.jpg)
*Pixabay.
Çin'de yeni koronavirüs hakkında erken farkındalık yaratan doktor Li Wenliang, Şubat ayında henüz 34 yaşındayken virüs sebebiyle hayatını kaybetti.
Ölümü, sadece gelişen salgını yayınlamadaki rolü nedeniyle değil, aynı zamanda gençlerin de bu hastalıktan ölebileceğini gösterdiği için önemliydi.
New York Times gazetesine yazan uzmanlar Joshua D. Rabinowitz ve Caroline R. Batman'a göre "Koronavirüs tartışmalarında viral dozun önemi gözardı ediliyor."
Uzun süre maruz kalmanın farkı
Uzmanlar şöyle konuşuyor:
"Diğer herhangi bir zehirde olduğu gibi, virüsler genellikle daha büyük miktarlarda daha tehlikelidir. Küçük ilk maruz kalmalar hafif veya asemptomatik enfeksiyonlara yol açarken, daha yüksek dozlar ölümcül olabilir.
"Bir zamanlar içinde koronavirüsle enfekte olan birisinin bulunduğu bir ofis binasına adım atmak, bir saatlik tren yolculuğu için enfekte olan kişinin yanında oturmak kadar tehlikeli değil.
"Bu açıkça görünebilir, ancak birçok insan bu ayrımı yapmıyor. Yüksek doz enfeksiyonunu önlemeye daha fazla odaklanmamız gerekiyor."
NYT'da yayınlanan makale şöyle devam ediyor:
"Hem küçük hem de büyük miktarlarda virüs, hücrelerimiz içinde çoğalabilir ve bağışıklığı zayıflamış gibi savunmasız kişilerde ciddi hastalığa neden olabilir.
"Bununla birlikte, sağlıklı insanlarda, bağışıklık sistemleri içeride büyüyen bir virüsü algıladığı anda yanıt verir. İyileşme, yarışı kimin kazandığına bağlıdır: yani viral yayılma veya bağışıklık aktivasyonu.
"Virüs uzmanları, viral dozun hastalık şiddetini etkilediğini bilir. Laboratuvarda, düşük dozda virüs alan fareler virüsü hücrelerinden temizler ve iyileşir, aynı virüs daha yüksek bir dozda onları öldürür.
Doz duyarlılığı ve etkileri
"Koronavirüsler de dahil olmak üzere laboratuvar hayvanlarında incelenen her yaygın akut viral enfeksiyon için doz duyarlılığı gözlenmiştir.
"İnsanlar da viral doza duyarlılık gösterirler.
"Koronavirüs kadar ciddi bir patojen için insanlarda viral dozu deneysel olarak ölçmek etik değil, ancak dozun insan koronavirüsü için de önemli olduğuna dair kanıtlar da var.
"Örneğin, Hong Kong'daki 2003 SARS koronavirüs salgını sırasında, bir hasta aynı apartman kompleksinde yaşayan diğer birçok hastaya bulaşmış ve 19 kişinin ölmesine neden olmuştur.
"Enfeksiyonun yayılmasının, ilk hastanın apartman biriminden kompleks boyunca üflenen havadaki viral partiküllerden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Viral yayılma örnekleri
"Daha fazla viral maruziyetin bir sonucu olarak, aynı binada yaşayan komşular sadece daha sık enfekte olmakla kalmayıp aynı zamanda ölme olasılıkları da yükseldi.. Aksine, daha uzak komşular, enfekte olsa bile daha az hasta oldu.
"Düşük doz enfeksiyonlar, bireyleri gelecekte yüksek doz maruziyetlerine karşı koruyarak bağışıklığa neden olabilir. Aşıların icadından önce de doktorlar sağlıklı bireylere çiçek hastalığını sıvı ile kasıtlı olarak bulaştılar.
"Ortaya çıkan düşük dozlu enfeksiyonlar hoş değildi, ancak kişiler genellikle hayatta kaldı ve bu bireyler daha sonra kontrolsüz miktarlarda çiçek hastalığına maruz kaldıklarında daha kötü bir ilerlemeyi yaşamadılar
"Viral dozun önemine dair kanıtlara rağmen, bu pandemi sırasında politikayı bilgilendirmek için kullanılan epidemiyolojik modellerin çoğu onu görmezden geliyor. Bu bir hata.
"Kapalı alanlarda ve yakın mesafelerde yüz yüze etkileşimler, maruz kalma süresi ile artan doz ile daha tehlikelidir.
"En büyük risk sağlık personelinde"
"Maruz kalınan dozun önemli olması, sağlık personeli en hasta, en yüksek viral yük hastalarıyla uğraştıklarından aşırı risk altına sokuyor. Onlar için koruyucu ekipmanlara öncelik verilmeli.
"Diğer herkes için, sosyal uzaklaşma, maske takma ve iyi hijyenin önemi sadece daha fazla, çünkü bu uygulamalar sadece bulaşıcılığı ve yayılımı azaltmakla kalmaz, aynı zamanda dozu ve dolayısıyla meydana gelen enfeksiyonların ölümcüllüğünü de azaltır.
"Viral yayılmayı önlemek toplumsal bir yarar olsa da, yüksek doz enfeksiyonlardan kaçınmak, genç sağlıklı insanlar için bile kişisel bir zorunluluktur.
"Market gibi yerlerde birlikte olan sağlıklı insanlar, cerrahi maske takma ve kendilerini aralık bırakma gibi önlemler aldıkları sürece tolere edilebilir bir risk yaşarlar."
