21. LGBT Onur Haftası kapsamında düzenlenen Antiheteroseksist Öğrenci Forumu Türkiye’nin çok farklı bölgelerinden gelen çok sayıda öğrencinin katılımıyla gerçekleşti. İki oturumdan oluşan forumda devletin heteroseksist eğitim politikaları ve LGBT örgütlenme yöntemleri ile öneriler konuşuldu.
Bu forum, bu yıl İstanbul’da düzenlenen 3. LGBT öğrenci forumu. Şu anda Türkiye’de toplam 14 okulda LGBT örgütlenmesi bulunuyor. Onur Haftası kapsamında böyle bir forum düzenlemenin önemi, Türkiye’nin pek çok bölgesinden gelen öğrencinin fikir alışverişi yapma ve tanışma şansı bulması.
“Eğitim, varoluşu gereği heteroseksist bir kavramdır”
İlk oturumda Türkiye’nin eğitim politikalarındaki heteroseksizm konuşuldu. İstanbul, Ankara, İzmir, Balıkesir, Diyarbakır, Kars, Gaziantep, Kocaeli illerinden katılan öğrenciler kendi öğrenim hayatları boyunca karşılaştıkları olayları, tutumları ve maruz kalınan ayrımcılığı paylaştı.
Sosyoloji ve klinik psikoloji gibi alanlarda bile eşcinselliğin ya da transseksüelliğin görünmez kılındığından ve ders programlarına katılmadığından şikayet edildi. Öğrenciler, LGBT ve kuir teori için kritik olan bu alanlarda çalışan akademisyenlerin bile zaman zaman homofobik söylemler üretebildiğini ve bu tavırla mücadele içinde olduklarını anlattı. Türkiye’nin değişik bölgelerinde ve üniversitelerinde çok farklı deneyimler olduğu görüldü, vakıf-devlet üniversiteleri arasındaki fark ile taşra-şehir üniversiteleri arasındaki fark tartışıldı.
Pek çok üniversitede homofobiden önce cinsiyetçilik sorunu yaşandığı, bir LGBT bireyin yaşadığı zorlukları hala kadınların da yaşadığı ortak fikirdi. Toplumsal cinsiyete yönelik politika üretmeden LGBT haklarına sıra gelemeyeceği söylendi. Öğrencilere göre heteroseksizm, ilkokuldan itibaren devlet eliyle aşılanan gizli örtün eğitmin bir parçası. Eğitim ise, varoluşu gereği heteroseksist bir kavram. Erkek egemenin toplumu şekillendirme çabası olarak yorumlanan eğitime alternatif olarak özgür öğrenim öne sürülüyor.
LGBT öğrenciler otorite ilişkisi kurmayan, dikteci, milliyetçi ve heteroseksist üsluptan uzak bir eğitimin hedeflenmesi gerektiğini düşünüyor.
“LGBT örgütlenmesi için politik bilinç şart”
Forumun ‘örgütlülük’ oturumunda ise LGBT örgütlerinin politik bilinci ve eklemlendiği ideolojiler tartışıldı. Öğrenciler, üniversite kampüslerinde nasıl örgütlendiklerine ve resmi bir kulüp açma şansı bulamadıklarında bu engeli nasıl aşmaya çalıştıklarına dair deneyimlerini paylaştılar. Alternatif örgütlenme yöntemleri tartışıldı.
Pek çok LGBT hareketinin şu ana kadar kadın hareketlerine eklemlenerek varolduğu ancak bunun kırılması gerektiği görüşü vardı. Toplumsal cinsiyet üzerinden politika üretmeyi seçerek bu şekilde çalışabileceği söylendi; LGBT örgütü olarak açık bir şekilde kulüp kurulamadığında ise alternative isimler ve politik kaygılarla LGBT bireylerin bir araya gelebileceği anonim gruplar kurulabileceği konuşuldu. LGBT örgütleri içinde aktif olarak bulunan bireyler, başka ideolojik örgütlenmelerin içinde bulunduklarında bu iki hareketin nasıl birbirinden beslendiğini anlattı.
İstanbul ve Ankara gibi LGBT örgütlerin çok daha merkezi ve yaygın bir şekilde çalışabildiği şehirlere kıyasla Anadolu’nun taşra bölgelerinden gelen öğrenciler kendi dertlerini anlattılar; ulusal bir LGBT öğrenci iletişim ağı kurulması fikri gündeme geldi.
Kars’tan gelen bir üniversite öğrencisi, Kürdistan’da ve Türkiye’nin diğer bölgelerinde örgütlenen LGBT oluşumlarının mücadelelerini farklı yöntemlerle kurgulamaları gerektiğini belirtirken “Kürdistan neresi?” diye bir soruyla karşılaştı. Kürt LGBT hareketinin söyleminden rahatsız olan katılımcı, forumu terk etti.
Bu gerginliğin ardından, LGBT hareketinin kimi zaman dışlayıcı olup olmadığını tartışıldı. Ulusalcı ya da milliyetçi hareketleri dışlayıcı olmamakla birlikte, bu hareketler ırkçı ve ayrımcı söyleme vardığında bir dışlamanın söz konusu olabileceği çünkü LGBT hareketinin her türlü ayrımcı söyleme karşı durması gerektiği ortak fikirdi. Karşısında durulmaya çalışan heteroseksist düzenin milliyetçi ve ayrımcı bir devlet politikasının parçası olduğu söylendi. (EK/ÇT)
