Fotoğraf: Macron ve Zelenskiy Minsk'te ortak basın toplantısında/AA
Rusya'nın Ukrayna sınırlarına asker yığmaya başlamasından sonra Vladimir Putin ile görüşen ilk Batılı büyük devlet lideri, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Salı günü Kiev'de yaptığı açıklamada, krizi hafifletecek adımlar atılabileceğine inandığını söyledi, iki tarafı da sükunete davet etti.
ABD Başkanı Joe Biden ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın aksine, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline ihtimal vermeyen Macron, arabuluculuk için Pazartesi günü Putin ile Moskova'daki görüşmesinin ardından Salı günü Kiev'e geldi.
Zelenskiy: Minsk anlaşmaları çerçevesinde diplomasiye devam
İki lider, baş başa görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Zelenskiy konuşmasında, gerilimi azaltmak adına önce Moskova daha sonra Kiev'i ziyaret eden Macron'un barışı sağlama yönündeki çabalarını takdir ettiğini söyledi. "Ukrayna'da barışın sağlanması için gösterdiğiniz çabayı takdir ediyoruz. Genel olarak bugün anlamlı ve çok verimli görüşmeler gerçekleştirdik" dedi.
Fransa'nın Ukrayna'ya desteğine de değinen Zelenskiy, "Ukrayna'ya 1.2 milyar euroluk makro finansal yardımından dolayı Fransa'nın bu desteğini takdir ediyoruz. Bu, ekonomimizi istikrara kavuşturmamıza gerçekten yardımcı olacak. Bu, Ukrayna'nın ekonomik istikrarı için güçlü bir adım" diye konuştu. Ukrayna'nın Donbass bölgesinde ilan edilen ateşkese bağlı kalacaklarını vurgulayan Zelenskiy, "Minsk anlaşmaları doğrultusunda diplomasiye devam edeceğiz" dedi.
Macron: Zelenskiy ve Putin'den Minsk anlaşmaları konusunda taahhüt aldım
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Putin ve Zelenskiy ile gerçekleştirdiği ayrı ayrı görüşmelere yönelik, "Dün Putin ile görüş alışverişinde bulunduk. Bana gerilimin tırmandırılmasının kaynağı olmayacağını söyledi. Bence bu önemli" dedi.
Macron, "Önümüzdeki birkaç hafta içinde durumun istikrara kavuşmasını istiyoruz. Başkan Putin ve Başkan Zelenskiy ile yaptığım görüşmeler ilerleme kaydetmeyi mümkün kıldı. Minsk anlaşmalarının temelinde hareket etme konusunda her birinden açık ve net bir taahhüt alabildim" diye konuştu.
Adının açıklanmasını istemeyen bir Fransa Cumhurbaşkanlığı yekilisinin Putin'in Macron'a Rusya'nın şimdilik Ukrayna sınırlarında askeri manevralar düzenlemeyeceğine söz verdiği fısıltısı, Kremlin tarafından reddedilmiş olmasına karşın Macron, görüşmelerinin "krizin daha da tırmanmasını önlemeye yardımcı olduğunu" düşündüğünü söyledi.
Macron, Zelenskiy ile ortak basın toplantısında, "Bu ortak kararlılık, barışı kurmamıza imkan veren, uygulanabilir bir siyasi çözüm yaratmanın tek yoludur" dedi.
Macron, Zelenskiy'i "Ukrayna halkının sınırları üzerindeki askeri baskı karşısında gösterdiği soğukkanlılık" için överek, "ülkeniz sözde ve eylemde tüm taraflarca esas alınacaktır" dedi.
Zelenskiy ise Macron'un Putin'den almış olabileceği herhangi bir güvenceye kuşkuyla yaklaştığını açıkça belirtti. Ukrayna lideri, "Sözlere gerçekten güvenmiyorum, bir politikacının ancak somut adımlar atarak açıklık sağlayabileceğine inanıyorum" dedi.
Macron Salı sabahı, Pazartesi günü Moskova'da yaptığı ve önemli bir ilerleme sağlamayan görüşmelerinin sonucunu savunmuş ve gazetecilere Putin'in taviz vereceğini "bir saniye bile olsun" beklemediğini söylemişti.
Batıda istila korkusu
ABD'nin başını çektiği Batılı ülkeler, Rusya'nın Ukrayna'yı işgale hazırlandığından korkuyor. Moskova, herhangi bir işgal planlamadığını, ancak NATO'nun Kiev'i asla üyeliğe almayacağına dair bir sözlü teminat da dahil olmak üzere ileri sürdüğü güvenlik talepleri karşılanmadıkça ucu açık "askeri-teknik önlemler" alabileceğini söylüyor.
ABD ve Avrupa Birliği, Rusya'yı Ukrayna'ya saldırması halinde yaptırımlarla tehdit ediyor. Avrupa'nın en büyük enerji tedarikçisi olan Moskova, 2014'te Kırım yarımadasına el koymasından bu yana zaten Batı'nın yaptırımlarına maruz kalmasına karşın, "yeni yaptırım" iddialarını büyük ölçüde bir boş tehdit olarak görüyor.
ABD Başkanı Joe Biden Pazartesi günü, yeni inşa edilmiş, ancak henüz işletime açılmamış olan doğal gaz boru hattına atıfta bulunarak Almanya'yı, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi durumunda "artık Nord Stream 2 olmayacağı" konusunda uyardı.
Batılı ülkeler Ukrayna'yı desteklemekte birleşmekle birlikte savaş olasılığı konusunda hem fikir değiller. Fransız yetkililer, Washington'un tehdidi abarttığını düşündüklerini açıklarken, Kiev'in kendisi de geniş çaplı bir işgal olasılığını ihtimal dahilinde görmüyor.
Nisan'da yeniden Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday olması beklenen Macron, Moskova ziyareti öncesinde Rusya'nın Ukrayna konusunda bir işgal planı olmadığına inandığını, asıl istediğinin Avrupa güvenlik düzenlemelerinin yeniden müzakeresi olduğunu söyledi.
Moskova'nın gerçek amaçları konusundaki görüş ayrılıklarına karşın Batılı ülkeler, Rusya birliklerini geri çekmedikçe krizin savaş olmadan sona ereceğini güvenle kabul edemeyeceklerini söylüyorlar.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, CNN'e verdiği röportajda bir Rus işgalinin ne kadar muhtemel olduğunu sorusuna, "Kesinlik yok ama gördüğümüz şey, gitgide güçlenerek süre giden bir askeri yığınak... Uyarı süresi azalıyor ve bir saldırı riski artıyor," yanıtını verdi.
Ukrayna muhalefeti: Batı'nın tek amacı bize silah satmak
Küba Komünist Partisinin resmi yayın organı Granma'da yayınlanan habere göre, Ukrayna'da muhalefetteki Yaşam için Muhalefet Platformu'ndan bir milletvekili Doğu Avrupa'da artan gerilimin, çatışmayı körükleyen ülkeler için "faydalı" bir durum yarattığını belirtiyor.
TASS haber ajansına adının açıklanmaması koşuluyla açıklamada bulunan milletvekili, "Vurgulamak isterim ki, kimse bize armağan vermiyor. Alelacele, üç kat pahalıya silah almaya zorluyorlar... Sözleşmelere imza attırıyorlar. Biz de silah alımlarını finanse etmek için kredi kullanıyoruz." diyor.
Ukrayna, 22 Ocak'ta ABD'den 90 tondan fazla ölümcül silah satın aldı; 23 Ocak'ta gene ABD'den 80 tonluk ikinci bir parti transfer edildi. İki gün sonra, 25 Ocak'ta ABD Javelin tanksavar füze sistemlerinden 80 tonluk başka bir parti daha Ukrayna'ya teslim edildi.
Buna ek olarak, Baltık ülkelerinin savunma bakanlarına, Ukrayna'ya Javelin füzeleri, Stinger taşınabilir insan hava savunma sistemleri ve diğer askeri teçhizat dahil olmak üzere ABD yapımı silahlar tedarik etme yetkisi verildi.
Ukrayna basınında çıkan haberlere göre, Kiev yakın zamanda 700 Javelin füzesi ve 2.200 NLAW tanksavar füzesi aldı. (AEK)