Hak savunucuları ve ülke içinde yerinden edilme sorununun çözümü için politika geliştirenlerse, koruculuk sisteminin Kürt sorunun çözümünün ve yerinden edilmişlerin geri dönüşü önünde bir engel olduğunu söylüyor.
Korucu sayısı artıyor, korucu başlarına ek ücret geliyor
Yasanın getirdiği değişikliklerden bazıları şöyle:
* Bakanlar Kurulu'nca saptanacak illerde yeteri kadar geçici köy korucusu görevlendirilecek. Sayı 40 bini geçemeyecek. Bakanlar Kurulu, bu sayıyı yüzde 50 oranında artırabilecek.
* Geçici köy korucularına, hizmet süresince her ay 11 bin 500 gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan aylık katsayıyla çarpımı kadar ücret ödenecek.
* Korucu başlarına, geçici köy korucularına ödenen ücretin yüzde 10'u kadar ek ücret verilecek.
* 55 yaşını dolduranların geçici köy koruculuğu sona erecek. İlişkileri kesilenlerden 15 yıl veya daha fazla hizmeti olanlara, Sosyal Güvenlik Kurumunca aylık bağlanacak. Emekli olmaları durumunda hizmet süresine göre emekli maaşı ödenecek.
* Aylık bağlananmış olanlardan vefat edenlerin dul eşleri ile 55 yaşını doldurmayan ancak 15 yıl veya daha fazla süre geçici köy koruculuğu yaparken vefat edenlerin dul eşlerine yüzde 75'i oranında aylık verilecek.
Koruculuk geri dönüşe de, Kürt sorununun çözümüne de engel
* İnsan Hakları Derneği'nden (İHD) Mihdi Perinçek yerinden edilme sorununun çözülmesi için köy koruculuğu sisteminin kaldırılması gerektiğini belirtmişti.
* Birleşmiş Milletler'in ülke içinde yerinden edilmeyle ilgili eski özel temsilcisi Francis Deng'in 2002'de Türkiye'ye tavsiyelerinden biri koruculuğun kaldırılması, kaldırılıncaya kadar korucuların silahsızlandırılmasıydı. Ancak hükümet bütün bu süre boyunca koruculuğun kaldırılması yerine kalıcılaştırılmasına yönelik adımlar attı.
* TESEV'in "Güvensizlik Mirasını Aşmak: Devlet ile Yerinden Edilmiş Kişiler Arasında Mutabakata Doğru" raporu da konuya değiniyordu. Rapor devletin koruculuk yaptırma baskısını zorunlu göç etkenlerinden biri olarak da gösteriyordu.
* "Türkiye'de Yerinden Edilen Kişiler Sorunu, Geri Dönüş ve Zararların Tazmini İçin Eylem Kılavuzu", koruculuğun kaldırılmasını, rehabilitasyon için gerekli tedbirlerin alınmasını öneriyordu.
* Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun 2006 İlerleme Raporu, köy koruculuğunu çözülmesi gereken sorunlardan biri olarak sayıyordu.
* Türkiye Barışını Arıyor Konferansı'nın sonuç metninde de "Olağanüstü hal rejiminin tüm izlerinin silinmesi ve olağan şartların ve hukukun geçerli olduğu bir yaşam biçimine geçilmesi" için "koruculuk sisteminin kaldırılması, korucuların sosyal güvenceleriyle birlikte başka istihdam alanlarına kaydırılması" öneriliyordu. (TK)
