KONDA'nın Eylül 2025 tarihli Barometre raporu, ekonomik sıkışıklığın tüketici davranışları üzerindeki etkilerini ortaya koydı.
Rapora göre çalışanların büyük bölümü maaşlarını aldıkları gün veya hemen sonrasında harcıyor.
Ekonomi paketi mecliste: Hangi işletmeler ne kadar harç ödeyecek?
Maaşlar alındığı gün tükeniyor
Raporda “sıfır gün harcaması” kavramı; maaş alındığı gün yapılan yüksek düzeyli harcamalar, yani paranın hiç bekletilmeden harcanması eğilimi olarak tanımlanıyor. Özellikle sabit ve düşük gelir gruplarında bu durum zorunlu harcamalara yetişebilme çabasının bir sonucu olarak öne çıkıyor.
Araştırma, hane halkı bütçelerinin maaşla birlikte anında dağıldığını, tasarrufun ise neredeyse mümkün olmadığını gösteriyor.
“Sıfır gün harcaması” olarak adlandırılan bu durum, toplum genelinde en yaygın tüketim alışkanlığı haline gelmiş durumda. Katılımcıların yüzde 78’i bu davranışı belli ölçüde sergilediğini belirtirken, yüzde 38’i ise maaşlarını aldıkları anda tamamen tükettiklerini ifade etti.
"Alışveriş terapisi" yapılamıyor
KONDA verilerine göre tüketicilerin en sık başvurduğu davranış biçimi sıfır gün harcaması olurken, “küçük ödül anlayışı” yüzde 14’lük düzenli tekrar oranıyla ikinci sırada yer aldı. Tüketicilerin sadece yüzde 5’i her zaman “kendimi ödüllendirmek için alışveriş yaparım” diyor. “Alışveriş terapisi”, “intikam harcaması”, “felaket harcaması” ve “gösterişçi yönetim” gibi diğer kavramlar ise büyük oranda katılımcıların “hiçbir zaman” tercih etmediği davranışlar olarak öne çıktı.
Araştırmada “küçük ödül anlayışı” davranışına ilişkin verilerde, katılımcıların yüzde 46’sı bu tutumu hiç sergilemediğini, yüzde 5’i ise her zaman uyguladığını belirtti. “Alışveriş terapisi” olarak tanımlanan davranışta ise katılımcıların yüzde 69’u bu eğilimi hiç göstermediğini ifade etti. “Gösterişçi harcama” eğilimine yönelik sonuçlarda da benzer bir tablo ortaya çıktı; katılımcıların yüzde 74’ü bu tür harcamalardan tamamen uzak durduğunu söyledi.
AYM kararı: Cumhurbaşkanına ekonomik yetki vermek anayasaya aykırı
Ekonomik koşulların baskısıyla en yaygın tüketici davranışı yüzde 78 ile sıfır gün harcaması (zero-day spending)* oluyor. Çalışan kesimin büyük bir bölümü maaşını alır almaz bitiriyor. Bu tüketim davranışına sahip bireylerin yüzde 38'i "her zaman maaşım alır almaz bitiyor" diyor.… pic.twitter.com/NOcqWS17qW
— Konda Araştırma (@kondaarastirma) November 3, 2025
KONDA Araştırma’nın sosyal medya açıklamasında da şu değerlendirme yer aldı:
“Ekonomik koşulların baskısıyla en yaygın tüketici davranışı yüzde 78 ile sıfır gün harcaması oluyor. Çalışan kesimin büyük bir bölümü maaşını alır almaz bitiriyor. Bu tüketim davranışına sahip bireylerin yüzde 38’i 'her zaman maaşım alır almaz bitiyor' diyor.”
(NÖ)
