Fotoğraf: kastamonugazetesi.com.tr
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Kastamonu Cide ilçesi Loç Vadisinde Orya Enerji tarafından yapılması planlanan Cide Regülatörü Ve Hidroelektrik Santrali projesi (HES) için verilen ÇED olumlu kararı Kastamonu İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi.
Danıştay’ın 2016’da verdiği “HES yapılamaz” hükmünü karşı, 2016 yılında Loç Vadisini terk etmek zorunda kalan Orya enerji “2009/7” başlıklı bir tebliği gerekçe göstererek Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ÇED başvurusunu yineleyerek süreci yeniden başlatmıştı.
ÇED Olumlu kararına karşı açılan dava sonrası mahkeme tarafından yeniden bir bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verildi.
Bilirkişi HES yapılamaz dedi
Orya Enerji’nin ÇED başvurusunu yenilemesi üzerine 24 Ekim 2019 tarihinde bölgede 5. kez bilirkişi incelemesi yapıldı. Şirket bölgede 300 civarında ağacın kesileceğini, bölge halkı ise bugüne kadar 8 bin ağacın kesildiğini ve 200 binin üzerinde ağaç kesileceğini belitti.
Kastamonu İdare Mahkemesi heyeti de bilirkişilerle birlikte bölgede bu konu üzerine incelemelerde bulundu.
İnceleme sonrası hazırlanan bilirkişi raporunda “Küre Dağları Milli Parkı tampon bölge sınırları içerisinde yapılması planlanan Cide HES projesinin havzadaki ekosistem bütünlüğünü bozacak nitelikte olumsuz etkileri olacağı, ekolojik dengenin bundan zarar göreceği, proje alanının Küre Dağları Milli Parkı mutlak zona olan yakınlığı ve etki alanında olması ile havzanın mansap ve memba kısımlarına da olumsuz etki ederek buralarda bulunan doğal ve kültürel kaynak değerlerine olumsuz etkilerinin olabilecek olması dikkate alınarak proje çalışmasının alandaki ekolojik dengeye olumsuz yönde etkileyeceği kanaatine varılmıştır” denildi.
Mahkeme ÇED Olumlu Kararını İptal Etti
Kastamonu İdare Mahkemesine göre çevre ve Küre Milli Parkı yasam alanına ciddi olumsuz sonuçlar doğuracağı anlaşılan Cide Regülatörü ve HES Projesine "Çevresel Etki Değerlendirme Olumlu" kararı verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılarak ikinci kez iptal kararı verildi.
Ne olmuştu?
Cide Loç Vadisi halkı 232 kişi ile 15 Aralık 2009'da Kastamonu Bölge İdare Mahkemesi’ne HES’e karşı ÇED İptal ve Yürütmeyi durdurma davası açtı.
Halk, mahkeme sürecinde 28 gün boyunca oturma eylemi yaptı. İnşaat, 31 Aralık 2010'da Ruhsatsız ve İmarsız kaçak HES yaptığı için Kastamonu İl Özel İdaresi tarafından mühürlendi.
3 Ocak 2011'de Kastamonu Bölge İdare Mahkemesi, "geri dönülmesi mümkün olmaya tahribatlar yapıldığı" gerekçesi ile yürütmeyi durdurma kararı verdi.
11 Temmuz 2011'de Kastamonu İdare Mahkemesi ÇED İptal kararını açıkladı. Danıştay’ın bu kararı bozmasıyla HES çalışması yeniden başladı ancak bölgede yaşayanların tekrar iptal davası açması sonucunda, çevresel değerlerin ve ekolojik dengenin tahrip edileceği gerekçesiyle Danıştay 14. Daire Başkanlığı Cide HES’in ÇED raporunu Ağustos 2015’te iptal etti.
Orya enerji “2009/7” başlıklı bir tebliği gerekçe göstererek Çevre ve Şehircilik Bakanlığına Cide HES için 2016 sonunda yine başvurdu. 2017 Şubat’ta da ÇED dosyasını bakanlığa sundu.
Neden önemli?
WWF tarafından Avrupa Ormanları’nın Türkiye’deki dokuz “Sıcak Nokta”sından biri kabul edilen Küre Dağları, doğal yapısını günümüze kadar taşıyabilmiş yaşlı ormanları, akarsu ekosistemleri, yaban hayatı ve biyolojik zenginlikleri ile bir doğa harikası. Dünya Koruma İzleme Merkezi (WCMC) ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) dünya üzerinde belirlediği “Mutlak Korunması Gereken Alanlar” arasında yer alan proje sahası, aynı zamanda tehlike altındaki “Karadeniz Nemli Karstik Orman” ekosistemlerinin en iyi örneklerinden biri. (HA)