Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Talim Terbiye Kurulu 28 Ağustos’taki toplantısında Laz Enstitütüsü’nün girişimiyle kurulan komisyonun ilköğretimdeki Yaşayan Diller ve Lehçeler Dersi Lazca bölümü için hazırladığı Lazca ders müfredatını kabul etti.
Karar henüz resmi gazetede yer almadı ve MEB’in başlayacak eğitim-öğretim yılında yer alacak seçmeli ders listesinde yer alıp almayacağı belirsiz, ancak bu gelişme önümüzdeki sene Lazcanın da seçmeli ders olarak görülmesine olanak sağladı.
Müfredatı hazırlayan komisyonda yer alan Boğaziçi Üniversitesi (BOUN), Yarı Zamanlı Öğretim Görevlisi İsmail Bucaklişi gelişmeyi “Lazca için çok önemli ve değerli bir fırsat” olarak yorumladı:
BOUN'deki Lazca seçmeli dersler bu yıl üçüncü senesine giriyor. Laz Kültür Derneği'nin Rize'deki Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi'ne "Laz Dili ve Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi" açılması talebi ise reddedilmişti. |
“Lazca yok olma tehlikesi altında olan dillerden. Müfredatın kabulüyle birlikte devlet de artık Lazcayı resmi olarak tanımış oldu ki bu Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bir ilk. Lazcanın yaşayabilmesi ve bundan sonra varlığını sürdürebilmesi için de çok önemli.”
Bucaklişi: Materyalleri hazırlayacağız
Bucaklişi, ilköğretim 5,6,7 ve 8. sınıflarında Lazcanın seçmeli ders olarak yer almasını sağlayacak süreci bianet’e anlattı.
“Laz Enstitüsü Yaşayan Diller ve Lehçeler Dersi Lazca bölümü için bu yıl Haziran ayı başlarında MEB Program Geliştirme Daire Başkanlığı’na başvurdu. Başkanlık, Enstitüye sözlü olarak yaptığı açıklamada Lazca seçmeli ders için müfredatı hazırlayabileceğini belirtti.
“İki yıldır Lazca seçmeli derslerin olduğu Boğaziçi Üniversitesi’nden altı akademisyenin* danışmanlığında ben ve Boun araştırma görevlileri Ömer Eren ile Ömer Faruk Demirok müfredatı hazırlayarak 26 Haziran’da MEB Talim ve Terbiye Kurulu’na gönderdik. Kurul, 28 Ağustos’ta benim de katıldığım toplantıda müfredatı kabul etti.”
Müfredatın hazırlanmasının ardından ders materyalleri ve öğretmenler konusu gündeme geliyor. Bucaklişi, ders materyalleri için
| Yaşayan Diller ve Lehçeler Dersi’nde Kurmançi ve Zazaki ile Adığece ve Abazaca dilleri yer alıyor. |
görevlendirmeyi MEB’in yapacağını söylerken, kendilerinin de hazırlıklara başladığını belirtti.
“Önümüzdeki süreci materyallerin geliştirilmesi için çalışarak geçireceğiz. MEB’den de Lazca bilen öğretmenlere yönelik hizmet içi eğitim talebinde bulunabiliriz, MEB bunu kendi de yapabilir.”
“BOUN’de üçüncü senesine giren Lazca seçmeli ders deneyiminden edindiğimiz bilgi ve birikimler de bize yardımcı olacak.”
“Lazlar dersi seçmeli”
Bucaklişi, bir yandan da velilerle görüşmeler ve bilgilendirme çalışmaları yapacaklarını söyledi:
“Lazlar bu haberi sevinçle karşıladılar ve sürece kesinlikle sahip çıkacaklar. Hiçbir halk düşünülemez ki anadili okulda öğretilsin ve buna karşı çıksın.
“Bir kısmı haberdar olmayacaklar belki başta, yeterince bilgi sahibi olmayacaklar ama derslerin varlığını öğrenen tüm anne babaların çocuklarına Lazcayı seçtireceklerini düşüyorum. BOUN’den biliyorum sadece Laz olanlar değil Laz olmayan pek çok ailede de dersi çocuklarına seçtirecek.”
“Bu süreçte her kesimden insanın akademisyenlerin, aydınların, sanatçıların destek olmasını, Laz halkının çocuklarının Lazca dersleri seçmeleri konusunda yardımcı olmalarını bekliyorum.”
Beşli: Evde anadilinde konuşulmalı
Laz Kültür Derneği Genel Başkanı Mehmet Ali Beşli ise gelişmenin olumlu olduğunu söylerken ana dillerinin seçmeli ders olarak seçilmesi konusunda pozitif ayrımcılık yapılmasının ve anadilinin evde konuşulmasının önemine değindi.
“Dersler açılır ve seçilmezse daha olumsuz bir durum olur. Anadillerinin seçilmesi ve halkın bilinçlendirilmesi için devletin pozitif ayrımcılık yaratacak anadili politikasına ihtiyaç var. Sivil toplum örgütleri de anadilinin ve derslerin önemini hedef kitlelerine anlatmalı.
“Aileler çocuklarını bu derslere yazdırmalı ayrıca evde muhakkak anadillerinde konuşmalılar."
* Müfredat hazırlama kurulu danışmanı olan BOUN akademisyenleri: Prof. Dr. Eser Erguvanlı Taylan (Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü), Doç. Dr. Aslı Göksel (Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü), Doç. Dr. Ayşe Gürel (Eğitim Fakültesi, Yabancı Diller Eğitimi Bölümü), Doç. Dr. Belma Haznedar (Eğitim Fakültesi, Yabancı Diller Eğitimi Bölümü), Yrd. Doç. Dr. Balkız Öztürk (Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü), Yard. Doç. Dr. Markus A. Pochtrager (Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü). (BK)
