"Kadına yönelik şiddet suçtur. Göz yumma, sessiz kalma!"
Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KSGM) "Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi" kapsamında "25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması İçin Uluslararası Mücadele Günü" öncesinde yaygınlaştırdığı broşürlerde bu sloganı kullanıyor.
Avrupa Birliği'nin teknik, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu'nun (UNFPA) mali destek verdiği projenin genel amacı Türkiye'de toplumsal cinsiyet eşitliğinin yaygınlaştırılması ve kadın haklarının korunması.
KGSM, broşürde aile içi şiddeti önlemeye yönelik kanunlar ve bu kanunlardan yararlanma süreci hakkında bilgi veriyor. Broşürde altı çizilen kanunlar şunlar:
4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanun
- Bu Kanun sizi, evinizi terk etmeden korumak için.
- Aynı çatı altında yaşadığınız kişilerden şiddet görüyorsanız, polise, jandarmaya, savcılık ya da mahkemeye başvurarak koruma tedbiri alınmasını isteyebilirsiniz. Başkası şiddete uğradığınızı bildirse de, Kanun'dan yararlanmanız sizin şikayetçi olmanıza bağlı.
- Bu Kanun'dan yararlanmak için herhangi bir masraf ödemeniz, harç ve dosya parası yatırmanız gerekmez.
- Mahkeme acil olarak görülür. Hakim, şiddet kullananın silahını teslim etmesi, eve-işyerine yaklaşmaması, eve alkollü gelmemesi, evde alkol almaması, telefon veya mektupla rahatsız etmemesi, evdeki eşyalara zarar vermemesi, şiddete yönelik davranışlarda bulunmaması gibi tedbirlere karar verebilir. Tedbir olarak alınacak şiddet uygulayanı evden uzaklaştırma kararı en çok altı ay sürebilir.
- Geçiminiz şiddet uygulayan kişiye bağlıysa mahkeme ayrıca tedbir nafakası belirleyebilir.
- Mahkemenin tedbir kararına uymayan kişi için şikayette bulunmanız gerekmez, haber vermek yeterli. Polis ya da savcılık doğrudan işlem yapar. Mahkeme koruma kararına aykırı davranan eş veya aile bireyleri hakkında üç aydan altı aya kadar hapis cezası verebilir.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu
- Çocuğa, eşe, ana-babaya, gebe kadına, kendini savunamayacak durumda olanlara karşı eziyetin cezası üç ile sekiz yıl arası hapis.
- Erken doğuma ya da düşüğe yol açan, yüzde kalıcı iz bırakan yaralamalardaki ceza 3-5 yıl.
- Cinsel saldırı (tecavüz), evlilik içinde ve dışında, her durumda suç. Evlilik içi tecavüz şikayete bağlı bir suç. 3. derece dahil, kan veya kayın hısımlığı ilişkisi içinde bulunan bir kişiye tecavüz halinde (ensest), ceza, dışarıdan birinin tecavüzünde verilmesi gereken cezanın yarısı kadar artırılır.
- Tehdit suç. Cebir, yani zorla bir şeyi yaptırmak ya da bir şeyi yaptırmamak, cezaların artırılmasını gerektirir.
- "Hürriyetten yoksun bırakma" örneğin bir yere gitmeyi ya da bir yerde kalmayı engellemek, eş, çocuk ve yakınlara yapılmışsa, ceza bir kat artırılır.
- Fuhuşa zorlamak, zorla fuhuş yaptırmak suç. Cezası iki ile dört yıl arasında hapis. Bu suç, eş, çocuk ve yakınlara yönelikse ceza 3-6 yıl arasında olur.
- Aynı konutta birlikte yaşadığı insanlara "kötü muamele" iki ay ile bir yıl arasında hapisle cezalandırılır.
- Gebe kadına bakmamak, onu terketmek üç ay bir yıl arasında hapisle cezalandırılır.
- Birden çok evlenme, hileli evlenme, yasal nikah olmadan dini nikah yaptırma, çocuklara bakmama, kendi çocuğu bile olsa çocuk kaçırma suç.
- Töre ve namus saikiyle insan öldürme suç ve cezası ağırlaştırılmış ömür boyu hapis. Suça azmettirilen çocuksa, azmettiricilerin cezası artırılır.
Şiddete maruz kaldığınızda neler yapmalısınız?
- 155 Polis İmdat veya ALO 183 hattını arayarak şikayetinizi bildirebilir, size en yakın destek alabileceğiniz yeri sorup öğrenebilirsiniz.
- Aile içi şiddet nedeniyle karakola başvurduğunuzda, ücretsiz avukat hakkınız var. Avukat isteyip istemediğinizi polise söyleyiniz.
- Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu'na, psikolojik danışma ve psikiyatri merkezlerine ve kadın kuruluşlarına kendiniz ya da eşinizle başvurabilirsiniz. (GG)
