<!-- @page { margin: 0.79in } P { margin-bottom: 0.08in } A:link { so-language: zxx } -->
Balıkesir Dursunbey'deki maden kazasını inceleyen Maden Mühendisleri Odası, kazaların önlenmesi için yapılması gerekenlerin listesini açıkladı.
Oda'nın derlediği bilgilere göre son iki yılda 150'den fazla emekçi maden kazalarında öldü.
Kazaların nedenlerini saptamak ve önlemek için acil eylem planı hazırlamak üzere, ortak bir çalışma isteyen Maden Mühendisleri Odası'nın çözüm önerileri, özetle şöyle.
Sendikal özgürlük: Kazaların önlenebilmesi için bilimsel ve teknik yatırımların yanı sıra, örgütlenmenin ve sendikalaşmanın önündeki engellerin kaldırılması, çalışma yaşamı ile birlikte çalışanların sosyal ve ekonomik yaşamlarının da iyileştirilmesi zorunlu.
İş güvenliğine yatırım teşviki: İşçi sağlığı ve iş güvenliği yatırımları teşvik edilerek desteklenmeli.
Güçlendirilmiş denetim: İş güvenliği denetiminden birinci derecede sorumlu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, yaşanan iş kazalarının önlenebilmesi için görevlerini tam olarak yerine getirmeli. Denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi gerekirken, çıkarılan yönetmelikte denetimin özelleştirildiği, ticarileştirildiği, iş güvenliği mühendislerinin görev, yetki ve sorumluluklarının net olarak tanımlanmadığı, meslek odalarının görüşlerinin dikkate alınmadığı görülüyor.
İş güvenliği yasası: İş Kanunu ve ilgili yönetmelikleri, madencilik sektöründe etkin denetlemenin yapılabilmesi bakımından yetersiz ve ciddi sakıncalar içermektedir. Madencilik sektörünün özellik arz eden sorunları da göz önüne alınarak yeniden düzenlenmeli. İş güvenliği yasası odaların da görüşü alınarak acilen çıkarılmalı.
Kaza sonrası için özel birim: Kaza sonrası organizasyon ve koordinasyonun, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde kurulacak bir birim tarafından yürütülmesi, buna ilişkin planlamaların bu birim tarafından geliştirilerek kaza sonrası yaşanan belirsizliklerin giderilmesi büyük önem arz ediyor.
Yeterli mühendis istihdamı: Tüm maden işletmelerinde maden üretimi, mutlaka yeterli sayıda maden mühendisi nezaretinde yapılmalı. İşyerinde her vardiyada daimi olarak maden mühendisi bulundurmayan işletmelere üretim izni verilmemeli.
Patrondan bağımsız mühendis: Teknik nezaretçi ve iş güvenliğinden sorumlu olan mühendis ücretini, denetlemek durumunda olduğu işyeri sahibinden almakta oluyor. Bu durum mühendisin işletmeyle ilgili kararlarında özgür davranmasını engelliyor. Teknik nezaretçinin ve iş güvenliğinden sorumlu mühendisin özgürce karar verebilmesi ve görevini layıkıyla yerine getirebilmesi için, ücretini oluşturulacak bir fondan alması için gerekli yasal düzenlemeler acilen yapılmalı.
Denetim kadroları artırılmalı: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, denetim elemanı olarak yararlanacağı maden mühendisi kadrolarını çoğaltarak denetimlerini artırmalı. Maden İşleri Genel Müdürlüğü madencilik sektörünün ihtiyaçlarına yönelik olarak yeniden yapılandırılarak, iş güvenliği ile ilgili denetim birimini oluşturmalı, personel kadrosu gerek nicelik gerekse nitelik bakımından geliştirilmeli.
Oda denetimi: Maden Mühendisleri Odası'nın görevi ve yasal hakkı olan mesleki denetimin engellenerek üye denetimini yeterince yapamaması da sorunların çözümünü zorlaştırıyor. Bu çerçevede gereken yasal düzenlemeler zaman geçirilmeden yapılmalı.
Koşulları uygun olmayan kapatılmalı: Her işletmede risk değerlendirmesi yapılmalı, değerlendirme sonucunda çalışması uygun olmayan işletmeler kapatılmalı. (TK)