Fotoğraf: AA
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2018’in Kültür Ekonomisi verilerini açıkladı. Buna göre Kültür harcamaları 2018’de bir önceki yıla oranla yüzde 23,4 artarak 54 milyar 383 milyon 287 bin TL oldu.
Kültür harcamalarının, gayri safi yurtiçi hasılaya oranı yüzde 1,5 olarak gerçekleşti. Toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı yüzde 64,3, özel harcamaların payı ise yüzde 35,7 oldu.
Genel devlet harcamaları içindeki kültür harcamaları da yüzde 23,4 artarak 34 milyar 950 milyon 410 bin TL oldu. Genel devlet harcamalarının yüzde 66'sı merkezi yönetim bütçesinden, yüzde 34'ü ise yerel devlet bütçesinden gerçekleştirildi.
Kültür harcamaları, 2017-2018
Genel devlet harcamaları içinde kültürel alanlara göre belli başlı harcamalara bakıldığında; mimarlık yüzde 35,9, kitap ve yazılı basın yüzde 11,8, gösteri sanatları yüzde 8,9, görsel/işitsel ve multimedya yüzde 8,8, doğal miras yüzde 7,4, kültürel miras yüzde 5,8 paya sahip oldu.
Hanehalkı kültür harcamaları yüzde 23,9 arttı
Hanehalkı kültür harcamaları 2018’de 2017’ye göre yüzde 23,9 artarak 18 milyar 960 milyon 232 bin TL oldu. Özel harcamaların yüzde 97,6'sı hanehalkları, yüzde 2,4'ü ise dernek ve vakıflar tarafından yapıldı.
Hanehalklarının 2018’de gerçekleştirdiği toplam kültür harcamasının dağılımına bakıldığında; televizyon ve TV yayın giderlerinin yüzde 25,8, kitap, gazete ve derginin yüzde 16,5, veri işlem ekipmanlarının yüzde 13,3, kablolu/özel TV yayın hizmetlerine ödenen ücretlerin yüzde 10,7, kırtasiye ve çizim malzemelerinin yüzde 10,4, sinema, tiyatro ve konserin yüzde 6 paya sahip olduğu görüldü.
Girişimlerin yüzde 39,8'i mimarlık alanında faaliyet gösterdi
Kültürel sektörlere faaliyet alanları açısından bakıldığında; girişimlerin yüzde 39,8'i mimarlık, yüzde 15,6'sı yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faaliyetleri, yüzde 14,6'sı uzmanlaşmış tasarım faaliyetleri, yüzde 11,7'si sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı ile ses kaydı ve müzik yayımlama, yüzde 10,5'i yayımcılık, yüzde 5,1'i programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetleri, yüzde 2,7'si diğer kültürel alanlarda faaliyet gösterdi.
Kültürel sektörlerin katma değeri yüzde 5,7 arttı
Girişimlerin kültürel mal ve hizmetlerinin cirosu 2018’de 2017’ye göre yüzde 11,3 artarak 38 milyar 991 milyon 137 bin TL oldu. Girişimlerin kültürel mal ve hizmet üretiminin katma değer katkısı ise yüzde 5,7 artarak 9 milyar 284 milyon 575 bin TL oldu.
Katma değer katkısının yüzde 23'ü sinema filmi
Kültürel sektörler içinde 2018'de gerçekleşen katma değer katkısının dağılımına bakıldığında; yüzde 23'ü sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı ile ses kaydı ve müzik yayımlama, yüzde 20,7'si programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetleri, yüzde 20,6'sı mimarlık, yüzde 18,6'sı yayımcılık, yüzde 11,5'i yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence, yüzde 5,6'sı diğer kültürel sektörlerde gerçekleşti.
Kültürel mal ihracatı 34 milyar TL ithalatı 22 milyar TL
Kültürel mal ihracatı yüzde 37,9 arttı. Artış oranı ana mal ihracatında yüzde 38,9 olurken, ikincil mal ihracatında yüzde 15,6 olarak gerçekleşti. Dış ticarette kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payı yüzde 4,2 oldu.
Kültürel mal ithalatı ise yüzde 22,8 arttı. Kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki payı yüzde 2,2 oldu.
İhracatta en büyük pay el sanatlarında
Kültürel alanlara göre bakıldığında, en çok paya sahip olan el sanatlarının ihracat toplamı 2018’de 24 milyar 997 milyon 962 bin TL olarak gerçekleşti. El sanatlarının toplam kültürel mal ihracatı içindeki payı yüzde 73,5 oldu.
İthalatta en büyük pay görsel ve işitsel medyada oldu
Kültürel alanlara göre bakıldığında, görsel ve işitsel medyanın ithalat toplamı 2018 yılında 10 milyar 984 milyon 229 bin TL olarak gerçekleşti. Görsel ve işitsel medyanın toplam kültürel mal ithalatı içindeki payı ise yüzde 48,4 oldu. (HA)
*Kaynak: TÜİK
