Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekili Ertuğrul Kürkçü, verdiği soru önergesinde Şengal'den Türkiye'ye kaçan Ezidilerin neden pasaportsuz geçişlerine izin verilmediğini ve hükümetin neden yardım etmediğini sordu.
İçişleri Bakanı Sayın Efkan Ala'nın yanıtlaması istemiyle verilen soru önergesinde 3 Ağustos'ta IŞID'in saldırıları sonucu Ezidi Kürtlerinin yaşadığı Şengal'den kaçan Ezidilerin Habur Sınır kapısına gelebilmeleri için Peşmerge güçlerinin pasaport kontrolünden geçmeleri koşulu getirildiği belirtildi.
Ayrıca Federal Kürdistan Bölgesi yönetimi tarafından, Ezidilere insani yardım konusunda da, hiçbir resmi girişimde bulunulmadığı eklendi.
Önerge gerekçesinde İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 14. Maddesi ile Türkiye’nin taraf olduğu 1951 Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Cenevre Sözleşmesi uyarınca Türkiye’nin uluslararası koruma amacıyla sınırlarına ulaşmış olanları geri çevirmemesi, pasaportlu-pasaportsuz ayrımı yapılmadan “açık kapı politikası” benimseyip Türkiye’ye giriş izni vermesi gerektiği vurgulandı.
Göçe dair bir anlaşma mı var?
Şu sorular soruldu:
1- Hükümetiniz ile Federal Kürdistan Bölgesel yönetimi arasında mevcut Ezidi göçüne dair bir anlaşma yapılmış mıdır? Peşmerge güçlerinin Habur’a doğru yönelen Ezidilere pasaport kontrolü yapmasının sebebi bu anlaşma mıdır?
2- Suriye toplu sığınma hareketine benzer bir göç hareketinin Irak’tan Türkiye’ye doğru gelebileceği beklenmekte midir? Bekleniyorsa ne gibi önlemler alınmış ve hazırlıklar yapılmıştır?
Geçici koruma statüsü verilecek mi?
3- Musul ve çevresindeki yerleşim yerlerinden kaçarak Irak’ın Türkiye sınırına yakın bölgelerinde toplanan sayıları 200 bine ulaşan mülteci kitlesinin barınma başta olmak üzere temel ihtiyaçlarını karşılamayı gözeten bir çalışmanız var mıdır? Bu çalışmanın içeriği nedir?
4- Göç ile ilgili kurulan ihtisas kurum niteliğindeki bakanlığınıza bağlı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü neden hiçbir şekilde eyleme geçmemektedir? GİGM’in kuruluş amacına uygun olarak bu süreçte aktif görev alması planlanmakta mıdır?
5- Türkiye’ye sığınan Ezidilere 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 91. Maddesinde tanımlanan geçici koruma statüsü verilecek midir? Bu konuda herhangi bir yönetmelik veya genelge hazırlığı var mıdır?
Ezidilerin inançlarının rolü var mı?
6- Suriye’den göç eden ve sayılarının 1,5 milyona ulaştığı tahmin edilen göçmenlere tanınan hak ve imkanların, Irak’tan ülkemize yönelen ve açık bir yaşamsal tehdit altında bulunduklarına kuşku bulunmayan göçmenlerden esirgenmesinde Ezidiler’in inançlarının bir rolü var mıdır? Yoksa her iki göçmen grubuna yönelik olarak uygulanan muamelelerin farklılığı nasıl açıklanabilir? (NV)
