DEM Parti'nin Grup Başkanvekili ve Meclis’te kurulan süreç komisyonunun parti koordinatörü Gülistan Koçyiğit, T24’te Cansu Çamlıbel'e yaptığı değerlendirmede Abdullah Öcalan’la gerçekleştirilen görüşmeye ilişkin tutanak özetine dair iddiaları yanıtladı.
Yayımlanan tutanağın Öcalan’ın değerlendirmelerini yansıtmaktan uzak olduğunu belirten Koçyiğit, metinde Öcalan’ın "Suriye, SDG-YPG ve Şara'ya dair" kritik tespitlerinin yer almadığını, ayrıca bu özetin kendileriyle paylaşılmadığını vurguladı. "Yayımlanan notlarda imzamız yok" diyen Koçyiğit, Öcalan’ın YPG’nin koşulsuz şartsız kendini lağvetmesi yönünde bir ifadede bulunmadığını söyledi.
Demirtaş’ın tutukluluğu, muhalefetin sürece katılımı ve hükümetin yürüttüğü sürece dair sorunlara değinen Koçyiğit, "AKP'nin bu süreci oy kaygısından bağımsız yürüttüğünü hiç düşünmedim" ifadelerini kullandı.
Koçyiğit'in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
16 sayfalık tutanak
"Bizim üç üye olarak altına imza aldığımız 16 sayfalık bir tutanak vardı ve bu tutanak Meclis Başkanlığına teslim edildi. Bu yeni çıkan ve özet diye ifade edilen tutanağa hiçbir dahlimiz ve altında hiçbir imzamız yoktur. Bu metnin dizaynında hiçbir dahlimiz yoktur. Bilgisine de sahip değildik, dün öğrendik. Biz imza altına alınan 16 sayfanın Komisyon’a ve kamuoyuna açıklanması gerektiğini düşünüyorduk. Bu bizim imzayla sunduğumuz tutanaktan süzülerek kendilerince çıkardıkları bölümün, Sayın Öcalan’ın bir bütün olarak görüşlerini ve görüşmenin ruhunu yansıtmaktan uzak olduğunu ifade edebiliriz.
"Sayın Öcalan birçok başlıkta derinlikli değerlendirmeler yaptı. Biz birebir kendi cümleleriyle yaptığı değerlendirmelerin Komisyon’a yansıması gerektiğini düşünüyoruz. Ama burada bir alıntılama ve dolaylama üzerinden aktarım yapılmış. Yapılması gereken kendi cümlelerinin direkt kamuoyuna ve Komisyon’a aktarılmasıydı. Burada bir yöntem yanlış olduğunu düşünüyoruz. Çok derin yaptığı değerlendirmeler bir iki cümleyle ve bağlamını yansıtmayacak şekilde özete konulmuş durumda. Bu yöntem doğru değil ve biz de bunu kabul etmiyoruz. Bizim altına imza attığımız 16 sayfalık tutanağın kamuoyuna açıklanması talebimiz baki. Bu talebi dünkü Komisyon toplantısının ardından Meclis Başkanlığına ilettik. Hala bunun yapılmasını bekliyoruz yani."
Öcalan'ın Suriye değerlendirmesi
"Suriye bağlamında yaptığı değerlendirme çok genişti. Üniter devlete karşı olmadığını ama Suriye’nin demokratik olması gerektiğini, yerel demokrasinin olmazsa olmaz olduğunu, Şara'nın bugün dönüştüğünü söylediğini ama bu dönüşüm demokratik bir dönüşüm olmazsa bir demokrasi Şara’nın da bir diktatöre dönüşeceğini ve Suriyelilerine yeniden acı getireceğini çok açık ve net bir şekilde söyledi. Bu özet metinde bunlara dair hiçbir vurgu yok. Çok sıradan bir değerlendirme var, genel geçer ifade edilmiş. Oysaki bu, kamuoyunun en fazla merak ettiği başlıklardan birisini oluşturuyor. Koşullar oluştuğu zaman Suriye meselesinin çözümüne de katkı sunabileceğini söyledi örneğin. O da tam anlamıyla özet metne yansımış değil.
"Gerçekten niyeti bilmiyoruz. Neden böyle yapıldığına dair bir fikrimiz yok. Ama yapılanın yanlış olduğunu biliyoruz. Burada çok ciddi bir yöntemsel bir sorun yaşıyoruz. Kamuoyundaki birçok tartışma açısından bugün en şeffaf olunması gereken gün. O görüşmeyi ve tutanağını kamuoyuna ve Komisyon’un bilgisine sunmamayı gerektirecek hiçbir durum yok bizim açımızdan."
"'YPG kendini lağvedecek' demedi"
Koçyiğit Öcalan'ın YPG'nin feshine ve SDG'nin Suriye entagrasyonuna ilişkin "Öcalan YPG koşulsuz şartsız tüm silahlarını bırakıp kendini PKK gibi lağvedecek dememiş. Doğru mu? sorusuna "Doğru" diyerek yanıt verdi ve şunları söyledi:
"Askeri gücün orduya entegre olabileceğini, onun dışında da bölgenin kendi asayiş güçleri olabileceğini söylüyor. Hatta bunu konuşurken "Türkiye’de sanırım bekçiler var" dedi. Bahsettiği şu; bir güç merkezi orduya katılacak bir diğer güç ise yerel savunma hattını yapacak ve asayişi sağlayacak.
"Aslında şöyle Suriye’de Hafız Esad döneminden bu yana Esad ailesinin hanedanlığına dair bir değerlendirme yaptı. “Bir aile hanedanı oldular. Ve görüyoruz işte Suriye bölgenin en yaralı, en acılı coğrafyası. Bugün de Şara'nın dönüştüğü söyleniyor. Eğer gerçekten dönüştüyse o zaman demokratikleşmenin olması gerekiyor dedi. Ama eğer demokratikleşme olmazsa Şara da bir diktatöre dönüşecektir dedi. Öyle bir durumda neler olabileceğini biliyoruz” dedi. Sayın Öcalan orada, Suriye’deki bütün halkların kendi kimlikleriyle katılabilecekleri demokratik bir sistemi kastetti. Ama bunun olmaması durumunda olacak şeyi de açık ve net söyledi; bir diktatörlük. Yani başka bir Esad yönetiminin yeni bir isimle, yeni bir formülle devamı.
'Demokratik bir Suriye' vurgusu
"Sonuçta Sayın Öcalan’ın genel değerlendirmeleri Türkiye açısından da Suriye açısından da Kürt halkı açısından da hep demokrasi vurgusu içeriyor. "Demokratik cumhuriyet" derken de böyle, "demokratik komüner birliği" derken de… Yani demokrasi onun olmazsa olmaz gördüğü temel bakış açısını oluşturuyor. O anlamda Suriye’deki sistem yine bir diktatörlüğe dönüşecekse tabii ki bu diktatörlüğün bir parçası olmayacaktır Kürt güçlerinin kendisi.
"Çok açık ve net bir şekilde şunu söyleyebilirim; demokratik bir Suriye. O zaman burada askeri bir sorun da kalmayacaktır. Yani YPG orduya mı entegre olmuş yoksa asayiş mi olmuş hususu ikinci, üçüncü, dördüncü gündem olacaktır. Çünkü zaten demokratik bir birlik sağlanmış olacaktır.
Şara ve diktatörlük uyarısı
"Kendi kafasında tasarladığı bir demokratik dönüşüm hedefi var ve bunu Kürtlerin olduğu bütün coğrafyalar için öneriyor açıkçası. Bu çerçeveden bakılınca Türkiye kamuoyunun çok öncelediği silah meselesi aslında orada bir detaya dönüşüyor. Yani asıl meselenin özünü biz kaçırarak tartışıyoruz. Sayın Öcalan bir kez daha bize “Meselenin özüne dönün” çağrısı yaptı aslında. Meselenin özü orada nasıl bir sistem olacağı. “Şara dönüştüğünü söylüyor. Bu dönüşüm demokratik olacaksa hay hay, bir sorun yok. Ama bu demokratik bir dönüşüm değilse götüreceği yer diktatörlüktür. O diktatörlüğün altında da hiç kimsenin yaşama şansı yoktur” diye bir belirlemede bulunmuş oldu.
"Süreci ilerletebilmesi için koşullarının değişmesi gerektiğini söyledi. Biz de zaten bunu söylüyoruz. Mevcut koşullarda süreci yürütmenin zorluğu açık ve net. Çok güvenlikli bir cezaevinde bulunuyor ama çok temel, çok tarihsel bir meselenin çözümü için çalışıyor ve çabalıyor. Bunun için çalışma koşullarının düzenlenmesi gerektiğini ifade etti. Biz de zaten hep söylüyoruz Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ‘umut hakkı’ kararı var. Konsey de karar aldı. Bu ilkenin tanınması gerekliliği bizim açımızdan çok açık ve net.
"Sayın Öcalan 'Benim görüşmem gerekir. Ancak görüşerek, konuşarak süreçler yürür. O anlamda benim tabii ki Kuzeydoğu Suriye’nin yönetiminde bulunanlarla iletişim olanaklarımın artması gerekir' dedi. Ama detay vermedi.
"Demirtaş'ın çıkması gerekir"
"Şimdi bu argümanların üzerine bir de kamuoyunda bu kadar beklenti yükselmişken, zaten 2016’dan beri hiçbir suç olmadan cezaevinde tutulan Sayın Demirtaş ve diğer arkadaşlarımızın tutukluluğunun devamını sağlayacak yeni yollara tevessül etmenin kendisi tam da buna hizmet ederler. Sayın Demirtaş şu an bizim yanımızda olmalıydı, bu süreci topluma anlatmalıydı, barışı birlikte konuşmalıydık, barışı birlikte anlatmalıydık. Sonuçta çok etkili bir aktör bu siyasal hareketin içerisinde. Aynı zamanda Türkiye'nin çok farklı çevrenin tarafından da sevilen, sayılan, önemsenen bir aktör. Şimdi dışarıda bu süreç için canla başla çalışması gerekirken onu ısrarla cezaevinde tutmanın kendisi tam da süreçte suları bulandıran, akılları karıştıran, güvensizliği derinleştiren ve süreç karşıtı olan güçlerin eline de çok ciddi bir argüman veren bir durum. Gerçekten bundan ne murat edildiğini anlayamıyoruz. Akıl tutulması. Burada sürecin selametini gözetsek, Sayın Demirtaş’ın çıkması gerekir.
CHP'nin tavrı
"Açıkçası samimiyet tartışması birazcık subjektif bir tartışma olabilir. Ama bugün bu meselede muhalefetin de payının olduğunu ifade edelim. Muhalefet partileri en başta demokratik denetim yetkisi nedeniyle bile heyete üye vermiş olsalardı, bugün çok daha farklı bir pozisyonda olabilirdik açıkçası. Bu tablo da ortaya çıkmayabilirdi."
(AB)
