Mardin’in Kızıltepe ilçesindeki Katarlı Köyü’nde faili meçhul cinayetler ve gözaltında kayıplar soruşturması kapsamında yapılan kazılar tamamlandı.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Mardin Şube Başkanı Erdal Kuzu, bianet’e yaptığı açıklamada, kazılarda insan kemikleri bulunduğunu, kemiklerin kimlik tespiti için Adli Tıp Kurumu’na gönderildiğini söyledi.
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yetkilendirmesiyle Kızıltepe Cumhuriyet Savcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında yapılan kazı dün tamamlandı.
1993-1996 arasında gözaltında kaybedilenlerin yakınları, soruşturmanın başladığı 2008’de kan örneklerini Adli Tıp’a vermişti. Bu örnekler, kazıda bulunanlarla karşılaştırılarak kimlik tespiti yapılacak.
Mardin’de 52 kişi “kaybedildi”
2008’de de aynı köyde kazı çalışması yapılmış ve iki kişiye ait kemiklere ulaşılmıştı. Ancak yapılan DNA çalışmasında bulunan kemiklerin kimlere ait olduğu tespit edilememişti. Son kazı, yine Mardin İHD Şubesi’nin başvurusuyla yapıldı.
Mardin’de bu tarihler arasında 52 kişinin gözaltında kaybedildiğini açıklayan Erdal Kuzu, yöre halkının, kazının yapıldığı kuyuyu ve çevresini “JİTEM’in ölüm merkezlerinden biri” olarak tanımladığını söylemişti.
Kuzu, bu şekilde başka bir “toplu mezar” olabileceğini düşündükleri yer tepsi ettiklerinde yine savcılığa başvuracaklarını ve kazı yapılması talebinde bulunacaklarını belirtti.
İki soruşturma, bir dava
Mardin’de JİTEM’e yönelik üç ayrı soruşturma yürüyordu, bu soruşturmalardan biriyle ilgili iddianame hazırlanarak olay mahkemeye taşındı.
Kızıltepe ve yine faili meçhul cinayetlerin tespiti için kazı yapılan ve insan kemiklerine rastlanan Dargeçit ile ilgili iki soruşturma devam ederken, Derik’teki kayıplarla ilgili dava açıldı.
Kızıltepe’de devam eden soruşturmadaki bir numaralı şüpheli, dönemin İlçe Jandarma Komutanı Atilla Uğur. Soruşturmada gizlilik kararı var.
Pazartesi duruşma var
Derik ilçesinde 1993-94 yılları arasında faili meçhul cinayete kurban giden 13 köylüyle ilgili de dönemin Derik Jandarma Komutanı Tuğgeneral Musa Çitil hakkında dava açılmıştı.
Mardin Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılan dava daha sonra “güvenlik gerekçesiyle” Çorum'a taşındı.
Hazırlanan iddianamede, Çitil hakkında 13 kez ağırlaştırılmış hapis cezası isteniyor. İddianamede ayrıca, Çitil'in öldürülen köylüler ile ilgili "terörist" diye tutanak tuttuğu belirtiliyor.
Davanın gelecek duruşması 29 Nisan Pazartesi günü Çorum Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek.
Tüm davalardan beraat!
Çitil, 1993'te Mardin'de gözaltındaki Ş.E.'ye tecavüz ettikleri iddiasıyla yargılanan ve “delil yetersizliğinden” beraat eden 405 askerden biriydi. O dönem Yüzbaşı olan Çitil, yine Mardin Dirik'te tecavüze uğrayan Ş.A. davasında da sanıktı ve bu davada da beraat etmişti.
Çitil hakkında açılan bir işkence davasında da Türkiye Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde mahkum oldu.
O dönemde Özgür Gündem Gazetesi'nde muhabirlik yapan Salih Tekin, Şubat 1993’te ailesini ziyaret için gittiği Derik Derinsu köyü Yassitepe mezrasında babası ve üç kardeşiyle birlikte gözaltına alınmış, işkence görmüştü. İşkence gördüğüne dair doktor raporuna rağmen, Çitil bu davada da beraat etti.
Erdal Kuzu, üç ayrı dosya da olsa yargısız infazlar ve gözaltında kayıpların tek bir yapının organize cinayetleri olduğu görüşünde: “Bütün olayların sorumlusu, tek merkezden idare edilen yasadışı bir örgüt...” (AS)
* Fotoğraf: Adnan Koçhan / AA