Liseli LGBTİ oluşumu, birinci yılını doldurdu. Oluşum, lise öğrencisi ve yeni mezun olan LGBTİ bireyleri bir araya getiriyor.
6 Şubat 2014’te İstanbul’da kurulan Liseli LGBTİ, Ankara ve İzmir’de de örgütlü. Mersin’de ise çalışmaları devam ediyor.
Oluşumun kurucularından Emre Demir, eğitim hayatında açık ve açık olmayan LGBTİ üyeleri olduğunu söylerken, “Şunu gözlemliyoruz: LGBTİ öğrenciler okullarda bir araya gelmeye, örgütlenmeye başladıkça akran şiddeti ve diğer ayrımcılık türleri azalmaya başlıyor. Örgütlü ve bir arada olmanın faydasını görüyoruz” diyor.
Peki lise öğrencileri cinsel yönelimlerini açık yaşayabiliyor mu? Bu ne gibi sorunlara neden oluyor? Demir şöyle cevaplıyor:
“Bireysel gözlemim; açılmayanlar daha çok zorluk yaşıyorlar. Açık olmayan LGBTİ’lerin okulda üstlerine gidiliyor, ama ‘ben eşcinselim ve bu kimseyi ilgilendirmiyor’ dediğinde karşı tarafta saflar netleşiyor: yanında olanlar ve karşında olanlar. O zaman sen de kendine steril bir alan yaratıp daha rahat yaşamını sürdürebiliyorsun.”
LGBTİ öğrencilerin sorunları
Türkiye’de LGBTİ öğrenciler ne gibi sorunlar yaşıyor?
Demir, “Türkiye’de LGBTİ’lerin yaşadıkları sorunlar, genel olarak okullarda da yaşanıyor” diyor.
Sol yapıların güçlü olduğu, muhalif hareketlerin mevcut olduğu okullarda, LGBTİ öğrencilerin genellikle sıkıntı yaşamadığını ifade eden Demir, sorunların muhafazakar mahallelerdeki okullarda, İmam Hatipler ve meslek liselerinde yoğunlaştığını ifade ediyor.
Tabii eğitim hayatında en çok sıkıntı yaşayanlar trans bireyler… Onların sorunları kılık kıyafet yönetmeliği ve cinsiyetli tuvaletlerle başlıyor, alaylar ve ayrımcılıkla devam ediyor.
Demir, trans bireylerin çoğunlukla örgün eğitime devam edemediklerini ifade ediyor: “Bu, Liseli LGBTİ’de transların olmamasını da açıklıyor. Trans arkadaşlarımızı birkaç toplantıda görüp daha sonra göremiyoruz. Kimliklerini saklamaları daha zor çünkü. Mevcut toplumsal cinsiyet rolleri üzerinden kurulan kılık kıyafet yönetmeliği, tuvaletlerin cinsiyetli oluşu ayrıca sorun oluşturuyor. Kıyafetler cinsiyetler üzerinden konumlanmazsa, arkadaşlarımız daha rahat okula gidebilecekler ve en azından belli bir nefes alma ortamı yaratılacak.”
Akran şiddeti ve eğitimde ayrımcı söylemler
Bunlar dışında LGBTİ öğrenciler için en büyük sorun, ders sırasında öğretmenlerin cinsel yönelimler konusundaki yaklaşımı ve akran şiddeti.
Akran şiddetini, örgütlenerek ve okuldakileri cinsel yönelimler ve cinsiyet kimliği konusunda bilgilendirerek aşmaya çalışıyorlar. “İnsan bilmediği şeyden korkar. Bizim okul arkadaşlarımız da bizi tanımıyorlar. Bize karşı öğretilen bir nefret olduğunu biliyoruz, bunu karşımıza alıp, öğretmeye çalışarak aşmayı deniyoruz” diye açıklıyor Demir.
Ancak öğretmenlerin bakış açısıyla mücadele etmek daha zor görünüyor.
“Müfredat çok fazla dikkate alınmaz, öğretmenin düşüncesi neyse konu oraya gelir. Derslerde heteroseksüellik dışındaki cinsel yönelimlerin hastalıklı olduğuna dair söylemleri sıkça duyuyoruz. Örneğin bir tarih dersinde Osmanlı’dan bahsedilirken, tarih hocamın ‘Osmanlı’yı karalamak için Osmanlı’da eşcinsellikten bahsedilir, ama aslında Osmanlı’da eşcinsellik yoktur, eşcinsellik hastalıktır’ dediğini hatırlıyorum.
“Müfredatta eşcinsellerle ilgili başlıklar olmasa da müfredat aracılığıyla da bize uygulanan bir şiddet söz konusu. Örneğin 9. sınıf sağlık kitabında AIDS’in eşcinsellerden ve hayvanlardan bulaştığına dair bilimdışı bir bilgi yer alıyor.”
Liseli LGBTİ’ler eğitim boykotunda
Liseli LGBTİ, 13 Şubat’ta düzenlenecek “Bilimsel ve Laik Eğitim için Uyarı Boykotu”na da katılacak.
Demir, “Miting örgütleyicilerinin ortaklaştığı temel talepler, bizim de taleplerimiz: laik ve bilimsel eğitim. Tabii bunlara ek olarak eğitimdeki homofobi ve transfobinin, dezavantajlı gruplara yönelik ayrımcılıkların son bulmasını istiyoruz” diyor.
“Tek derdimiz eşcinsellik değil. Eğitimin parasız olması, engelli arkadaşlarımızın eğitim hakkına erişmesi, militarizm, türcülük, ırkçılık ve diğer ayrımcı ideolojilerin okullarda aşılanmasının engellenmesini istiyoruz.” (ÇT)
* Liseli LGBTİ’ye Facebook’tan ulaşmak için tıklayın.