Fotoğraf: Adalet Bakanlığı
“Bugün dünyada ve ülkemizde salgın hastalıklar, yüksek enflasyon oranları ile birlikte derinleşerek artan ekonomik kriz mahpusların hayatı için daha da büyük bir tehdit oluşturuyor. Hapishanelerde mahpusların yaşam hakkı ve sağlığa erişim haklarının koruma altına alınması gerekir.”
İnsan hakları örgütleri bugün yaptıkları ortak yazılı açıklamada, hapishanelerde mahpuslar için ayrılan iaşe bedellerinin bir an önce artırılması gerektiğini ifade etti.
Açıklamada şu örgütlerin imzası var: Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST), Hak İnisiyatifi Derneği, İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, İstanbul Tabip Odası, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) İstanbul Şubeleri, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV).
“İaşe hiçbir ihtiyaçlarını karşılamıyor”
Açıklamada, şu bilgiler yer aldı:
“Hapishanede 0-6 yaş grubu annesi ile kalan çocuklar için 34 TL, diğer mahpuslar için günlük 17 TL olarak belirlenmiş olan iaşe bedeli sağlıklı beslenmeye olanak vermiyor.
“Uzmanlara göre, salgın hastalıkların bulaş sonrası klinik enfeksiyona neden olmaması için en önemli koruyucu faktör vücudun savunma mekanizmasıdır. Vücudumuzun savunma mekanizmasının güçlü olmasında yeterli ve sağlıklı beslenmenin yeri tartışılmazdır.
“Dengeli ve nitelikli gıda alımı COVID-19 pandemisi ile mücadele ettiğimiz şu günlerde risk grubunda bulunan insanlar için daha da fazla önem taşımaktadır.
“Günlük 17 TL olarak belirlenmiş olan iaşe bedeli ile mahpusların nitelikli ve dengeli beslenmeleri sağlanamıyor. Bunun yanı sıra gıda enflasyonunun yıllık olarak artmasına bağlı olarak mahpusların alım gücü düşüyor.
“Mahpuslar için belirlenen iaşe bedelleri mahpusların hiçbir ihtiyacını karşılamıyor. Gıda enflasyonunun artışı ile birlikte belirlenen iaşe bedelinin de artırılması, mahpusların günlük almaları gereken kalori seviyesinde besin ürünü almalarını sağlayacaktır.
“Kronik hastalığı olan mahpuslar da diyetlerine uygun besin almak konusunda sıkıntılarla karşılaşıyor. Hapishanelerde belirli besin maddelerinin eksikliği hastalıklara neden olabiliyor.
“Mevcut hali ile hapishanelerde mahpusların taze sebze ve meyveye ulaşmaları oldukça güç oluyor, hapishane kantinlerinden gıda temin etmekte artan gıda fiyatları nedeniyle zorluklarla karşılaşıyorlar.
Hak örgütleri, beslenme sorununun derhal çözüme kavuşturulmasını talep etti, mahpusların en temel insani haklarından olan gıda ve sağlığa erişim haklarının güvence altına alınmasının devletin temel sorumluluğu olduğunu hatırlattı.
Ceza infaz kurumlarının iaşe edilmeleri ve günlük iaşe miktarlarının hesaplanması ile ilgili usul ve esaslar Hükümlü ve Tutuklular ile Ceza İnfaz Kurumları Personelinin İaşe Yönetmeliği’ne göre yapılıyor.
Yönetmeliğin 5. maddesi: “Günlük iaşe miktarı, Sağlık Bakanlığı ile birlikte belirlenen günlük kalori ihtiyacı ve bütçe imkanları da değerlendirilerek saptanan tutardır.”
6. maddesi: “Yönetmeliğe göre iaşe edilenlerin günlük gıdası, yönetmeliğin 5 inci maddesindeki iaşe miktarı, çeşit ve gramajı üzerinden üç öğün olarak verilir. Öğünlerin gramaj ve kalori miktarları 5. maddeye göre belirlenmiş esaslara bağlı kalınarak kurum müdürlüklerince tespit edilir.”
(AS)