.”
İlk sayfada Genelkurmay Başkanı Org. Özel’in Cumhuriyet Resepsiyon’daki açıklamaları “İstifa etmem” başlığıyla yer alırken, Anıtkabir’deki kutlamalardan da bir kare yer aldı.
Farklı manşetler
Radikal: Hititler İstanbul’da
Küçükçekmece Gölü havzasındaki arkeolojik kazıları manşetten gören Radikal, MArmaray açılışını sürmanşetten “Asrın Projesi duayla açıldı” başlığıyla gördü.
“İki kıtayı denizin altından birleştiren Marmaray, resmen açıldı. Müjdeyi Cumhurbaşkanı Gül’ün talebiyle Başbakan Erdoğan verdi: Marmaray 15 gün ücretsiz.”
Sürmanşette “29 Ekim coşkuyla kutlandı” başlıklı haber de yer aldı: “Erdoğan ve Kılıçdaroğlu tokalaşmadı.”
Taraf: Belediyelerin borcu camiyle ödendi
Taraf cami, hastane, okul ve park alanlarını Maliye’ye satan belediyelerin vergi borcunun silinmesine dair haberi manşete taşıdı.
Marmaray açılışı sürmanşetten “İki kıtada tarihi gün” başlığıyla görüldü.
“Asya ile Avrupa’yı deniz altından bağlayan MArmaray, devletin zirvesinin de katıldığı görkemli bir törenle açıldı. Marmaray 15 gün ücretsiz olacak.”
Cumhuriyet Bayramı kutlamalarına ilişkin haber de sürmanşet yanında yer aldı. “Halkın Protokolü” başlıklı haberde “Baydemir, protokol koltuğunu sokakta mendil satan 9 yaşındaki Hülya’ya bıraktı” cümlelerine yer verildi. “Taksim’de biber gazlı müdahale” başlığı altında da İstiklal Caddesi’ndeki yürüyüş haberleştirildi.
Evrensel: Cumhurun Dili Yok
Evrensel “Cumhurun Dili Yok” manşetiyle çıktı.
“Kürtçe türküye engel sürüyor. Barışın ve demokrasinin hakim olduğu bir cumhuriyet talebine kulaklar tıkalı. Cumhuriyet’in 90. yıl dönümüne bu sorunları çözümü değil açılış şovu, tören yarışı ve tokalaşma krizi damgasını vurdu.
Özgür Gündem: Türkiye’den Korsan Tutuklama
KCK Yürütme Konseyi Eşbaşkanı Bayık’ın açıklamalarını “ya müzakere ya barış” başlığıyla ilk sayfadan gören Özgür Gündem’de manşet tutuklanan 8 Rojavalı hakkındaydı.
“Türk devleti tarafından PYD’ye üye oldukları gerekçesiyle korsanca tutuklanan 8 Rojavalı yurttaşa gözaltında ajanlık dayatılıp, PYD ve YPG hakkında istihbari bilgiler istendi. Tutuklamalar aynı zamanda ulusal ve uluslararası yasalara da aykırı.”
Hürriyet: "Hackerdan Para Geldi"
"Hackerdan Para Geldi" manşetiyle çıkan Hürriyet, Marmaray haberini sürmanşetten gördü:
"Avrupa'yla Asya'yı deniz altından demiryoluyla bağlayan tarihi proje Marmaray, Üsküdar'daki görkemli açılış töreninin ardından Cumhurbaşkanı Gül'ün idaresinde ilk seferini yaptı."
İlk sayfada Cumhuriyet Bayramı'na ilişkin "Bir ilk daha" başlıklı haber yer aldı.
"Cumhuriyet Bayramı'nda dün yine coşku vardı. Geçen yıl Atatürk Kültür Merkezi'ndeki kutlamalara ilk kez gelen Cumhurbaşkanı'nın eşi Hayrünnisa Gül'den sonra bu yıl Başbakan'ın eşi Emine Erdoğan da katıldı." (BK)