“Şimdiye kadarki bütün toplumların tarihi, sınıf savaşımları tarihidir ve Arap halkları istisna değildir.”
Kıvanç Eliaçık’ın kitabı ‘Orta Doğu’da İşçiler ve Sendikal Hareket’ NotaBene Yayınevi’nden çıktı.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (DİSK) Uluslararası İlişkiler Müdürü Eliaçık, kitapta yaklaşık 150 yıllık bir zaman dilimini ve iki kıtaya yayılan geniş bir coğrafyayı anlatıyor. Orta Doğu ile Kuzey Afrika ülkelerindeki işçilerin ve sendikal hareketin durumunu inceliyor.
Bölgenin tarihini jeopolitik gelişmeler, savaşlar, siyasetçiler, anayasalar veya uluslararası anlaşmaların ötesinde, grevler, iş kanunları, sendika liderleri veya sıradan işçilerin deneyimleri üzerinden aktarıyor. Türkiye ile Arap Dünyası arasındaki şaşırtıcı benzerlikleri gösteriyor:
Tunus’ta sendikalar ülkenin bağımsızlığında ve demokratikleşmesinde kilit bir rol oynadılar. Böylece Nobel Barış Ödülü’nü kazandılar. Mısır’da devlet kontrolündeki sendikaların gücüne rağmen bağımsız sendikaların grevleri Arap Baharı’nın habercisi oldu. Filistin’de sendikalar önce İngiliz Mandasına sonra İsrail’e karşı verilen ulusal mücadelenin önemli bir aktörü oldular.
Lübnan sendikaları, farklı mezhep ve etnik kökenlerden işçileri bir araya getirerek ülkede önemli bir istisna oluşturdu. Sendikaların tarihsel konumu Suriye Savaşı’nı ve bölgenin geleceğini anlamak için önemli ipuçları vermektedir. Cezayir’de demokratikleşme ve laiklik tartışmalarını, Irak’ta işgalleri ve yeniden inşa süreçlerini, Körfez sermayesinin dönüşümünü veya mültecilerin koşullarını yorumlayabilmek için sendikaları ve işçi hareketlerini anlamak gerekir.
(HA)