Konya Ovası'nda obruktan sonra yarık tehlikesi

* Fotoğraflar ve Kaynak: Anadolu Ajansı.

Kuraklığın yanı sıra yeraltı su seviyesindeki azalmaya bağlı oluşan yarıklar, Orta ve Batı Anadolu havzalarının önemli sorunlarından biri haline geldi.

Konya'da geçen yıllarda Çumra, Karapınar, Emirgazi ve Tuzlukçu ilçelerinde görülen yüzey bozulmaları, yerleşim yerlerinde ve yapılarda deformasyona neden oluyor.

İki ay önce Altınekin ilçesinin Dedeler Mahallesi'nde oluşan ve uzunluğu iki kilometreye yaklaşan yarıklar, mahalle sakinlerini de endişelendiriyor.

Merkezdeki yapılara zarar veriyor

Anadolu Ajansı'na konuşan Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Eren, iklim krizi ve kuraklığa bağlı yoğun yeraltı su kullanımının, su seviyesinin hızla düşmesine neden olduğunu söyledi.

Yeraltı su seviyesindeki çekilmenin gevşek ve dik kayaçlarda sıkışma oluşturduğunu söyleyen Eren, buna bağlı nedenlerle topografyanın düzensiz olduğu yüzeyde deformasyonunun meydana geldiğini dile getirdi.

Havzanın tamamında görülüyor

Eren, yüzeydeki deformasyonların yarıklar ve fay şeklinde ifade edildiğini, Orta ve Batı Anadolu havzalarının tamamında bunun gözlendiğini belirterek şöyle dedi:

"Yeraltı su seviyesinin düşmesi zeminde diferansiyel sıkışma yüzey faylanması şeklinde deformasyonlar oluşturuyor. Buradaki henüz başlangıcı ancak gittikçe artıyor. Konya kapalı havzasının tamamında bunu görüyoruz. Buradaki, Altınekin havzasında ilk. Yüzey yarıkları, Konya kapalı havzasında; Tuzlukçu, Emirgazi, Karapınar, Çumra, Akşehir, Altınekin ile Aksaray Sultanhanı ve Afyonkarahisar Bolvadin'de görülüyor. Yüzey faylanmaları geçtiği yerlerde hatta il merkezindeki bazı yapılara zarar vermeye başladı."

Kilometrelerce yarık

Son yıllarda genellikle havza kenarlarında yarıkların oluştuğunu vurgulayan Eren, açıklamasına şöyle devam etti:

"Kilometrelerce uzunlukta, genişliği iki-üç metre, derinliği de sekiz metreye ulaşan yarık ve faylanmalar oluşuyor. Bölge için bunlar bir tehdit oluşturuyor. Konya'nın çeşitli kesimlerinde yıllardır takip ettiğim yarıklar, hem yatay hem de düşey olarak devam ediyor. Yeraltı su seviyesindeki azalma kayaçlarda sıkışma meydana getiriyor. Bu birdenbire olan ve hemen sona erecek olay değil. Yeraltı su seviyesini dengede tutsanız bile onlarca yıl devam edebiliyor. Sıkışabilir killi kayaçların kalınlığı fazlaysa yüzey deformasyonu artarak devam edecektir."



Eren, yeraltı su seviyesindeki azalmanın obruk oluşumlarını hızlandırdığını da söyledi.

Mahalleli de tedirgin

Altınekin ilçesi Dedeler Mahallesi Muhtarı Erdoğan Şen de mevsimsel yağışların düşmediğini, bölgede kar beklenmesine rağmen arazinin kırağı ile örtülü olduğunu aktararak şöyle dedi:

"Daha önce yarıkları hiç görmedik, buradaki olay iki aylık bir mesele. Yaklaşık iki kilometre uzunluğunda meradan başlayıp tarlalara kadar gidiyor. Yerleşim alanında altı-yedi evde hasar var. Mahallede evlerde hasar olunca tedirginlik oldu. İmam hatip ortaokulunda hasar var. Toprakları yarılınca vatandaşlarımız da bir hayli tedirgin."

(TY)