TBMM Genel Kurulu’nda Türkiye ile Libya Devleti Ulusal Mutabakat Hükümeti Arasında Güvenlik ve Askeri İş Birliği Mutabakat Muhtırasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi görüşüldü.
Anadolu Ajansı’nın aktardığına göre “Mutabakat Muhtırası” görüşmelerinde söz alan CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Ünal Çeviköz, şunları söyledi:
Çeviköz: “Bu nasıl uluslararası hukuk anlayışı”
“Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) 2011'de Libya'daki çatışmaları yatıştırmak, ülkede huzur, barış ve istikrarı sağlamak amacıyla iki önemli karar aldı. Bu kararlardan biri Libya'ya yönelik geniş kapsamlı silah ambargosunu düzenliyor ve BM'ye üye devletlere önemli sorumluluklar yüklüyor. Türkiye'nin, BMGK'nin Libya'ya ilişkin kararlarını ihlal ediyor.
“Bir yandan uluslararası hukuka dayalı meşruiyet tezleri ileri sürerek 'Libya'nın BM tarafından tanınan hükümetiyle anlaşma imzaladık. Ne var bunda?' diye soracaksınız ve bu hükümetle anlaşmalar imzalamayı haklı göstermeye çalışacaksınız. Öte yandan, aynı BM'nin, Güvenlik Konseyinin kararlarına aykırı hareket ederek Libya'ya silah ambargosunu delip silah göndereceksiniz. Bu nasıl bir uluslararası hukuk anlayışı.
“Ağır maliyetleri olacak”
“İktidar, İhvan dayanışmasıyla Libya'daki yangına benzin dökmeye devam ettikçe bunun ağır maliyetleri olacak. Bu maliyeti de halkımız ödeyecektir. Bu şekilde dar görüşlü ideolojik ve taraf tutan, ülkemizi yalnızlaştıran politikalara karşıyız. Onay vermeyeceğiz.
“Ülkemizin menfaatlerini mi korumak istiyorsunuz? O zaman Libya'daki savaşa taraf olmayın. Libya'ya silah ve savaşçı göndermeyin. Fikriniz sorulmadıkça başka ülkelerin iç işleri hakkında fikir vermekten bile kaçının.
“Diyelim ki bu teklif onaylandı veya Libya'ya uçak veya gemi gönderdiniz. Türk gemi ve uçaklarına vurma emri veren Hafter kuvvetleri de bize saldırdı. Ne yapacaksınız? Bunun için CHP olarak son kez uyarıyoruz, bu kanun teklifini geri çekin yoksa BMGK kararının ihlal edilmesini onaylamış olacaksınız.”
Bozkır: Gönlümüzde yeri ayrı
TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Volkan Bozkır ise şöyle konuştu: “Libya'nın gönlümüzde ayrı bir yeri vardır. Onay süreci tamamlanan Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması Mutabakat Muhtırası'yla artık denizden de komşu olduğumuz Libya'da güvenlik ve istikrarın sağlanması, bu ülkeyle siyasi ilişkilerimizi daha da geliştirmemizi sağlayacaktır.
“Libya'da kalıcı barışın tek yolu olan siyasi sürece geri dönülebilmesinin önündeki temel engel, Hafter'in sürdürdüğü maksimalist yaklaşım ve saldırganlıktır. Uluslararası camiaya mevcut durumun sürdürülemez olduğunu vurguluyor ve bir an önce ateşkes sağlanabilmesi için Hafter'i cesaretlendiren adımlardan uzak durulması gerektiğini telkin ediyoruz."
İşler: Mustafa Kemal’i hiç anlamadınız mı?
Türkiye'nin Libya Özel Temsilcisi ve AKP Ankara Milletvekili Emrullah İşler’in konuşması ise özetle şöyle: “Libya'daki Ulusal Mutabakat Hükümeti, Türkiye'nin Akdeniz'de önemli bir müttefiki. Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin yanında durmak, Akdeniz'deki hak ve çıkarlarımız açısından bir zorunluluktur. 'Türkiye'nin Libya'da ne işi var?' şeklinde eleştiriler duymaktayız. Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal, İtalyanlara karşı Libya'nın müdafaası için neden oraya gittiyse bugün biz de aynı ruhla Libya'da olacağız.
“Mustafa Kemal'i hiç anlamadınız mı, Mustafa Kemal'in dış politika vizyonunu hiç okumadınız mı? 1934'te o zamanın kıt imkanlarıyla Balkan Paktı'nın, 1937'de Sadabat Paktı'nın kurulmasına öncülük eden Mustafa Kemal değil midir? Mustafa Kemal Atatürk yaşasaydı bizim izlediğimiz politikanın aynısını izlerdi.”
Görüşmelerin ardından teklif kabul edildi. Oylamada 269 kabul 125 ret verildi. fAKP ve MHP 'vet', CHP, HDP ve İYİ Parti ise ret oyu verdi.
Mutabakat Muhtırası'nın kapsamı:* Taraflar arasında iş birliği, * Libya'da polis ve askeri sorumlulukları içeren Ani Müdahale Kuvveti kurulmasına Türkiye tarafından eğitim, danışmanlık, tecrübe aktarımı, planlama ve malzeme desteği verilmesi, * Talep edilmesi halinde Türkiye ve Libya'da müşterek bir Savunma ve Güvenlik İş Birliği Ofisi kurulması, eğitim, teknik bilgi, destek, geliştirme, bakım, onarım, kurtarma, imha, liman ve müşavirlik desteği sağlanması, * Mülkiyeti elde olmak kaydıyla kara, deniz ve hava araçları, teçhizatı, silahları, bina ve arazi (eğitim üsleri) tahsisi, kabul eden tarafın davetiyle, tarafların sınırları içerisinde, Silahlı Kuvvetlerinin bünyesinde bulunan Kara, Deniz, Hava Kuvvetlerinin faaliyet alanlarına yönelik müşterek olarak askeri planlama, tecrübe aktarımı, eğitim ve öğretim faaliyetleri ile silah sistemi ve teçhizatın kullanımına yönelik eğitim ve danışmanlık hizmeti verilmesi." |
* Fotoğraf: AA - Arşiv