İstanbul 43. Asliye Ceza Mahkemesi, “Cumhurbaşkanı'na hakaret” suçunun (TCK 299) Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına aykırı olduğunu belirterek, kanunun iptali talebiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurulmasına karar verdi.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden iki öğrencinin Fikir Kulüpleri Federasyonu’nun “Hırsız, katil Erdoğan” yazılı pankartını astıkları için Cumhurbaşkanına hakaretten yargılandıkları davada, avukatların Cumhurbaşkanına hakaret suçunun Anayasaya aykırılık içerdiği iddiası üzerine yerel mahkeme AYM’ye başvurdu.
Cumhurbaşkanına hakaret konusunu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) İspanya ve Fransa için verdiği hükümler çerçevesinde ele alan mahkeme; devlet başkanlarının ayrıcalıklı bir statüyle korunmasının çağdaş hukuka uygun olmadığının altını çizdi.
Avrupa Konseyi Venedik Komisyonu, daha çnce bu maddeye ilişkin "Maddenin artan ve aşırı kullanımı da dikkate alınarak daha fazla ifade özgürlüğü ihlali yaşanmasını önlemek için, Türkiye bağlamında tek çözüm maddenin tamamen iptalidir" demişti.
Öğrencilerle ilgili karar için AYM sonucu beklenecek
T24’ten Can Bursalı’nın haberine göre, mahkeme kararında şu ifadelere yer verildi:
“Mahkememizce 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 299. maddesinin, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın ‘Cumhuriyetin Nitelikleri’ başlıklı 2. maddesine ve ‘Kanun Önünde Eşitlik’ başlıklı 10. maddesine aykırı düzenleme içerdiği kanaatine varıldığından, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 152. maddesi gereğince, Anayasa Mahkemesi’ne, mahkememiz başvurusunun itiraz olarak kabul edilerek, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 299. maddesinin İPTALİNE karar verilmesi hususunda başvuruda bulunulmasına, mahkememizin bu dosyasında sanıklar haklarında görülmekte olan kamu davasında, 6216 sayılı Anayasa Mahkemesi’nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 40. maddesi gereğince Anayasa Mahkemesi’nce başvuru ile ilgili olarak verilecek kararın veriliği açıklanmasına kadar, Anayasa Mahkemesi kararının sonucunun beklenmesine karar verildi."
Avukat Özgür Urfa, kararı Twitter hesabından duyurdu.
Bugünku durusmada mahkeme c.baskanına hakaret suçunun anayasaya aykılığı talebimizi kabul etti. https://t.co/0MAPweczML
— Özgür Urfa (@OzgurUrfa) March 29, 2016
Avrupa Konseyi "tamamen iptal edilmeli" demişti
Avrupa Konseyi’nin danışma organı olarak görev yapan ve anayasal konularda görüş bildiren Venedik Komisyonu, 15 Mart'ta yazılı bir açıklamayla Türk Ceza Kanunu’nun 299. Maddesinin iptal edilmesi; 216, 301 ve 314. Maddelerinin ise değiştirilmesi gerektiğini söylemişti.
Bu dört maddenin gazeteciler, yazarlar ve insan hakları savunucularına karşı kullanıldığına dair çeşitli kurumların raporlarına ve açıklamalarına yer verilen yazılı görüşte, Cumhurbaşkanına hakaret suçunun düzenlendiği 299. Maddenin düzelmesi için tek çözümün maddenin iptali olduğu belirtilmişti:
“TCK 299 (Cumhurbaşkanına hakaret): Bu maddeyle ilgili bir ilerleme sağlanamadı ve son zamanlarda kullanımı oldukça arttı. Bu madde, cumhurbaşkanına hakaretin suç olmaktan çıkarılması ya da bu suçun hapis cezası içermeyecek şekilde sadece en ciddi sözlü saldırılarla sınırlı tutulması yönündeki Avrupa konsensüsüne uymuyor. Maddenin artan ve aşırı kullanımı da dikkate alınarak daha fazla ifade özgürlüğü ihlali yaşanmasını önlemek için, Türkiye bağlamında tek çözüm maddenin tamamen iptalidir.” (ÇT)
