Yetkililere Boşnakça yayın talebinde bulunmadıklarını söyleyen Balkan Türkleri Dayanışma ve Kültür Derneği Genel Başkanı Avukat Seyhan Türkkan, "üyelerimiz bunun resmi bir hakmış gibi değerlendirilmesinden rahatsızlık duyuyorlar," dedi.
Kürt Enstitüsü Başkan Yardımcısı Alaaddin Aktaş ise, yayınlara Boşnakça'dan başlanmasına, "Amaç Kürt halkının muhatap alınmasını engellemek" sözleriyle tepki gösterdi.
Çerkezce yayını olumlu karşılayan Kafkas Dernekleri Federasyonu Genel Sekreteri Cumhur Bal, "Radyo programlarının saati erken. Ayrıca, programların TRT'nin klasik haber mantığından çıkması gerekiyor," dedi.
Arapça yayınların zaten uydudan izlendiğini belirten Hatay Radyo Televizyonu (HRT) Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahin, bu nedenle bölgede Arapça yayın talebi olmadığını ancak zamanla Arapça klipe yer verebileceklerini açıkladı.
Lazca yayının TRT'nin programına önce alınıp sonra çıkarıldığını savunan "Çay TV" Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sadık Hör, "insanlarımız ana dillerini unutur konuma geldiler," dedi.
Zazaca yayının TRT'nin haftalık programına alınmasını "Tarihsel bir olay" olarak değerlendiren Tunceli Barosu Başkanı ve "Tunceli'de Munzur Haber" gazetesi sahibi Hüseyin Aygün, "Zazaca yayın devlet ve toplum safında bulunan pek çok önyargıyı da kıracaktır," diye konuştu.
Bianet, gazeteci ve sivil toplum kuruluş temsilcilerinin TRT Radyo 1 ve TRT 3'te Boşnakça yayına yer verilmesini ve haftalık programda Arapça, Kurmanci, Çerkezce ve Zazaca'nın da alınmasını nasıl değerlendirdiklerini sordu :
Türkkan: "Boşnakça için talepte bulunmadık"
* Boşnakça yayın talebinde bulunmadık. Çünkü bunun sonu gelmez, ve hayallerle etnik ve azınlık grupları yaratabilirsiniz.
* Balkanlardan akrabaları olanlar Boşnakça konuşuyorlar. Burada yaşayanlar özgürlük taleplerinin kendi ellerinde olduğunu ve yeteri kadar faydalandıklarını düşünüyorlar.
* Bunun resmi bir hakmış gibi değerlendirilmesinden üyelerimiz rahatsızlık duyuyorlar. Zaten uydularla her türlü yayına ulaşılabiliyor. Yarım saatlik TRT yayını ile bir işlev görülmesi mümkün değil. AB baskısıyla alınan kararların isabetsizlikler içermesi de muhtemeldir.
Aktaş: "Kürtçe'nin öne çıkması istenmiyor"
"Boşnakça yayına karşı çıkmak gibi bir amacımız yok" diyen Aktaş, böylece Kürtçe yayınını sıradanlaştırılmasının ve antik bir dilmiş gibi yansıtmanın amaçlandığını düşünüyor.
"20 milyon insanın kullandığı, sahip çıktığı bir dildir Kürtçe. Bu dil uğruna 29 kez isyan edilmiş, bu özgürlük uğruna. Böyle ciddiyetsiz bir yaklaşım olamaz."
Bal: "Destek istenmedi ama desteğe hazırız"
Kafkas Dernekleri Federasyonu Genel Sekreteri Cumhur Bal Perşembe günleri yapılacak Çerkezce yayını olumlu karşılıyor, eksiklikler için de devlete biraz süre tanınması gerektiğini düşünüyor.
"Bizden destek istenmedi ama katkı verebileceğimizi açıkladık. Radyo yayınlarının saati biraz erken, TV saatleri uygun..."
Bal, yayınlarla halkların birbirini daha iyi tanıyabileceğini, böylece birbirlerini tehlike gibi görmeyeceklerini söylüyor ve bir de öneri yapıyor: "TRT programlarının klasik habercilik mantığından çıkıp o halkın kültürünün, sosyal yaşantısının, istek ve beklentilerinin de aktarılabileceği programlar şekline dönüşmesini bekliyorum."
Şahin : "TRT'de Arapça verimli olmaz"
Hatay Radyo Televizyon (HRT) Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahin, bölgede Arapça yayın konusunda talep olmadığını, Suriye'den dört televizyon kanalının rahatça izlenebildiğini açıkladı.
Hatay'da 2 televizyon kanalı ve 11 yerel radyo bulunduğunu açıklayan Şahin, kentte insanların yüzde 70-80'inin uydu anteni olduğuna dikkat çekerek, Arapsat ve Nilsat uydularında 30'a, Avrupa uydusunda da 15'e yakın Arapça kanal bulunduğu bilgisini verdi.
"TRT'de Arapça yayın bence çok fazla verimli olmaz. Buradaki insan için çok fazla önem taşımayacak."
Hör : "Sorun Lazca müzik değil program"
Lazca yayının TRT'nin programına önce alınıp sonra çıkarıldığını söyleyen "Çay TV" Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sadık Hör, "20 yaşın altındaki zaten bilmiyor ama bilenler de ana dillerini unutur konuma geldiler," dedi.
Hör, bugün izlediği Boşnakça yayının devlet anlayışıyla "Yapıldı mı, yapıldı demek için" yapıldığını düşünüyor.
Lazca müzik konusunda sıkıntı yaşamadıklarını, zaman zaman yerel sanatçıların eserlerine yer verdiklerini belirten Hör, TRT'nin Lazca yayın yapmamasını eleştirerek, Lazca'nın sadece Pazar, Ardeşen, Hopa gibi ilçelerde değil Batum Bölgesi'nde Gürcülerce de konuşulduğunu söylüyor.
Aygün : "Tarihsel ve büyük bir gelişme"
Tunceli Barosu Başkanı ve "Tunceli'de Munzur Haber" gazetesi sahibi Hüseyin Aygün, TRT'nin anadilde yayın programına Zazacayı da almış olmasını "Tarihsel ve büyük bir gelişme" olarak nitelendirdi.
"Bölge halkının da çok memnun olduğunu görüyorum. Zazaca yayın pek çok önyargıyı da kıracaktır."
Aygün, yayın gün ve saatlerinin artırılmasını istiyor, program içeriğinin zenginleştirilmesi için de bölge halkının görüşlerinin alınması gerektiğini düşünüyor. (EÖ/YS)
