Kitap Mahkum Eden Türkiyeye AİHMde Ceza

AİHM, Türkiyenin Türkiye Komünist partisi 5. Kongre belgeleri başlıklı kitap nedeniyle yetkilisine 13 ay 10 gün hapis cezası verilen Ürün Yayınlarına 7 bin YTL tazminat ödemesine karar verdi. AİHM, ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.

Erol Önderoğlu

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), "Türkiye Komünist partisi 5. Kongre belgeleri" başlıklı kitap nedeniyle yetkilisi 13 ay 10 gün hapse mahkum olan Ürün Yayınları'nın ifade özgürlüğü hakkının kısıtlandığını açıkladı.

28 Mart 2003'te "bölücülük propagandası" iddiasıyla cezalandırılan kitapta, Türkiye'nin tarihi, ekonomik ve siyasi durumuyla ilgili değerlendirmeler ve Türkiye Komünist Partisi'nin (TKP) 1983'teki kongresinde Kürt sorunuyla ilgili kaleme alınan programı da yer alıyordu.

AİHM: Terimlere bakılarak ceza verilmez

Türkiye'deki yargılamada cezalandırmaya temel teşkil eden ifadeler arasında, "Kürdistan'da faşizmin şartları", "Türk ve Kürt Haklarının Birlikte Mücadele Etme İhtiyacı", "Şoven baskılar", "Kürt Ulusal Sorunu" da yer alıyordu.

Kitap, Kürtlerin ulusal demokratik haklarının savunmak için eylem planı" oluşturulmasını da öngörüyordu.

Savcılığın o dönem verdiği toplatma kararını polis, kitabın 150 nüshasının da satılmış olması nedeniyle yerine getirememişti. Ancak yayınevi sorumlusu, 13 ay 10 gün hapse mahkum edilmişti.

AİHM, "faşizm" ve "Kürtlerin ayrılık hakkı" gibi ifadelerin belirli bir sertliğe işaret edebileceğini ancak vatandaşlar arası şiddet kullanımını, kin ve düşmanlığı teşvik edici ifadeler olarak görülemeyeceğini bildirdi.

Türkiye'de verilen cezayı temelsiz bulan AİHM, Ürün Yayınları yetkililerine 2 bin avro manevi tazminat ile bin 500 avro da mahkeme gideri olmak üzere 3 bin 500 avro (7 bin YTL) ödenmesine karar verdi. (EÖ/AD)

Erol Önderoğlu

[email protected]

tüm yazıları

İstanbul Üniversitesi Fransız Filolojisi Bölümü'nden mezun. 1996'da muhabiri olduğu uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün Türkiye temsilcisi olarak çalışıyor. 1999'dan beri İPS İletişim Vakfı'nın projesi olan bianet sitesinde, Hukuki Destek Masası koordinatörü, ifade özgürlüğü editörü ve yayın yönetmeni olarak çalıştı. 4.800'den fazla imzalı haber ve makalesi bulunuyor. Bizim Gazete ve Güncel Hukuk dergisi için haber ve makaleler yazdı. Halen bianet'te Medya Gözlem Raporları'nı hazırlıyor.