* Fotoğraf: MA
Haberin İngilizcesi için tıklayın
İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi, “Çukurova Bölge Hapishanelerinde Yaşanan Hak İhlallerine İlişkin Tespit ve Değerlendirme Raporu”nu açıkladı.
Raporda, dernek avukatlarının Kürkçüler F Tipi, Osmaniye T1 ve T2 Tipi, Türkoğlu L1 ve L2 Tipi, Ceyhan M Tipi hapishanelerinde tutulan mahpuslarla yaptığı görüşmeler yer aldı.
Ayrıca, salgın sürecinde sağlığa erişim hakkı başta olmak üzere bazı haklara getirilen kısıtlamalar ve yaşanan diğer hak ihlallerine ilişkin basında çıkan haberlerin yanı sıra mahpuslar ve yakınlarınca iletilen şikayetler de değerlendirmeye dahil edildi.
“Tek kullanımlık maskeyi yıkayıp kullanıyoruz”
İHD Adana Şubesi’nin bu hapishanelere dair Ekim-Kasım-Aralık aylarında en çok pandemi uygulamalarına dair şikayetler öne çıktı: “4 ayrı hapishanede 20 mahpusla yapılan görüşmelerde özellikle pandemi dönemindeki uygulamalara ilişkin benzer beyanlarda bulunuldu. Bunun dışında her hapishanenin kendine özgü sorunları var.”
Mahpus anlatımlarına dair örneklerde, Kürkçüler F Tipi Kapalı Cezaevi’nden M.G. isimli hükümlü şunları ifade etti:
“Pandemi döneminden önce odalarda 3 kişi kalırken şimdi 4 kişi kalıyoruz. Karantinadan dolayı belli bir süre tek kalması gereken mahpuslar olduğu için oda sayısının sınırlı olduğu bahane ediliyor. Aslında amaç bizim oda sayısını arttırmayarak odalarımızın birbirine yakın olmasını engellemek. Bundan dolayı bir arkadaşımız yerde yatmak zorunda kalıyor. Buranın yeri ise beton, nemli ve küflü olup sağlıklı koşullara da sahip değil.
“Tüm faaliyetler ve aktiviteler pandemi gerekçe gösterilerek durduruldu.
“Bize maske çok nadir veriliyor. Koğuştan her çıktığınızda ‘Size ayrı maske veremeyiz. Tek kullanımlık maskeyi yıkayın kurutun tekrar kullanın’ diyorlar. Biz de mecburen ihtiyaç halinde yıkayıp kurutup tekrar kullanmak zorunda kalıyoruz.
“Telefona çıkarken dahi gardiyanın yan tarafında masada maske dururken istemiş olmama rağmen bana maskeyi vermedi ve maske almadan telefon görüşü yapamam deyince 4-5 saat boyunca telefon görüşü için bekletildim.
“Dezenfektan, kolonya, ıslak mendil koğuşlarımıza verilmiyor. Yalnızca telefon görüşüne çıktığımız zaman elimize dezenfektan sıkıyorlar.
“Temizlik malzemesi olarak bazen sıvı sabun veriliyor onun dışında bütün temizlik materyallerini kendi imkanlarımızla kurum kantininden alıyoruz.”
“İnsancıl hukuk benimsenmeli”
Raporda, “evrensel hukuk ilkeleri ve yasalarca tanınmış temel haklar baz alınarak hak ihlallerinin ortadan kaldırılması için” yapılması gerekenler şöyle sıralandı:
* Her şeyden önce güvenlikçi bakış açısına dayanan yasa yapım ve politikalardan vazgeçilerek “insancıl hukuk” yönetim anlayışının benimsenmesi ve 2016 tarihli Avrupa Cezaevi kuralları tavsiye kararlarına uyulması;
* Hapishanelerin düzenli idari denetime ve sivil bağımsız heyetlerin izlemesine açık olması;
* İnsan onuruna yakışır anlayış ve pratiğin hayata geçirilmesi için TBMM’nin, Adalet Bakanlığı’nın, TBMM Cezaevi ve İnsan Hakları Komisyonunun, İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunun, Siyasi Partilerin, Ulusal ve Uluslararası Hak Temelli Çalışan İnsan Hakları Örgütlerinin sorunların çözümü için harekete geçmesi gerekiyor. (AS)
