Mizah dergisi LeMan hakkında Muhammed Peygamber'in karikatürüne yer verdiği gerekçesiyle, TCK 216/3 kapsamında “dini değerleri alenen aşağılama” suçundan dün (30 Haziran) soruşturma başlatıldı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, konuya ilişkin açıklamasında ilgililer hakkında gözaltı kararı verildiğini açıkladı.
Gece ilerleyen saatlerde karikatürün çizeri ile derginin grafikeri, muhasebe müdürü ve sorumlu yazı işleri müdürü olmak üzere dört kişi, ev baskınlarıyla ve ters kelepçe uygulamasıyla gözaltına alındı.
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ SALDIRI ALTINDA
LeMan'a savcılıktan soruşturma, dinci militanlardan taşlı sopalı saldırı
“İçişleri Bakanı’nı yasaya uymaya çağırıyoruz”
Polisin sert müdahalesi ile ilgili insan hakları dernekleri ve hukuk örgütleri açıklama yaptı. Öne çıkan açıklamalardan bazıları şöyle:
İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Merkezi: “LeMan dergisinde yayımlanan bir karikatürü çizdiği iddia edilen kişinin gözaltına alınma görüntülerinin İçişleri Bakanı tarafından yaygınlaştırılmasını ve bu gözaltı sırasındaki muamelenin meşru gösterilmesini kınıyoruz. Gözaltına alınan kişiye — hem de hiçbir direnç göstermemişken — kötü muamele uygulanmış; ters kelepçe takılarak ve yerlerde sürüklenerek gözaltına alınmıştır. Bu görüntüler İçişleri Bakanlığı tarafından da meşru kabul edilerek kamuoyuna servis edilmiştir.
“Türkiye Cumhuriyeti’nin iç hukuku, taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve BM Mandela Kuralları bu tür görüntülerin yayınlanmasını yasaklamaktadır. Bu nedenle tüm kamuoyunu, özellikle ifade özgürlüğü konusunda, birbirlerinin değerlerine saygı göstermeye ve hassasiyetle yaklaşmaya davet ediyoruz. İçişleri Bakanı’nı ise işkenceyi ve kötü muameleyi meşrulaştırabilecek bu tür görüntüleri yayınlama konusunda bir kez daha düşünmeye ve yasalara uymaya çağırıyoruz.”
Peygamber Efendimizin (S.A.V) karikatürünü yaparak nifak tohumları ekmeye çalışanları bir kez daha lanetliyorum.
— Ali Yerlikaya (@AliYerlikaya) June 30, 2025
Bu alçak çizimi yapan D.P. adlı şahıs yakalanarak gözaltına alınmıştır.
Bir kez daha yineliyorum:
Bu hayasızlar hukuk önünde hesap verecektir. pic.twitter.com/7xYe94B65d
Basın ve ifade özgürlüğü vurgusu
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şube: “İsnat edilen suçun unsurlarının hiçbir biçimde oluşmadığı barizken Leman dergisi sistematik biçimde hedef gösterilmiştir. İlgili savaş karşıtı karikatürün çizeri, derginin genel yayın yönetmeni, yazı işleri müdürü, muhasebe müdürü ve grafikeri işkenceyle gözaltına alınmıştır. Yakalama işlemi sırasında ters kelepçeyle, başı zorla öne eğdirilerek, merdivenlerde sürüklenerek götürülen dergi çalışanlarının görüntüleri işkence suçunun ispatıdır. İfade işlemleri şube üyelerimizce Vatan Emniyette takip edilmiştir. Delilleri İçişleri Bakanı’nın bizzat basına servis ettiği koşullarda işkenceci polislerin aklanmasına geçit vermeyecek ve hukuki sürecin takipçisi olacağız.
“Yargı mekanizmasının işlevini yitirdiği, en temel hukuki ilkelerin askıya alındığı, İçişleri Bakanı’nın işkenceyi aklayan ve failleri cesaretlendiren açıklamalar paylaştığı, Adalet Bakanı’nın dergiyi hedef gösterdiği, siyasi talimatla soruşturma yürütülmesinin kural haline geldiği mevcut durumda hukuk tartışmak anlamını yitirmiş olsa da ilgili karikatürün hiçbir biçimde suç teşkil etmeyen sanatsal bir üretim niteliği taşıdığı, büsbütün basın ve ifade özgürlüğü kapsamında olduğu sabittir. Karikatürün cihatçı çevrelerce hedef alınmasının akabinde başlatılan bu soruşturma salt bir cezalandırma girişimi değil; AKP-MHP iktidarının tüm toplumsal muhalefeti susturmayı ve hizaya çekmeyi hedefleyen saldırı silsilesinin bir parçası olarak okunmalıdır.”
“Kişiler yerlerde sürüklenmiştir”
İstanbul Tabip Odası (İTO): “Leman dergisinde yayımlanan ve toplumun bir kesiminde tepkilere neden olan bir karikatür nedeniyle karikatürist ve dergi çalışanlarının gözaltına alınma biçimi, bu görüntülerin İçişleri Bakanı tarafından kamuoyu ile paylaşılması ve gözaltı işlemi sırasında uygulanan muamelenin meşru gösterilmesi kabul edilemez.
“Gözaltına alınırken direnç göstermeyen kişiler ters kelepçe takılarak, yerlerde sürüklenerek, çıplak ayakla yürütülerek gözaltına alınmıştır. Türkiye Cumhuriyeti yasaları ve taraf olduğu uluslararası sözleşmeler bu şekilde uygulamaları yasaklamaktadır. Kamuoyunu ifade özgürlüğü konusunda birbirlerinin değerlerine saygı göstermeye ve yetkilileri özenli davranmaya davet ediyoruz.”
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV): “Türkiye, işkenceyi mutlak olarak yasaklayan Birleşmiş Milletler (BM) İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsani veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşmesi’ni imzalayarak bu yasağa uyacağını taahhüt etmiştir. Buna karşın, Leman Dergisi yönetici ve çalışanlarına ters kelepçe uygulanması, yani işkence yapılması ve bu fiilin görüntülerinin kamuoyu ile paylaşılarak işkencenin teşvik edilmesi kesinlikle suçtur. Bu nedenle ifade özgürlüğünün özünün ilga edilmesine neden olan, nefret saldırılarına göz yuman, işkence yapan, işkenceyi teşvik eden ve öven kamu görevlileri/yetkililer hakkında derhal resen soruşturma başlatılmalıdır.” (TY)
