İlköğretime kayıtta kız çocukların aleyhine olan durum yüzde 50 azaldı, 53 ilde 113 bin kız okula kazandırıldı. Destek kampanyasında da yardımseverlerin bağışlarıyla 9 bin 294 derslik yapıldı.
MEB ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), 2003 yılında, ekonomik sıkıntılar, çocuk yaşta evlilik, köylerde 6, 7 ve 8. sınıfların okutulamaması, erkek çocuğa tanınan öncelik gibi nedenlerle okula gidemeyen kız çocukları için harekete geçti.
İlk durak kız çocuklarının okullaşma oranın en düşük olduğu Ağrı, Batman, Bitlis, Diyarbakır, Hakkâri, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak ve Van oldu. İllerdeki valiler, milli eğitim müdürleri, öğretmenler kapı kapı dolaşarak kızlarını okula göndermeyen aileleri ikna etmeye çalıştı.
İlk yılda 40 bin kız
İlk yıl sonunda kızların okula kayıtlarında yüzde 5.8'lik bir artış oldu ve 10 ilde toplam 40 bin çocuk okula kayıt oldu. Kızları eğitimlerine geri döndürmede en başarılı il Siirt ve Van oldu. İkinci yıl ise kampanyaya başta yoğun göç alan İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana olmak üzere 23 il daha eklendi. Bu 23 ilde de tam 73 bin 211 kız okul sıralarıyla buluştu.
İstanbul'da ise yaklaşık 4 bin kız çocuğu okula kazandırıldı. İstanbul'da en başarılı ilçeler Bağcılar ve Kartal. İl Milli Eğitim Müdürü Ömer Balıbey, şu bilgileri verdi:
"9 bin civarında okula gitmeyen kız çocuğu var. Bunların 2 biniyle temasa geçtik. Bu yıl bitmeden 4 bin kızı daha okula döndürmeyi hedefliyoruz. Bire bir ev ziyaretleri yapılarak ikna yolunu seçiyoruz. Maddi yardım yapıyoruz. Direnene 780 milyon para cezası veriliyor. Bütün sıkıntımız göç. Biz bir yandan kız çocuklarını okula döndürürken göçle birçok kayıt dışı çocuk geliyor".
Hedef 250 bin kız çocuğu
2005 yılında da kampanya yayılmaya devam ederek, 20 il daha "Haydi Kızlar Okula" kapsamına alındı. Hedef seneye yaklaşık 250 bin kız çocuğunu okula kazandırmak. Rakamlar kız çocukları için umut verici olsa da Milli Eğitim Bakanlığı'nın verilerine göre hâlâ ilköğretime kazandırılması gereken 566 bin 789 kız var.
İhtiyaç 135 bin derslik
Bakanlığın başlattığı bir diğer proje ise, kalabalık ve birleştirilmiş sınıflarda eğitime, fiziksel koşulları yetersiz okul binaları sorununu çözmeye yönelik.
2003 yılında başlayan projeyle, eğitime katkıda bulunanlara yapılan yüzde beş vergi indirimi yüzde 100'e çıkarıldı. Sorunlara devletin yanı sıra özel sektör ve sivil toplum örgütlerinin katkılarıyla çözümler aranmaya başlandı. Okullarda 30 kişilik sınıflarda tekli eğitimin yapılabilmesi için Türkiye genelinde yaklaşık 135 bin dersliğe ihtiyaç var.
Kampanya belki yolun başında ama iki yılda 666 okul, 101 ek binada 9 bin 294 derslik yapıldı. Onarılan okul sayısı 4 bin 466.
İstanbul, "Eğitime Yüzde Yüz Destek Kampanyası"nda bayrağı elinde tutan illerden. Şimdiye kadar 102 okul protokolü imzalandı. Bin 400 derslik yapıldı. Halkın kampanyaya katkısı 120 trilyon lirayı buldu. İstanbul'da 15 bin derslik açığı olduğunu söyleyen Balıbey, bu yıl içinde bu rakamın 5 binini kapatacaklarını söylüyor.
Vergi desteği önemli
Balıbey, kampanyada patlama olmasını ise vergiden düşülmesine bağlayarak, "Her yıl İstanbul'a 70-80 bin arası öğrenci geliyor. Bunun için her yıl 3 bin yeni derslik lazım. Bin 500'ü göçle gelenler için diğer Bin 500'ü de normalde yapılması gereken" dedi.
Yeni bir kampanya
Türkiye toplumsal cinsiyet eşitliğini gerçekleştiremeyen ve 2015'e kadar gerçekleştirememe riski bulanan 12 ülkeden biri. Türkiye'nin aynı kaderi paylaştığı ülkelerden bazıları ise Etiyopya, Hindistan, Moğolistan, Irak.
Eğitim Reformu Girişimi'nin yayınlarından derlenen bilgilere göre Türkiye'de ilköğretim çağındaki 1.4 milyon çocuk okula gidemiyor. Bunların 874 bini kız.
Türkiye'de sekiz kızdan biri temel eğitim hakkından mahrum. Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV), Eğitim Reformu Girişimi (ERG) ve Kadın Adayları Destekleme Derneği'nin (KADER) ortaklaşa hazırladığı projeyle, toplumsal katılımda cinsiyet eşitsizliğinin ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Avrupa Birliği'nden sağlanan maddi katkıyla gerçekleştirilen projenin hazırlıkları başladı. Uygulamaya eylül ayında başlanacak. Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa ve İstanbul'da yürütülecek proje aynı zamanda
Haydi Kızlar Okula Kampanyası'na da destek olacak. Proje sonrasında toplam yaklaşık 16 bin kişiye ulaşılacak.(UA/EÜ)
