"Plana göre Kosova üç yıl koşullu bağımsızlık kazandı. Yani bu üç yıl içerisinde Kosova'daki siyasi, sosyal, ekonomik durum gözlenecek. Azınlıkların hakları korunacak ve bu durumun iyileştirilmesine yönelik yeni politikalar üretilecek. Amerika'ya bağımlılık diğer ülkelerinki kadar. Asıl bağımlılık BM'ye."
Sırbistan'da devlet başkanlığı seçimlerini Boris Tadiç'in kazanmasının ardından Kosova tek taraflı olarak bağımsızlığı ilan etti. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve batılı ülkelerin çoğunun destek verdiği bağımsızlığı Sırbistan ve Rusya kabul etmiyor.
1999'dan beri Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yönetilen ve çoğunluğunu Arnavutların oluşturduğu bölgede azınlık olarak Sırplar, Boşnaklar ve Türkler yaşıyor. Kosova'nın bağımsızlığını ilan etmesinin ardından durum değerlendirmesi için şu an üniversite eğitimi için Türkiye'de bulunan Erkan Deniz Shehu'yle bir söyleşi yaptık.
"Kosova samimiyet değil tanınmak istiyor"
Shehu'ya sorduk acaba ABD, Kosova'nın bağımsızlığını tanırken ne kadar samimi, neden bağımsızlığı kutlayan insanların ellerinde ABD bayrağı da vardı...
Shehu şöyle dedi:
"Aslında halk için Kosova'nın tanınmasında devletlerin samimi olup olmaması pek önemli değil. Yeter ki bağımsızlığı diğer ülkeler tanısın. 1991'deki gibi olmasın. Kosova Parlemantosu 1991'de de bağımsılığını ilan etmişti fakat hiçbir ülke tanımamıştı. ABD'nin Kosova'ya 1999 ve öncesinde de destek vermesi halk tarafından unutulmadı. Bu nedenle sevinç gösterilerinde ABD ve diğer Avrupa ülkelerinin bayrakları da vardı."
"Yıllarca hayal ettiğimiz haklara kavuşmak istiyoruz"
Kosovalıların bağımsızlıktan beklentileri nedir ?
Yıllarca hayal ettikleri bir devlete kavuşmak, özgürce yaşamak, iyi bir eğitim sistemi, gençlerin anadillerinde okullarda ve üniversitelerde eğitim görmeleri, en yakın zamanda Avrupa Birliği'ne üye olmak.
Kosova'nın bağımsızlığını ilan etmesi Balkanlarda ve dünyanın diğer yerlerindeki bağımsızlık hareketlerini etkiler mi?
Kosova'nın bağımsızlığı diğer ülkeleri etkilemez çünkü Kosova'daki durum diğer bölgelerden farklı. Kosova'nın yüzde 94'ünü Arnavutlar oluşturuyor. Yıllarca o topraklarda yaşamış bir halk var. 1991'de bütün haklar ellerinden alınmıştı.
Romanya, İspanya, Yunanistan, Slovakya gibi AB ülkeleri Kosova'nın bağımsızlığını desteklemiyor bunu nasıl değerlendiriyorsun?
Bence bu Avrupa ülkeleri kendi içindeki azınlık sorunları ve Sırbistan'la olan ilişkileri nedeniyle böyle bir tavır aldı.
"Bağımsızlık siyasi ve ekonomik sorunları çözecektir"
Bağımsızlık Kosova'nın sorunlarını çözecek mi?
Bağımsızılık kesinlikle sorunları çözecek en azından siyasi ve ekonomik sorunlar çözülecek. Yatırımlar başlayacak ve buna bağlı olarak işsizlik "yavaş yavaş" azalacak.
Bağımsızlık hareketleriyle beraber Kosova'da şiddet olayları devam edecek mi? Kosova'ya giriş ve çıkışlarda zorluk olacak mı?
Şiddetin süreceğini sanmıyorum. Protestolar oldu fakat zamanla Sırplar bu gerçekle yaşamayı öğrenecek. Zaten Kosova'da yaşayan Sırpların anadilde eğitim gibi hakları var. Bu açıdan sorun yaşanmıyor.
"Kosova pasaportum var"
Kosova vatandaşı olunabilecek mi? Sen şuan Sırbistan vatandaşı mısın? Türkiye vatandaşı mısın?
Ben Kosova vatandaşıyım. Pasaportum da Kosova pasaportu. 2000'de BM'nin çıkarttığı pasaport ve kimlikleri bazı ülkeler zaten tanıyordu. Bu ülkelerin arasında Türkiye, Bulgaristan, İsviçre, Almanya ve ABD var. Türkiye vatandaşlığım yok, başvurmadım.
Kosova'nın bağımsızlığı bölgeye ekonomik olarak ne getirecek?
Ekonomik olarak pek bir şey getirmez. Önce Avrupa Birliği'nin vaad ettiği bir ekonomik yardımdan söz edebiliriz. İleriki yıllardaysa AB ülkelerinden gelecek yatırımlardan bahsedebiliriz. (SA/GG)
