İmralı'da tutuklu bulunan PKK lideri Abdullah Öcalan'ın çağrısının ardından Kuzey Irak'ta bulunan Mahmur mülteci kampı ve PKK'nin üslendiği Kandil dağından Türkiye'ye gelen 34 kişi sorgularının tamamlanmasının ardından bugün akşmüstü serbest bırakıldı.
Gelen gruptakilerin sekizi PKK'li. Dördü çocuk 26 kişiyse, 1990'ların ilk yarısında Güneydoğu'da yükselen çatışmalar ve köy boşaltmalar nedeniyle Kuzey Irak'a göç etmek zorunda kalan mültecilerin kaldığı Mahmur kampından.
BM denetimi ve Irak'ın işgali
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) o dönem can güvenliği nedeniyle göç etmek zorunda kalanlar için 1992'de, Erbil ve Musul arasında bulunan Mahmur'da kamp kurdu ve göçmenlere mülteci statüsü tanındı. 2007'de kampta kalanların sayısı 11 bin 900'e ulaşmıştı. Nüfusun yüzde 49'u çocuklardı.
Mültecilerin güvenli bir şekilde Türkiye'ye dönmeleri için 1994'ten itibaren BM, Irak ve Türkiye arasında görüşmeler yürütüldü. 1994 sonlarında önemli ölçüde ilke anlaşmasına varıldı ancak, bu kişilerin geri dönmesi için gerekli hukuki, ekonomik ve sosyal güvencelerin sağlanması yönünde bazı sorunlar aşılamadığı için, anlaşma uygulanamadı. Ardından ABD'nin Irak'ı işgaliyle ülkenin yönetimi değişince sorun sürüncemede kaldı.
Türkiye, kampın PKK hakimiyetinde olduğunu söyleyerek dağıtılmasını istiyordu. Irak'ın işgalinin ardından BM çalışanlarının ülkeyi terk etmek zorunda kalması nedeniyle kampın denetiminde güçlükler ortaya çıkmıştı. UNHCR ve hak örgütleri, kampta kalanların mülteci statüsü taşıdığını, örgüt üyesi olarak gösterilmelerinin can güvenliklerini tehlikeye attığını söylüyordu.
Dönüşler artabilir
Hükümetin ağustos sonunda başlattığı "demokratik açılım" kapsamında, kamptaki mültecilerin Türkiye'ye dönmesi yeniden gündeme geldi. Türkiye'ye dönen gruptakiler şu an serbest bırakılmış durumda. İçişleri Bakanı Beşir Atalay, dönüş yapanların sayısının 100-150'ye varmasını beklediklerini açıkladı. Öte yandan, üçüncü bir grup da yarın Avrupa'dan Türkiye'ye gelecek.
Mahmur kampından "barış grubu"na katılarak Türkiye'ye dönenlerin isimlerini Günlük gazetesinden aktarıyoruz.
İsmail Ayaz: 1988'de Şırnak'ta doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti. ---------------------------------------------------------------------------------------
Abdullah Yaman: 1992'de Uludere'de doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti.
---------------------------------------------------------------------------------------
Bülent Aka: 1983'te Gever'de doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti.
----------------------------------------------------------------------------------------
Cane Kabula: 1949'da Qıleban'da doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti.
-----------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Kaçan: 1970'de Uludere'de doğdu. 1993'te Kuzey Irak'a göç etti.
------------------------------------------------------------------------------------------
Emine Sağat: 1955'te Şırnak'ta doğdu. 1992'de Kuzey Irak'a göç etti.
-------------------------------------------------------------------------------------------
Mikail Soydan: 1971'de Gever'in Oremar köyünde doğdu.
------------------------------------------------------------------------------------------
Nurcan Tokmak: 1985'te Cizre'de doğan Tokmak eşi Musa Tokmak ve kızı Rojda ile birlikte grupta yer alıyor.
-------------------------------------------------------------------------------------------
Melekçe Soydan: 1973'te doğdu. Eşi Mikail Soydan'la birlikte Barış Grubu'nda yer alıyor. 1995'te Kuzey Irak'a göç etti.
------------------------------------------------------------------------------------------
Musa Tokmak: 1984'te Şırnak, Cizre'de doğdu.
------------------------------------------------------------------------------------------
Nizar Buldan: 1987'de Gever'de doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti.
------------------------------------------------------------------------------------------
Sait Şedal: 1955'te Hakkari'de doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti.
-------------------------------------------------------------------------------------------
Mehmet Adanmış: 1970'de Sert'te doğdu. 1993'te Kuzey Irak'a göç etti.
-------------------------------------------------------------------------------------------
Kamil Yüksel: 1959'da Şırnak'ta doğdu. 1993'te Kuzey Irak'a göç etti.
-------------------------------------------------------------------------------------------
Fatma İzer: 1987'de Şırnak'ın Gundık Remo köyünde doğdu.
------------------------------------------------------------------------------------------
Hamsiye Yüksel: 1977'de Zaho'da doğdu. Eşi Kamil yüksel, çocukları Helan, Hevi ve Bawer'le birlikte Türkiye'ye geldi.
--------------------------------------------------------------------------------------------
Yusuf Şen: 1949'da Şırnex'de doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti.
---------------------------------------------------------------------------------------------
Sosin Yaman: 1954'te Uludere'de doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti.
--------------------------------------------------------------------------------------------
Ayşe Kara: 1988'de Şırnex'de doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti.
---------------------------------------------------------------------------------------------
Heci Sorgül: 1955'te Cizre'nin Hevler köyünde doğdu. 1994'te Kuzey Irak'a göç etti.(EÜ)
