Ekoloji örgütleri, Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 80. maddenin iptal edilmesi için imza kampanyası başlattı.
Kamuoyunda gündeme 70. madde olarak giren, bu isimle Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülürken bir gecede 75. madde adını alarak Meclis’ten geçirilen, yeni adı ile 80. madde Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
80. madde ile doğaya, hayvanlara, kente, yaşama verilecek zararların açıklandığı ortak bildiriye imza atan örgütler, siyasî partileri ve Anayasa Mahkemesi'ni göreve çağırarak, söz konusu maddenin iptal edilmesini talep etti.
Madde 80 ne getirecek?
Yapılan açıklamada 80. Maddenin neleri kapsadığı anlatıldı:
* Maddenin 4. fıkrasıyla (80/4); mevcut pek çok mevzuatla işletilen idarî prosedürler ve bunların sonucu olarak tesis edilen idarî işlemlerin ortadan kaldırılmasına, bu madde ile yeni getirilen çeşitli mevzuatlar sayesinde kısıtlayıcı hükümlerin devreden çıkartılmasına, hatta yasal ve idarî süreçlerde düzenleme yapabilmesine dair Bakanlar Kurulu'na yetki verilmektedir.
* Bu yetkilerle, yatırımlar için alınması gereken her türlü idarî izin ve olur mekanizması ve bunlara dair idarî süreçler devreden çıkmış olacak. Kıra ve kente telafisi imkânsız ekolojik yıkımlar getirecek olan, plan ve şehircilik ilkelerine aykırı projelere; ruhsatsız, imar izinsiz, ÇED’siz ve yargı yolu önden kapatılmış olarak başlanabilecek.
* Madde 80 ile ticarî yatırımların ‘stratejik gerekliliği ve aciliyeti’ bağlamında, Türkiye’nin dereleri, kıyıları, denizleri, ormanları, ovaları, yaylaları, Bakanlar Kurulu'nun keyfine, her şeye para gözüyle bakanların insafına terk edilecek. Nükleer santraller, İstanbul’a ve Antalya’ya 3. havalimanları, Kanal İstanbul, termik santraller, Yeşil Yol, gibi mega talan projelerinin önüne kırmızı halı serilecektir. Devam eden ve tamamlanan benzer projelerde, daha önce defalarca örneklerini gördüğümüz üzere, doğayla birlikte kent ekosisteminin de olmazsa olmaz unsurlarından olan yaban hayvanlarının yaşam alanları, taraf olunan uluslararası sözleşmelere ve ulusal mevzuata rağmen talan edilecek; zorunlu göce tâbi tutulan yaban hayvanlarına verilen tüm zararlar, hem kırda hem kentte telafisi mümkün olmayan bozulmalara neden olacak.
* Talan, bu kabus tablosuyla da sınırlı kalmayacak. Torba yasadaki stratejik yatırımların sınırını 500 milyon TL'den, 50 milyon TL'ye çeken kanunla, bizlerden alınan vergiler ve kamu arazilerinin ücretsiz tahsisi ile ekolojik yıkıma küçük yatırımcılar da ortak edilmiştir.
* Madde 80 ile ülkemizin mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını karşılama, arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığını azaltma, teknolojik dönüşümünü sağlama gibi millî değerler gerekçe gösterilerek, hukuksuzluk meşrulaştırılacak; talan “stratejik yatırım” adıyla put haline getirilecektir.
Madde 80 iptal edilmeli
Açıklamada savunucular, yasaların siyasi partiler tarafından Anayasa'ya uygunluğunu denetleyen Anayasa Mahkemesi'ne götürülmesi gerektiğini belirtti.
“Yaşam alanlarımızı şirketlere devreden, ve bunu hukuk eliyle veya hukuksuzca gerçekleştiren hiçbir adım kabul edilemez. Halkın meclisteki temsilcileri itiraz yöntemlerini gözden geçirmeli ve Anayasa Mahkemesi üzerine düşen görevi yerine getirmelidir. Bu yasa doğaya ve kentlere darbedir, derhal iptal edilmelidir.
“Anayasa Mahkemesi’nin de, bu yasa önüne geldiğinde yapması gereken açıktır. Doğaya ve yaşam hakkına darbe niteliğindeki bu yasayı derhal iptal etmek. Eğer bu yasayı iptal etmezseniz, siz de hukuku yaşamın celladı haline getirecek bu çılgınlığa su taşımış ‘hukukçu’lar olarak hatırlanacak, bu talan çağına ortak olacaksınız. Türkiye’nin tüm yaşam savunucuları sizden hukukî görevlerinizi yerine getirmenizi, kısacası işinizi yapmanızı bekliyor.
“Bizler, doğa, hayvan ve kent örgütleri, duyarlı hukukçu ve siyasetçiler, yaşam savunucuları, kısacası yaşamın ta kendisi olarak, hayvanlar, çocuklar ve yaşanılabilir bir dünya için toprağı, suyu, havayı; çıkarsız bir şekilde doğayı savunuyoruz.”
İmzacılar:
Adalar Savunması, Alakır Nehri Kardeşliği, Arhavi Doğa Koruma Platformu, Artvin HOD Maden İzleme Grubu, Bakırtepe Çevre Platformu, Bursa Kayapa Çöp Depolama ve Yakma Tesisine Hayır Platformu, Bursa Kent Savunması, Çanakkale İDA Dayanışması, Çekerek Irmağı Özgür Akacak, Diren Büyükçekmece, Dört Ayaklı Şehir, Doğanın Çocukları, Don Kişot Bisiklet Kolektifi, Ereğli Cevre Platformu, Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP), Fatsa Ünye Doğa Koruma Platformu, Fatih Tarihî Yarımadayı Koruma Dayanışma Ve Kültür Derneği, Faytona Binme Atlar Ölüyor Platformu, Fırtına İnisiyatifi, Gaziantep Barosu, Gaziosmanpaşa Barınma Hakkı Meclisi, Göztepe Dayanışması, Haliç Dayanışması, Haydarpaşa Dayanışması, HDK Ekoloji Meclisi, Hayvan Hakları İzleme Merkezi ve Komitesi, Hayvan Hakları ve Etiği Derneği, Hayvan Haklarını Koruma ve Geliştirme Derneği, Hayvanlara Adalet Platformu, Hayvan Hakları Federasyonu, Haziran Ekoloji ve Kent Grubu, İstanbul Barosu Hayvan Hakları Komisyonu, İstanbul Kent Savunması, Kadıköy Kent Dayanışması, Karadeniz İsyandadır Platformu, Kayseri Hayvanları Koruma Derneği, Kuzey Ormanları Savunması, Kuzdere Gönüllüleri, Kayseri Barosu Hayvan Hakları Komisyonu, Loç Vadisi Koruma Platformu, Macka Parkı Forumu, Mezopotamya Ekoloji Hareketi, Nilüfer Kent Konseyi, Ordu Doğal Çevreyi Koruma Derneği, Pangea Ekoloji, Phaselis İnisiyatifi , Politeknik, Saray Doğayı Koruma Derneği, Sarıyer Kent Dayanışması, Sultangazi Kent Savunması, Şişli Merkez Mahallesi Forumu, Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği, Temiz Ünye Çevre Platformu, Toplumcu Mimarlar ve Mühendisler Meclisi, Tonya Çevre Platformu İstanbul Yürütmesi, Validebağ Gönüllüleri, Validebağ Savunması, Yaylaların Kardeşliği, Yarımadayı Koruma Dayanışma Ve Kültür Derneği, Yeşilırmak Tozanlı Çevre Platformu, Yeşil Sol Parti Doğanın Hakları Var Çalışma Gurubu, Yeşil Öfke Ekoloji Kolektifi, Yeryüzüne Özgürlük, Yunuslara Özgürlük Platformu (HY/EKN)