İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, Beyoğlu’nda bulunan dernek binasında “kuyu tipi” cezaevlerinin kapatılması talebiyle açlık grevinde olan tutsaklar için açıklama yaptı.
Açıklamaya Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) üyelerinin yanı sıra Tutsaklarla Dayanışma İnisiyatifi (TDİ) temsilcileri katıldı.
ÇHD İstanbul Yöneticisi Naim Eminoğlu, Y, S ve R tipindeki cezaevlerinin ‘kuyu tipi’ olarak nitelendirildiğini belirterek “Şu an bu hapishanelerin kanuni alt yapısı yok” dedi.
İnfaz Kanunu’nda hücre cezasının olduğunu ancak bunun yasal sınırlarının olduğunu, ‘kuyu tipi’ hapishanelerde bu durumun sıradanlaştırıldığını söyledi.
Eminoğlu “İnfaza göre güneş doğumundan batana kadar tutsaklar havalandırma kullanabilir. Ancak kuyu tipi hapishanelerde havalandırma olayı tamamen hapishaneye bağlı. Sizi bir hücreye koyuyorlar ve hücrenin tek bir kapısı var, o da hapishaneye açılın bir kapı. Penceresi var, ızgaralı tellerle kaplı. Sizi günde 1 saat havalandırmaya çıkarıyorlar.” diye konuştu.
Eminoğlu, açlık grevinde olan tutsakların durumlarının kötü olduğunu ve derhal taleplerinin karşılanması gerektiğini belirtti.
“Mahpus anlatımlarından biliyoruz”
İHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu üyesi Meral Nergis Şahin de kuyu tipi hapishanelerden sevk olmak talebiyle açlık grevinde olan tutsakların taleplerinin karşılanmasını istedi.
Şahin, “Kuyu tipi hapishanelerdeki ağır tecrit esaslı infaz uygulamalarını ve ağır sonuçlarını mahpus anlatımlarından biliyoruz. Her türlü sosyal iletişimin kısıtlandığı, mahpusların insan sesine dahi hasret bırakıldığı, dış dünya ile bağlarının koparıldığı, yalnızlaştırıldığı, yaşamın anlamsızlaştırıldığı, mahpusların yaşamını sürdürmesi ve varlığını koruması için ne fiziki ne psikolojik hiçbir imkanın tanınmadığı bu hapishanelerde, mahpuslar ölmekle yaşamak arasındaki farkın anlamsızlaştığı ince bir hatta yaşamaya mecbur bırakılıyorlar” dedi.
Şahin, Grup Yorum emekçisi Ali Aracı, Ayberk Demirdöğen, Fikret Akar, Ümit Çobanoğlu, Gürkan Türkoğlu, Tahsin Sağıltıcı başka hapishaneye sevk talebi ile halen açlık grevinde olduğunu hatırlattı.
Serkan Onur Yılmaz’ın ise açlık grevini ölüm orucuna çevirdiğini belirtti. “İnsan hakları savunucuları olarak, ölümler ve kalıcı sakatlıklar oluşmadan, mahpusların başka hapishaneye sevk taleplerinin kabul edilmesi için yetkilileri acilen harekete geçmeye çağırıyoruz” dedi.
27 Ağustos 2025 itibariyle Türkiye cezaevlerinde ölüm orucu ve süresiz açlık grevinde olan mahpuslar şöyle:
Serkan Onur Yılmaz, ölüm orucuna 11 Kasım 2024 tarihinde Antalya Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi'nde başladı. Eyleminin 213. gününde Bolu F Tipi Cezaevi’ne sevk edilen Yılmaz, burada da ölüm orucunu sürdürmeye devam ediyor. Bugün itibariyle 290. gününde olan Yılmaz’ın sağlık durumu kritik düzeyde.
Ali Aracı, Grup Yorum üyesi olarak bilinen Aracı, Ankara Sincan 1 No’lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde 18 Şubat 2025’ten bu yana süresiz açlık grevinde. Eylemine halen devam etmektedir.
Ayberk Demirdöğen, Kırıkkale F Tipi Kapalı Cezaevi’nde 11 Mart 2025 tarihinde başlattığı süresiz açlık grevine 170 gündür devam ediyor.
Fikret Akar, Tekirdağ’da bulunan Çorlu (Karatepe) Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde 31 Mart 2025’te süresiz açlık grevine başladı. Bugün itibariyle eyleminin 150. gününde.
Ümit Çobanoğlu, Antalya Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde 29 Mayıs 2025’te başladığı süresiz açlık grevini 91 gündür sürdürüyor.
Gürkan Türkoğlu, aynı şekilde Antalya Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde 27 Temmuz 2025’te süresiz açlık grevine başladı. Eyleminin 32. gününde.
Tahsin Sağaltıcı, yine Antalya Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde 27 Temmuz 2025’te başladığı süresiz açlık grevine devam ediyor. O da eyleminin 32. gününde.
Fırat Kaya, Grup Yorum emekçisi olan Kaya, Kırıkkale F Tipi Kapalı Cezaevi’nde 27 Temmuz 2025’te başlattığı süresiz açlık grevini sürdürüyor.
Mithat Öztürk ise, Ankara Sincan 2 No’lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde 13 Şubat 2025’te başladığı süresiz açlık grevini, eyleminin 193. gününde taleplerin kabul edilmesi üzerine sonlandırdı.
(HA)
