Fotoğraflar: Merve Tur
“Türkiyeli müşteri gelemiyor, müşterilerimizin neredeyse hepsi turistlerden oluşuyor.”
“Yabancı müşteriler olmasa, satış yapamayız ve Eminönü esnafı batar.”
“Gelen 20 müşteriden ikisi bir şey alıp çıkabiliyor.”
Artan enflasyon ve zamlardan sonra kışlık kıyafet hazırlığı yapan yurttaşlar, tercihini ikinci el ya da internetten yana kullanıyor.
Havaların soğumasıyla beraber, kışlık kıyafet hazırlıkları başladı. Ancak artan enflasyonla beraber gelen zamların ardından birçok insan alternatif alışveriş yöntemlerine başvuruyor.
Eminönü ve Terkos Pasajı esnafı müşterilerinin daha çok turistlerden oluştuğunu ve yerli müşterinin neredeyse hiç olmadığını söylüyor.
“En basit mont 1000 TL”
Müşterilerinin daha çok turist olduğunu belirten Eminönü esnafı Sebahattin Y. şöyle dedi:
“Yerli müşteri alışveriş yaparken çok inceliyor. Geri iade değişim ve pazarlık istiyor. Çünkü ekonomik olarak buna mecbur.
“Ama yabancı müşteriler fiyata dahi bakmadan birden çok ürünü alıp çıkıyor. Değişim ve iadeyle de uğraştırmıyor. Eminönü esnafı bu yüzden yerli müşteriden ziyade turistleri tercih ediyor.”
“Geçen sene 500 TL olan mont bu sene 1000 TL”
Gelen zamların sadece müşterileri değil esnafı da etkilediğini belirten Terkos pasajı esnafı Cihan , “Geçen sene 500 TL olan montları bu sene 1000 TL’ye satıyoruz.
“Biz de zam yaptığımız için memnun değiliz. Keşke böyle olmasaydı da fiyatlar eskisi gibi kalsaydı. Biz de şuan ki ekonomik durumda eskiden toptancıdan aldığımız miktarda ürün alamıyoruz.” diyor.
Müşterilerin ihraç fazlası ürünlere yöneldiğini ifade eden Terkos pasajı esnafı Oğuz, şunu dedi:
“Dışarda 40 TL’ye ihraç fazlası defolu ürünler var.
“Müşteriler yoğun olarak ihraç fazlası ürünlere yönelmiş durumda. 2 sene önce biz ihraç fazlası kıyafetleri 10 TL’ye satıyorduk. Müşteriler bu üst üste gelen zamlardan da şikayetçi. Tabi turistler fiyat kaygısı yaşamadığı için istedikleri kadar ürünü alabiliyorlar.”
“İnternetten alışveriş yapmak daha uygun”
İnternetten alışveriş yapmanın daha uygun olduğunu belirten Mizgin T., “Kışlık kıyafet alışverişi yapamıyorum çünkü param yok. Her şey çok pahalı ama özellikle kışlık kıyafetler çok pahalı.
“Ama dışardan almaktansa internetten almak benim için son yıllarda daha mantıklı. Çünkü mağaza fiyatlarıyla karşılaştırdığımızda dışardan alışveriş yapmak çok daha uyguna geliyor.”
Ekonomik olarak diğer rakiplerine göre uygun fiyatlı olarak bilinen mağaza zincirinde montların fiyatlarından da müşteriler memnun değil. Montlar 700-1000 TL civarındayken pantolon fiyatları 300-400 TL’ye satışa sunuluyor.
“İkinci el giyiniyorum”
Artan fiyatlar karşısında alternatif olarak ikinci el alışveriş yapan Kübra K. şöyle dedi:
“Kışlık kıyafetlerimin hepsi bir önceki senelere ait, bugün standart kalitede bir mont almak istesem en az 1000 TL vermek zorundayım. Eğer bot almak istersem ki istiyorum ama alamıyorum ona da 1000 TL vermem gerekiyor. Sadece iki parça şeyle çoktan bütçemi aştım.
“Daha kazak, pantolon, bere, atkı vs. bunları konuşamadık bile. Bütçemi aşmamak için 2. el internet sitesi uygulamalarından alışveriş yapmak benim için artık daha avantajlı hale geldi.”
“Bu kışı kurtarsın yeter”
Artık alışveriş yaparken kaliteden önce fiyata baktığını ifade eden Pınar T. şunları vurguladı:
“İnternet alışverişini tercih ediyorum çünkü mağazalara göre internetteki fiyatlar bir tık daha iyi. Geçen bir mağazaya girdim düz bir bluz bakmak için 100 TL’nin altında bir şey bulamadım.
“Tabi internette de bütçemize göre bir şeyler bulmak zorlaştı. Artık insan ihtiyacı için alışveriş yaparken bile kendisine ‘buna gerçekten ihtiyacım var mı?’ diye defalarca soruyor. Artık aldığımız şeylerin önce fiyatına bakmaktan kalitesine bakamıyoruz.
“Aldığımız şeyleri ‘bu kışı kurtarsın yeter’ gözüyle alıyoruz. Mesela bir bot alabilmek için aylardır indirim kovalıyorum. Buna ayrıca bir zaman ayırıyorum”
“Kışlık alışverişimi kredi kartına taksitle yaptım”
Eskiden nakit alabildiği ihtiyaçları taksitle kredi kartına aldığını belirten Elmas Y. şöyle dedi:
“Zincir mağazalardan zaten artık neredeyse hiç alışveriş yapılmıyor çünkü bir bluz bile 300-400 TL olabiliyor. Ama kaban alırken butik mağazaların fiyatlarının zincir mağazalardan bile fazla olduğu oluyor.
"Bu durumda daha kaliteli olması açısından zincir mağazaları tercih edebiliyorum. Eskiden nakit alabildiğim şeyleri artık kredi kartına taksitle alıyorum. Ucuz olmasını beklediğimiz iç çamaşırı, pijama gibi tekstil ürünleri bile artık alınmayacak fiyatlarda.”
Son 26 yılın en yüksek enflasyonuKasım’ın gelmesiyle birlikte enflasyon verileri de yayımlanmaya başladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile bağımsız hesaplama yapan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) Ekim’e ilişkin kendi verilerini açıkladı. TÜİK’e göre enflasyonda aylık artış yüzde 3,54, yıllık artış da yüzde 85,51 oldu. ENAG ise aylık artışın yüzde 7,18, yıllık artışın da yüzde 185,34 olduğunu savundu. TÜİK bu ay da madde sepetini yayımlamadıTÜİK’in verilerine göre yıllık bazda en az artış gösteren ana grup yüzde 33,48 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, en yüksek olduğu ana grup yüzde 117,15 ile ulaştırma oldu. Ekim’de bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde 0,36 ile eğitim oldu. Bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup da yüzde 8,34 ile giyim ve ayakkabı oldu. TÜİK, 4 Haziran’daki verilerle birlikte açıklamayı bıraktığı madde sepeti listesini bu ayda da yayımlamadı. Ancak Ekim’de, endekste kapsanan 144 temel başlıktan 13 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleştiğini, 4 temel başlığın endeksinde değişim olmadığını, 127 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleştiğini belirtti. ENAG'a göre konut fiyatları düşüşteENAG’a göre grup bazında en fazla aylık azalış yüzde -1,92 ile konut en fazla yükseliş ise yüzde 21,50 ile giyim ve ayakkabı kaleminde gerçekleşti. ENAG’ın paylaştığı verilere göre de kalem bazında en fazla artış yüzde 25,56 ile yoğurtta gerçekleşti. Bunu yüzde 23,68 Ceket (erkek için), yüzde 21,36 ile pasta, yüzde 17,95 ile bebek Sütü (toz karışım) takip etti. Dünyada enflasyon oranları nasıl?Türkiye dünya genelinde en yüksek enflasyona sahip altıncı ülke. Türkiye’den yüksek enflasyona sahip sadece Venezuela (yüzde 114), Sudan (yüzde 117), Suriye (yüzde 139), Lübnan (yüzde 162) Ve Zimbabve (yüzde 269) var. |
(MT/EMK)