Londra’nın çöpü Adana'ya

Fotoğraf: Sindy Yilmaz / Inside Turkey

Türkiye’de son yılların en önemli konularından birisi olan çöp ithalatı, Bloomberg’in yayınladığı bir videoyla yeniden gündeme geldi.

Londra’da yaşayan gazeteci Kit Chellel, Londra’da attığı plastik çöpün 3 bin 200 kilometre kat ederek Adana’ya geldiğini yazdı.

“Bir poşetin 3200 kilometrelik yolculuğu, geri dönüşümle ilgili karmaşık gerçeği ortaya koyuyor” başlıklı yazısında Chellel araştırması için üç plastik çöp poşetinin içine GPS cihazı koydu. Ardından da rotasını takip etti.

Bir poşetin Londra'da kaldığını aktaran Chellel, diğer iki poşetin İngiltere, Hollanda, Almanya, Polonya üzerinden Adana'ya geldiğini ortaya çıkardı. Ancak çöpün ulaştığı yer bir geri dönüşüm merkezi değildi.

Konu üzerine bir de video çeken Cheller şunları söyledi:

"Üç TESCO geri dönüşüm kutusuna 3 adet GPS cihazı yerleştirdim. 3-4 gün içinde yerleri değişmeye başladı ve kamyonları takip etmeye başladım. Cihazlardan biri Londra'nın doğusuna gitti. Thames Nehri'nin kenarında kayboldu. Ama diğer ikisi belirgin bir güzergâhı izledi. Önce Londra çevresindeki TESCO Lojistik Merkezi'ne gittiler. Sonra her ikisi de aynı limana doğru yola çıktı.

“Bir sonraki adımda Hollanda'ya geçtiklerini gördüm. Hollanda'da çok kalmadılar. Alman karayolu ile 12-24 saat arasında Almanya'yı terk ettiler. Daha sonra Polonya sınırını geçtiler. Her iki cihaz da farklı günlerde aynı noktada buluştu. Burası EUROKEY'e ait Zielona Gora'daki tesis. Cihaz bir süre burada kalmaya devam etti.

“Polonya'dan Londra'ya geri döndüğümde cihazın yerinin bir anda değişmiş olduğunu fark ettim. Yeni konumunun Adana'da bir sanayi bölgesinde olduğunu gördüm. Civarında tespit edebildiğimiz bir geri dönüşüm tesisi yoktu. Alana bakmaları için gazetecileri gönderdik. Deponun dışarısında yığılmış tonlarca Avrupa çöpü buldular. Burası bir geri dönüşüm tesisi değildi. Başka yere boşaltılmak üzere bekliyorlardı." 

TIKLAYIN - İthal plastik atıklar Adana'nın havasını ve suyunu zehirliyor

Türkiye, plastik atıklara sıkı denetim getirmişti:

Temmuz 2021’in başında Türkiye’de atık ithalatı tartışmalarının ardından bu konuda sıkı denetim uygulamaları devreye girmişti. Bu kapsamda atıkların çiple takip edileceği, böylece ürünün gerçekten fabrikaya mı yoksa beyan dışı bir yere mi gittiğinin tespit edilebileceği açıklanmıştı.

Türkiye, bu sıkı denetim öncesindeyse aslında plastik ithalatını yasaklamıştı. Fakat bu yasak, hemen hemen 2 ay yürürlükte kalmıştı.

Avrupa’dan en çok plastik çöp alan ülke

Greenpeace’nin geçtiğimiz yıl yaptığı bir araştırmaya göre, Türkiye Avrupa’dan en çok plastik atık alan ülke.

Türkiye’nin 2021’de 2020’ye oranla plastik atık ithalatında yüzde 13 artış oldu. Her gün 241 kamyon dolusu plastik atık Türkiye’ye geldi. Son 16 yılda ise Avrupa’dan Türkiye’ye gelen plastik atıklar 196 kat arttı.

Türkiye sadece Avrupa Birliği ülkeleri ve İngiltere’den toplam 659 bin 960 ton plastik atık ithal etti.

Greenpeace yaptığı açıklamada, “Çin’in 2018’deki plastik atık ithalatı yasağının ardından plastik çöplerin yeni adresi olan Türkiye’de her sene plastik atık ithalatı katlanarak artmaya devam ediyor” demişti. (HA)