“Devletler, kürtaj ihtiyacını ergenlikten itibaren cinsellik eğitimi, cinsel ve üreme sağlığı hizmetleri, kadın ve erkek kondomlarına ulaşım sağlayarak, kadın ve kız çocuklarına yönelik cinsiyet temelli şiddete karşı kanunları güçlendirerek ve insan haklarını koruyup destekleyerek ortadan kaldırmalıdır.
“Devletler, kadın ve kız çocuklarının hayatlarını güvenceye almak için güvenli kürtaja erişimin önündeki engelleri kaldırmalı, kürtaja erişimi kısıtlayan yasaları gözden geçirmelidir.”
Birleşmiş Milletler (BM), devletleri kürtaj kısıtlamalarını kaldırmaya ve kürtaj oranlarını verdikleri hizmetlerle düşürmeye çağırdı.
Türkiye’nin de taraf olduğu Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı- ICPD raporu açıklandı. Raporda insan hakları, sağlık, barınma ve göç, yönetim ve hesap verilebilirlik, son olarak da sürdürülebilirlik ana başlıkları yer aldı.
Raporda gelişmekte olan ülkelerde aşırı yoksulluk içinde yaşayan insan sayısının 20 yıl içinde yüzde 47’den yüzde 22'ye düştüğünü açıklandı. Hükümetlerin en çok yoksul ve korunmasız grupları vuran eşitsizliklerle mücadeleyi kalıcı kılmamaları halinde bu başarının uzun sürmeyeceğini ifade eden BM raporu, dünya zenginleşirken en fakir 50-60 ülkede yaşayan 1 milyara yakın insanın bundan yararlanamadığına dikkat çekti.
“Kürtaja erişimi sağlamak, devletin görevi”
Raporda kadın sağlığı ve kürtaj konusuna da geniş yer verildi. Son 20 senede anne-çocuk sağlığı konusunda önemli gelişmeler yaşanıyor olsa da, 2010 senesinde günde 800 kadın gebelik ve doğuma bağlantılı sebeplerle hayatını kaybettiği, 2008’de gelişmekte olan ülkelerde 15-24 yaş arası 8,7 milyon genç kadın güvenli olmayan şekilde kürtaj yaptırdığı belirtildi.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) yasalar kürtajı kısıtladıkça, güvensiz kürtaj ve ölümlerin arttığına ilişkin tespiti hatırlatıldı ve hükümetlerin kürtajla ilgili gereksiz kısıtlamaları kaldırarak, güvenli kürtaja erişimlerini sağlamasının bir insan hakları meselesi olduğu vurgulandı.
Rapora göre, dünya çapında ülkelerin yüzde 73’ü cinsel sağlık ve üreme sağlığı servislerine eşit erişimi sağlayan yasalara sahip. BM, Avrupa’da kürtaj oranının çok düştüğü belirtirken, bunun toplumsal cinsiyet eşitliği, cinsellik eğitimi ve doğum kontrol yöntemlerine erişimin kolay olmasına bağlı olduğunu ifade etti.
Şiddeti önlemek için cinsiyet eşitliği
Raporda erken yaşta evliliklere de değinildi. Çocuk hamileliklerinin yüzde 90’ının erken yaşta evlendirilen kız çocuklarında görüldüğü ifade edildi.
15 yaş altı kız çocuklarında gebelik nedeniyle ölümlerin 20 yaş üstü kadınlarınkine oranla beş kat daha fazla olduğu söylenirken, gelişmekte olan ülkelerde her yıl 70 bin ergenlik çağında kız çocuğunun hamilelik nedeniyle hayatını kaybettiği belirtildi.
Rapora göre, erken yaşta evlilikler yüzde 75 gibi bir oranla en çok Nijerya’da görülüyor.
Raporda, cinsiyet temelli şiddeti önlemenin ve buna karşı tavır koymanın anahtarının kadını güçlendirici ve eşitliği destekleyici politikalar olduğu belirtildi. (ÇT)
.jpg)
