Letonya parlamentosu Saeima’nın 30 Ekim’de İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmeyi öngören yasayı kabul etmesinin ardından, süreç bir sonraki genel seçimlerden sonrasına bırakıldı.
Reuters haberine göre, erteleme, Cumhurbaşkanı Edgars Rinkēvičs’in yasayı onaylamayıp Meclis’e geri göndermesi ve kararın seçimlerden sonra ele alınmasını önermesi üzerine alındı.
İstanbul Sözleşmesi neden önemli?
Kadınların ve toplumsal muhalefetin itirazları şimdilik sonuç vermiş oldu. İeva Ozolina gibi kadınlar erkek şiddetine dair hikâyelerini paylaştı ve 60 binden fazla yurttaşın imzaladığı dilekçe üzerine Cumhurbaşkanı tasarıyı geri gönderdi.
"Sözleşme aile yapısını, cinsel yönelimi veya eğitim müfredatını düzenlemez"
Letonya’da Meclis’in kararına karşı eylemlerinin çağrıcı örgütü Centrs MARTA olmuştu. Centrs MARTA’dan Polina Filipova, kararı BirGün’e değerlendirdi:
İstanbul Sözleşmesi, yanlış bilgi ve popülist manipülasyonların hedefi haline geldi. Karşı çıkanlar sözleşmenin kadınları ve çocukları şiddetten korumadığını, aksine sözde ‘geleneksel aile değerlerini’ tehdit eden bir ideolojik gündemi teşvik ettiğini iddia ediyorlar.
Popülist partiler ve destekçileri özellikle ‘toplumsal cinsiyet’ ve ‘toplumsal cinsiyet rolleri’ kavramlarına odaklanarak anlamını çarpıtıyor. Sözleşmenin, okulların çocuklara ‘cinsiyetlerini özgürce değiştirebileceklerini’ öğretmeye zorlayacağı ya da eşcinsel evliliği yasallaştıracağı yönünde korku yayıyorlar. Bunlar tamamen yanlış iddialar. Sözleşmedeki ‘toplumsal cinsiyet’ terimi, yalnızca kadın ve erkeklerin toplumsal olarak şekillendirilmiş rollerini ifade eder. Bu roller, toplumda şiddet ve eşitsizliğin nasıl ortaya çıktığını etkiler. Sözleşme aile yapısını, cinsel yönelimi veya eğitim müfredatını düzenlemez."
EVRİM KEPENEK ANKARA'DAN BİLDİRİYOR
Kadınlar: İstanbul Sözleşmesi onurumuzdur, vazgeçmiyoruz
Ne olmuştu?
Saeima’da yapılan nihai oylamada 56 “evet”, 32 “hayır”, 2 “çekimser” oy çıktı. Oylamanın ayrıntıları, Letonya kamu yayıncılığı LSM ve Saeima’nın resmî sayfasında yayımlandı. Cumhurbaşkanı’nın tutumu: Rinkēvičs, Meclis kararından sonra yasayı değerlendireceğini açıklamış, onay yerine iade yoluna giderek seçim sonrasını işaret etmişti. Parlamento, Cumhurbaşkanı’nın çağrısını kabul ederek çekilme kararını gelecek seçimlerden sonraya erteledi. Böylece çekilme yürürlüğe girmedi.
Saeima’nın çekilme adımı, bir yıl önce yürürlüğe giren sözleşmeden çıkış yönünde Letonya’yı AB’de bir ilk yapabilecek bir süreç başlatmıştı. Oylamanın sayıları ve ayrıntıları yerel medya ve parlamento kayıtlarına yansıdı.
Sürece ilişkin tartışmalarda Cumhurbaşkanı, değerlendirmede hukuki ve devlet gerekçelerini esas alacağını belirtmişti.
30 Ekim’de çekilme yasası kabul edilmiş olsa da, Cumhurbaşkanı’nın iadesi ve Meclis’in kabulüyle dosya seçim sonrasına ertelendi bugün itibarıyla Letonya İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmiş değil.
(EMK)
